Cá tra có nhiều triển vọng phát triển

Thị trường rộng mở

Năm 2018 đánh dấu cột mốc quan trọng trong bức tranh kinh tế (KT) toàn cầu, khủng hoảng KT thế giới đã đi qua cột mốc 10 năm. Ngần ấy thời gian, thế giới đã chứng kiến biết bao nhiêu sự sụp đổ của các tập đoàn KT, các ngân hàng, các hãng tàu biển ở các quốc gia trên thế giới; riêng địa bàn tỉnh, có nhiều DN rời cuộc chơi do thua lỗ, thị trường xuất khẩu (XK) gặp bất trắc và ngành nuôi, chế biến cá tra cũng nằm trong vòng xoáy đó. “Triển vọng của ngành cá tra trong thời gian tới vẫn rất tốt nếu chúng ta nhìn nhận sự thật; biết sửa sai, sửa ngay những khiếm khuyết mà chúng ta đã nhìn thấy, đó là vấn đề chất lượng từ con giống đến miếng fillet XK, đó là tình trạng bán phá giá lẫn nhau. Bởi, ngành này cũng không thoát khỏi quy luật “qua cơn bỉ cực đến hồi thới lai”. Thực tế đã chứng minh, sản phẩm (SP) fillet cá tra do nông dân nuôi được người tiêu dùng thế giới ưa chuộng, chính vì vậy mà kim ngạch XK của ngành này trong năm 2017 đạt trên 1,7  tỷ USD và thị trường tiêu thụ SP lên đến 167 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới…” - ông Nguyễn Hữu Nguyên (ngư dân nuôi cá xã Khánh Hòa, Châu Phú) chia sẻ.

Thời điểm năm 1996, SP fillet cá tra chỉ XK sang Hoa Kỳ, đây là thị trường XK duy nhất của cá tra Việt Nam trong buổi ban đầu thì sau 20 năm, SP này đã được người tiêu dùng thế giới tin dùng và có đến 167 quốc gia và vùng lãnh thổ nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trong nước. “SP cá tra fillet rất ngon. Ngon vì thịt trắng, ít xương dăm, người già lẫn trẻ em đều dùng được. Lợi thế của SP này hiện nay là giá cả hợp lý và chế biến được nhiều món ăn; thời gian bảo quản lâu. Chúng ta hãy xem đây là một lợi thế so sánh của SP này so với các SP khác trên thị trường để từ đó, các doanh nghiệp (DN) trong nước hoạch định chiến lược XK sao cho hiệu quả. Điều quan trọng là làm sao chất lượng SP phải được nâng lên” - bà Trần Thị Mỹ Hạnh, Việt kiều Mỹ chia sẻ.

Kỹ thuật được nâng cao

Năm 2017, ngành cá tra chứng kiến một sự thay đổi “ngoạn mục” về thị trường XK, đó là sự “trỗi dậy” của thị trường Trung Quốc - Hồng Kông. Nếu 10 năm trước, thị trường này xếp cuối trong bảng tổng sắp của thị trường XK cá tra Việt Nam thì nay đã vươn lên dẫn đầu, bởi SP nhập khẩu đa dạng, giá cả phải chăng, số lượng nhiều. Thống kê của Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, 11 tháng đầu năm 2017, giá trị XK cá tra sang thị trường Trung Quốc - Hồng Kông đạt 373,3 triệu USD, tăng 37,9% so cùng kỳ năm 2016, chiếm gần 23% tổng XK cá tra. Trong khi thị trường Mỹ (tính trong cùng thời điểm) chỉ đạt 319,7 triệu USD, giảm 9,7% so cùng kỳ năm trước. Như vậy, thị trường Trung Quốc - Hồng Kông được xem là thị trường chiến lược của các DN XK cá tra Việt Nam. Điều này cho thấy, triển vọng của ngành cá tra trong những năm tới vẫn tốt. “Một trong những điều làm nên triển vọng của  ngành cá tra, ngoài thị trường còn phải kể đến kỹ thuật nuôi, chế biến. Nếu 10 năm trước, để có 1kg cá tăng trọng, ngư dân phải tiêu tốn từ 3-3,5kg mồi thì nay, với kỹ thuật nuôi hiện đại, ngư dân chỉ tốn 1.50-1.55kg thức ăn cho 1kg cá tăng trọng. Lượng thức ăn tiêu tốn ít đã hạn chế được sự ô nhiễm ở tầng đáy ao, cá ít bị bệnh. Cùng với đó, từ ít thay nước chuyển sang thay nước liên tục đã làm cho thịt cá trắng, có mùi thơm tự nhiên. Đây được xem là tiến bộ trong kỹ thuật nuôi cá tra mà ngư dân đã đạt được…” - ThS Vương Học Vinh (chuyên gia nuôi cá tra) chia sẻ.

Thị trường rộng mở, kỹ thuật chăn nuôi được nâng cao là tiền đề để những người tham gia ngành nuôi và chế biến cá tra kỳ vọng trong thời gian tới. Hiện nay, giá cá thịt đang “neo” ở mức 28.500 đồng/kg (thanh toán tiền mặt), nếu những người tham gia ngành hàng này tạo ra được tiếng nói chung, cùng nhau làm giàu chính đáng, dẹp bỏ tư tưởng “chèn ép lẫn nhau”, “mạnh được yếu thua”; thay vì làm ăn riêng lẻ thì trở lại hợp tác với nhau để phát triển; nói thật, làm thật; chú trọng về chất lượng từ khâu con giống, nuôi thịt cho đến chế biến thì triển vọng của ngành hàng này vẫn tốt. Bởi, thực tế đã chứng minh, trong hơn 20 năm XK, ngành hàng cá tra vẫn là một trong những mặt hàng chiến lược. Đi cùng với đó, cơ quan quản lý Nhà nước cần tạo ra hành lang pháp lý đủ mạnh để xác lập lại trật tự trên lĩnh vực này, nghĩa là phải có thưởng, phạt phân minh. Nhà nước không nên can thiệp quá sâu, thay vào đó phải phát huy vai trò của hiệp hội ngành hàng. Có vậy, ngành cá tra sẽ phát triển bền vững trong thời gian tới.

MINH HIỂN