Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều điểm mới

Nhiều cuộc họp được Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức để lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

Bình đẳng trong giao đất, cho thuê đất, công khai, minh bạch

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, dự thảo này nhằm thể chế hóa các quan điểm, chủ trương, mục tiêu, giải pháp của Nghị quyết 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương, giải quyết các vấn đề từ thực tiễn và xu thế phát triển với nhiều điểm rất mới. Cụ thể, hoàn thiện đồng bộ các chế định xây dựng hệ thống quy hoạch sử dụng đất đồng bộ ở 3 cấp, gắn với quy hoạch đô thị, xây dựng, hạ tầng để đảm bảo phù hợp, thống nhất, đồng bộ, gắn kết chặt chẽ, thúc đẩy lẫn nhau phát triển.

Quy hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu các loại đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất theo 3 khu vực, hệ sinh thái tự nhiên, thể hiện được thông tin đến từng thửa đất. Bình đẳng trong giao đất, cho thuê đất, phải công khai, minh bạch; giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ), đấu thầu dự án có sử dụng đất nhằm tăng thu ngân sách nhà nước và huy động nguồn lực xã hội dự án đầu tư có tính chất điểm nhấn, động lực phát triển.

Dự thảo quy định các tiêu chí cụ thể đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá QSDĐ, đấu thầu dự án có sử dụng đất và không thông qua đấu giá, đấu thầu. Trường hợp cho thuê đất trả tiền một lần, cho thuê đất trả tiền hàng năm để đảm bảo dễ thực thi, kiểm tra, giám sát, tạo điều kiện cho người sử dụng đất chủ động hạch toán sản xuất - kinh doanh. Hoàn thiện quy định đối với quản lý đất đai có liên quan đến tôn giáo, tín ngưỡng.

Phân cấp thẩm quyền cho các địa phương trong quản lý, sử dụng đất trên địa bàn, đồng thời thiết lập các cơ chế quản lý thống nhất của Trung ương thông qua quy định về hệ thống thông tin đất đai, cơ sở dữ liệu về đất đai thống nhất tập trung quản lý; kiểm soát việc thực hiện thẩm quyền về phân cấp như thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, yêu cầu cập nhật các biến động về quản lý của địa phương về Trung ương, các cơ chế giám sát của Quốc hội, HĐND, MTTQ ở từng cấp.

Quy định giá đất theo nguyên tắc thị trường

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 16 chương, tăng 2 chương so với Luật Đất đai 2013. Trong đó, giữ nguyên khoảng 53 điều; sửa đổi, bổ sung khoảng 153 điều; bổ sung mới 31 điều; bãi bỏ 4 điều, nhưng về cơ bản vẫn giữ cấu trúc như luật hiện hành.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, dự thảo luật sẽ chuyển trọng tâm từ phương thức quản lý nặng về hành chính sang thực hiện đồng bộ các công cụ kinh tế, quy hoạch, hành chính để quản lý, điều tiết các quan hệ đất đai; quản lý dựa vào kết quả và mục tiêu cuối cùng. Hoàn thiện quy định về giá đất theo nguyên tắc thị trường, đảm bảo công khai, minh bạch, có sự giám sát của HĐND; các chính sách tài chính, ngân sách, thuế để điều tiết nguồn thu từ đất, địa tô tăng thêm do người sử dụng đất đầu tư mang lại, giải quyết tình trạng đầu cơ, chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang.

Tiếp tục hoàn thiện quyền, nhất là quyền chuyển nhượng, thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm; mở rộng hạn mức, đối tượng được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp để thúc đẩy thương mại hóa QSDĐ, phát huy nguồn lực đất đai. Quy định về ngân hàng cho thuê đất nông nghiệp, cùng các cơ chế góp QSDĐ để thúc đẩy tập trung đất đai, tiếp cận đất của doanh nghiệp nông nghiệp, người có nhu cầu đất để sản xuất nông nghiệp để nông dân chuyển đổi linh hoạt cơ cấu cây trồng, vật nuôi nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Tiếp tục thực hiện công khai, minh bạch trong thu hồi đất thông qua quy định cụ thể về thẩm quyền, điều kiện, tiêu chí thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; chỉ được thu hồi đất sau khi hoàn thành bố trí tái định cư, trừ trường hợp tái định cư tại chỗ. Giải quyết hài hòa lợi ích giữa người sử dụng đất, nhà nước, nhà đầu tư thông qua chính sách bồi thường, giải quyết vấn đề an sinh bền vững cho người có đất bị thu hồi. Tiếp tục vận hành cơ chế chuyển dịch tự nguyện theo thể chế kinh tế thị trường thông qua cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng hoặc góp QSDĐ. Để giải quyết tình trạng chậm triển khai dự án do chậm bàn giao mặt bằng, dự thảo luật quy định thẩm quyền tách dự án đầu tư cho cơ quan quyết định chủ trương đầu tư dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư, giao trách nhiệm cho UBND cấp tỉnh chỉ đạo tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

 Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi hoàn thiện quy định về chế độ sử dụng đất đa mục đích kết hợp với thương mại, dịch vụ; đất quốc phòng - an ninh, đất tôn giáo kết hợp với lao động sản xuất... sử dụng đất đa mục đích, phát huy cao nhất nguồn lực tài nguyên đất đai, phù hợp xu thế phát triển.

N.R