Tập trung cho quá trình ứng cử viên vận động bầu cử

Việc tổ chức vận động bầu cử phải bảo đảm 3 nguyên tắc cơ bản đã được quy định tại Điều 63 của Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND. Thứ nhất, việc vận động bầu cử được tiến hành dân chủ, công khai, bình đẳng, đúng pháp luật, bảo đảm trật tự và an toàn xã hội. Thứ hai, người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND ở đơn vị bầu cử nào thì thực hiện vận động bầu cử tại đơn vị đó. Thứ ba, các tổ chức phụ trách bầu cử và thành viên của các tổ chức này không được vận động cho người ứng cử.

Theo Điều 64, thời gian vận động bầu cử được bắt đầu từ ngày công bố danh sách chính thức những người ứng cử và kết thúc trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu 24 giờ. Những người ứng cử chắc chắn có 20 ngày (tính đến 7 giờ ngày 22-5) để vận động bầu cử. Điều 65 và Điều 66 quy định 2 hình thức vận động bầu cử cho người ứng cử, gồm: gặp gỡ, tiếp xúc với cử tri tại các cuộc tiếp xúc ở địa phương nơi mình ứng cử; vận động thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Trong cả 2 hình thức, người ứng cử phải báo cáo với cử tri chương trình hành động của mình nếu được bầu làm đại biểu. Riêng vận động theo hình thức tiếp xúc cử tri thì có công đoạn khá quan trọng là cử tri nêu ý kiến, kiến nghị, đề đạt nguyện vọng với người ứng cử. Cử tri và người ứng cử trao đổi ý kiến có tính chất đối thoại theo nguyên tắc dân chủ, thẳng thắn, cởi mở về những vấn đề 2 bên cùng quan tâm.

TP. Long Xuyên hướng dẫn người ứng cử đại biểu HĐND thành phố viết chương trình hành động

Hiện nay, Ủy ban Bầu cử (UBBC) tỉnh và các địa phương đã hoàn thành công bố danh sách chính thức những ứng cử viên ĐBQH và HĐND các cấp. Quá trình chuẩn bị tổ chức vận động bầu cử được chú trọng thực hiện tùy theo tình hình thực tế của địa phương.

Điển hình như UBND TP. Long Xuyên (An Giang) phối hợp UBMTTQVN thành phố tổ chức hội nghị triển khai các nội dung có liên quan để ứng cử viên đại biểu HĐND thành phố nhiệm kỳ 2021-2026 thực hiện chương trình hành động. Sau khi thông qua danh sách chính thức 59 ứng cử viên thuộc 9 điểm bầu cử trên địa bàn thành phố, triển khai kế hoạch phối hợp tổ chức hội nghị gặp gỡ, tiếp xúc cử tri với ứng cử viên, địa phương hướng dẫn các ứng cử viên viết chương trình hành động. Việc tổ chức hội nghị tiếp xúc giữa cử tri với các ứng cử viên HĐND thành phố được tiến hành từ ngày 28-4 và kết thúc trước 7 giờ ngày 22-5.

“Theo kế hoạch phối hợp giữa UBND và UBMTTQVN thành phố, UBND thành phố có trách nhiệm thông báo đến người ứng cử đại biểu HĐND thành phố về tình hình kinh tế - xã hội ở địa phương để làm cơ sở xây dựng chương trình hành động của mình trước khi tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị truyền thông các cấp trong thành phố đăng tải chương trình hành động của những người ứng cử đại biểu HĐND của thành phố và phường, xã trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương. Đồng thời, có trách nhiệm thực hiện và chỉ đạo UBND phường, xã phối hợp với Ban Thường trực UBMTTQ Việt Nam cùng cấp trong việc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cho người ứng cử đại biểu HĐND thành phố và phường, xã, như: chuẩn bị địa điểm trang trọng, có phương tiện âm thanh, ánh sáng cần thiết, bố trí chỗ ngồi cho ứng cử viên và chỗ ngồi cho cử tri; thông báo rộng rãi trên đài truyền thanh về thời gian, địa điểm tiếp xúc; đảm bảo tốt về tình hình an ninh trật tự tại các điểm tiếp xúc” - Phó Chủ tịch UBMTTQVN TP. Long Xuyên Trịnh Minh Lộc cho biết.

Trách nhiệm tổ chức vận động bầu cử  được quy định cụ thể đối với từng cơ quan, tổ chức. Cụ thể, Hội đồng Bầu cử quốc gia chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền và vận động bầu cử trong phạm vi cả nước; UBBC các cấp chỉ đạo thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, vận động bầu cử và giải quyết khiếu nại, tố cáo về vận động bầu cử ở địa phương. Các cơ quan báo chí có trách nhiệm thông tin về hội nghị tiếp xúc cử tri, trả lời phỏng vấn của những người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND và việc vận động bầu cử.

Ban Thường trực UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cho người ứng cử ĐBQH. Ban Thường trực UBMTTQVN cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã có trách nhiệm tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cho người ứng cử đại biểu HĐND cấp mình… Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân và chính quyền địa phương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình tạo điều kiện cho người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND tiếp xúc với cử tri ở cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương mình.

Luật cũng quy định rõ những hành vi bị cấm trong vận động bầu cử, gồm: lợi dụng vận động bầu cử để tuyên truyền trái với Hiến pháp và pháp luật hoặc làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền, lợi ích hợp pháp khác của tổ chức, cá nhân khác; lạm dụng chức vụ, quyền hạn để sử dụng phương tiện thông tin đại chúng trong vận động bầu cử; lợi dụng vận động bầu cử để vận động tài trợ, quyên góp ở trong nước và nước ngoài cho tổ chức, cá nhân mình; sử dụng hoặc hứa tặng, cho, ủng hộ tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất để lôi kéo, mua chuộc cử tri.

Hội đồng Bầu cử quốc gia, UBBC, ban bầu cử, tổ bầu cử không được vận động bầu cử cho những người ứng cử. Thành viên của các tổ chức phụ trách bầu cử nói trên không được lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để vận động bầu cử cho những người ứng cử nhằm bảo đảm sự công bằng, bình đẳng đối với những người ứng cử. 

Bài, ảnh: GIA KHÁNH