Đề xuất chế độ bảo hiểm phù hợp với quân nhân

03/06/2024 - 06:53

 - Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV tiếp tục thảo luận một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) (sửa đổi). Đáng chú ý là các đề xuất liên quan đến chế độ bảo hiểm dành cho quân đội và công an.

Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh An Giang có nhiều lượt ý kiến xoay quanh dự thảo luật này. Đề cập về thực hiện BHXH trong quân đội, thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến (Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng) cho biết, qua ghi nhận thực tiễn, cán bộ công tác trong một số ngành, lĩnh vực đặc thù của quân đội khi nghỉ hưu chưa được hưởng mức lương hưu tối đa 75%.

Một số lĩnh vực ngành (phi công, thủy thủ tàu ngầm, lực lượng radar, kỹ thuật hàng không, hóa học và một số lực lượng trọng yếu khác), cán bộ rất khó tuyển do yêu cầu đòi hỏi cao, toàn diện về mọi mặt, khắt khe về sức khỏe, chuyên môn nghiệp vụ, chi phí đào tạo tốn kém.

Tuy nhiên, yêu cầu công việc nên tuổi đời công tác giới hạn nhất định, không quá 40, 45 hoặc 48 tuổi. Như vậy, trừ thời gian đào tạo, thời gian công tác ở một số ngành này chỉ đến 12, 15 năm, lâu nhất 18 năm, sau đó phải chuyển công tác hoặc nghỉ hưu.

Mặt khác, môi trường công tác trong các lĩnh vực này chịu tác động, ảnh hưởng rất lớn đến tâm sinh lý, sức khỏe (sóng điện tử, bức xạ nhiệt, tiếng ồn, hóa chất độc hại, bụi công nghiệp). Tính chất công việc căng thẳng, chịu áp lực lớn, có nguy cơ rủi ro và mất an toàn cao, nhiều trường hợp đã hy sinh, bị thương trong khi thực hiện nhiệm vụ.

Những trường hợp này, nếu không bố trí sử dụng được công việc khác, không thể chuyển ngành được, đủ 20 năm đóng BHXH, sẽ không được hưởng lương hưu tối đa 75% (vì không đủ 35 năm tham gia BHXH). Chưa kể các đối tượng trên khi tuổi cao sức yếu thường mắc bệnh nền mãn tính, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe do môi trường hoạt động công tác trước đó.

Chế độ bảo hiểm sẽ góp phần thu hút nhân lực tham gia vào quân đội

“Như vậy, khi nghỉ hưu, cán bộ công tác trong một số lĩnh vực này rất thiệt thòi, ảnh hưởng đến tư tưởng, đời sống của cán bộ, gia đình và chính sách hậu phương quân đội, đồng thời không khuyến khích, không thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao vào quân đội công tác, cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Từ những vấn đề nêu trên, ngoài chính sách BHXH chung để thể hiện sự quan tâm, ưu đãi của Đảng, Nhà nước và phù hợp hoạt động quân sự, quốc phòng, đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét bổ sung 1 khoản tại Điều 70 của dự thảo luật, quy định cách tính mức lương hưu hàng tháng để các đối tượng trên được hưởng mức lương hưu tối đa.

Phương án là từ năm thứ 21 đối với nam và từ năm thứ 16 đối với nữ, mỗi năm được hưởng thêm 3% đến tối đa 75%; hoặc nội dung này giao cho Chính phủ quy định chi tiết đối với một số ngành, lĩnh vực hoạt động đặc thù, trong đó có hoạt động của quân đội và công an”- ĐBQH Hoàng Hữu Chiến đề xuất.

Đại tá Chau Chắc (Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh An Giang) nhấn mạnh, mục tiêu phấn đấu của nước ta đến năm 2030 có khoảng 60% lực lượng lao động tham gia BHXH, khoảng 60% người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng chế độ BHXH. Do đó, dự thảo luật lần này từng bước hiện thực hóa mục tiêu trên, phù hợp lòng dân và thể hiện tính nhân văn rất sâu sắc.

Quan tâm đến chế độ hưu trí đối với Quân đội, ĐBQH Chau Chắc cho biết, qua việc tổng kết Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam ở cấp cơ sở - cấp trực thuộc Bộ Quốc phòng, có nhiều ý kiến về chế độ hưu trí liên quan đến quân nhân. Đó là từ năm 2022 trở đi; lao động nam tham gia BHXH đủ 35 năm, nữ 30 năm mới được hưởng lương hưu mức tối đa là 75%.

“Xuất phát từ tính chất đặc thù của hoạt động quân sự, thời gian sử dụng ngắn, tuyển dụng khó hoạt động trong môi trường khắc nghiệt… các đối tượng phục vụ trong quân đội cần đáp ứng yêu cầu cao về chuyên môn nghiệp vụ lẫn yêu cầu khắt khe về tuổi đời, sức khỏe.

Mặt khác, theo quy định của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam và một số luật có liên quan, hạn tuổi phục vụ cao nhất của quân nhân khác với mặt bằng chung. Do đó, một số nhóm đối tượng có mức hưởng lương hưu thấp khi nghỉ hưu, không đạt mức tối đa 75%. Để đảm bảo phù hợp với đặc thù quân sự, cần xem xét bổ sung quy định nam 25 năm, nữ 15 năm tham gia đóng BHXH thì được hưởng chế độ 45%. Từ năm thứ 21 đối với nam và năm thứ 16 đối với nữ mỗi năm được hưởng thêm 3% đến tối đa 75%” - ĐBQH Chau Chắc nêu ý kiến.

Ngoài ra, cần bổ sung cơ chế có tính chất đặc thù để bảo vệ người lao động (NLĐ) là vấn đề được Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh An Giang Trần Thị Thanh Hương đề xuất. Thực tiễn cho thấy rất cần thiết bổ sung thêm điều, khoản quy định về cơ chế có tính chất đặc thù để bảo vệ NLĐ trong trường hợp người sử dụng lao động không còn khả năng đóng BHXH cho NLĐ.

Vì vậy, đại biểu bày tỏ thống nhất nội dung được quy định tại Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 41 dự thảo luật. ĐBQH Trần Thị Thanh Hương khẳng định: “Thông qua ghi nhận thời gian tham gia BHXH và tính toán phương thức giải quyết sẽ giúp NLĐ có điều kiện hưởng chế độ BHXH trong một số trường hợp cụ thể.

Việc xác định đối tượng đặc thù quy định tại Khoản 5, Điều 41 là vấn đề liên quan đến chính sách, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp. Do đó, cần cân nhắc, rà soát, đánh giá kỹ lưỡng và toàn diện hơn, từ đó có văn bản quy định hướng dẫn riêng, không nên đưa trực tiếp vào luật để vừa đảm bảo chủ động điều chỉnh, bổ sung đối tượng phù hợp với điều kiện thực tế, đồng thời không ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ”.

Đối với những nội dung còn có ý kiến khác nhau, chưa có sự đồng thuận cao, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét thận trọng, cân nhắc và phối hợp Chính phủ quyết định việc gửi phiếu xin ý kiến ĐBQH để lựa chọn phương án, làm cơ sở tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Căn cứ ý kiến này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ báo cáo Quốc hội việc xem xét thông qua dự thảo luật hay không thông qua vào giai đoạn sau của kỳ họp 7.

GIA KHÁNH