Cần quy định rõ thẩm quyền của cảnh sát giao thông

Ngăn chặn người vi phạm bỏ chạy

Về dự thảo luật, Bộ Công an đề xuất ngăn chặn các hành vi không chấp hành vi phạm, yêu cầu kiểm tra, kiểm soát, chống người thi hành công vụ. Lực lượng thi hành công vụ sẽ giải thích cho người vi phạm biết rõ về hành vi không chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát, có hành vi chống người thi hành công vụ; đồng thời, nói rõ về quyền và trách nhiệm của người vi phạm, thuyết phục, yêu cầu người vi phạm chấm dứt ngay hành vi vi phạm, chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát.

Trường hợp có hành vi chống người thi hành công vụ, tùy theo tình huống, tính chất, đến mức độ nguy hiểm, người làm nhiệm vụ được sử dụng vũ lực, công cụ hỗ trợ hoặc vũ khí theo quy định của pháp luật để ngăn chặn hành vi vi phạm và phòng vệ chính đáng. Dự thảo luật cũng đề xuất, người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ không chấp hành tín hiệu, hiệu lệnh dừng phương tiện và bỏ chạy thì người thi hành công vụ được quyền truy đuổi để ngăn chặn và xử lý hành vi theo quy định.

Năm 2016, Bộ Công an có các thông tư quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ; quy trình tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Cảnh sát giao thông (CSGT) được quyền dừng xe người vi phạm để kiểm tra xử phạt. Tuy nhiên, đảm bảo 3 yêu cầu. Đó là, dừng phương tiện phải đảm bảo an toàn đúng quy định pháp luật; không cản trở hoạt động giao thông; khi dừng phương tiện phải kiểm soát, nếu phát hiện vi phạm xử lý theo quy định.

Do đó, một số ý kiến cho rằng, trong trường hợp truy đuổi tội phạm hoặc hành vi vi phạm nghiêm trọng có thể gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tham gia giao thông thì CSGT được quyền truy đuổi. Tuy nhiên, phải đảm bảo an toàn cho người truy đuổi và người bị đuổi. Trường hợp vi phạm hành chính đơn thuần, có thể ghi biển số xe và thông báo các chốt trạm để xử lý.

Cần quy định cụ thể hành vi để tránh lạm quyền

Pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể cho phép lực lượng CSGT truy đuổi người vi phạm giao thông. Tuy nhiên, một số luật liên quan cho phép lực lượng này được truy đuổi. Dự thảo luật quy định, lực lượng CSGT có quyền truy đuổi hành vi vi phạm là cần thiết, nhưng chưa phù hợp, cần quy định cụ thể trường hợp nào được truy đuổi, khi nào thì không được. Một số chuyên gia cho rằng, nên thiết kế cho phép lực lượng CSGT thực hiện quyền truy đuổi với các hành vi vi phạm nghiêm trọng có thể gây nguy hiểm cho những người tham gia giao thông khác. Cụ thể, người điều khiển phương tiện giao thông say xỉn, lạng lách, chạy xe ngược chiều trên cao tốc... Với các hành vi như không đội nón bảo hiểm, không thắt dây an toàn… nên phạt nguội hoặc thông báo để “đón lõng” xử phạt người vi phạm. Việc truy đuổi người vi phạm trật tự, ATGT cần hết sức cân nhắc, vì có thể làm ảnh hưởng đến an toàn của người tham gia giao thông và cả lực lượng chức năng truy đuổi.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Việt Nga đồng tình quy định cho CSGT truy đuổi người vi phạm giao thông và được phép sử dụng vũ khí khi bị người vi phạm tấn công. Theo đại biểu, hiện có nhiều trường hợp chống đối người thi hành công vụ. “Một số ý kiến e ngại trong quá trình sử dụng công cụ hỗ trợ, biện pháp phòng vệ sẽ xảy ra tình trạng lạm dụng, nhưng trong Luật Sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và vật liệu nổ cũng đã quy định rất rõ phạm vi sử dụng, đối tượng sử dụng, hình thức sử dụng. Vì vậy, nếu thực hiện tốt, thực hiện đúng, thực hiện nghiêm thì chúng ta không lo sự lạm quyền” - đại biểu Việt Nga nêu.

Còn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc Trần Văn Tiến cho rằng, khi xảy ra sự việc người vi phạm chạy trốn hoặc chống đối lại CSGT sẽ gây nguy hiểm cho người khác, nên cần cho phép lực lượng CSGT đang thi hành công vụ được xử lý trực tiếp. “Chúng ta chỉ có thể phạt nguội khi có camera quay lại, còn nếu không ghi được hình ảnh sẽ không xử lý được vi phạm. Cần thận trọng đưa vào quy định, nhưng nếu thận trọng quá sẽ dẫn đến bế tắc không xử lý được các vi phạm…” - đại biểu Trần Văn Tiến nêu ý kiến.

N.R