Từ ngày 1-7-2024: Mức lương tăng cao góp phần cải thiện đời sống

Chi trả lương hưu tháng 7 theo mức tăng hay theo mức hiện hưởng?

Chi trả lương hưu cho người thụ hưởng

Để kịp điều chỉnh tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội trong tháng 7-2024, Bộ LĐ-TB&XH đã hoàn thiện hồ sơ gửi Bộ Tư pháp thẩm định về Nghị định này. Phía cơ quan soạn thảo cũng đề xuất áp dụng quy trình rút gọn đối với việc ban hành Nghị định quy định về mức lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội.

Trước đó, góp ý vào dự thảo Nghị định, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đánh giá, việc điều chỉnh tăng lương hưu có phạm vi áp dụng rất rộng lớn tới hơn 3,3 triệu người, bao gồm người đang hưởng lương hưu từ tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc (khối Nhà nước, tư nhân) và người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tỷ lệ tăng này đã được các cơ quan quản lý tính toán kỹ lưỡng, đảm bảo công bằng, hợp lý, hài hòa, có sự chia sẻ giữa người đang hưởng lương hưu và người đang đóng Bảo hiểm xã hội, giữa khu vực Nhà nước và khu vực ngoài Nhà nước, giữa các thế hệ tham gia và thụ hưởng chính sách; đồng thời đảm bảo khả năng cân đối Quỹ Bảo hiểm xã hội trong dài hạn.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho rằng, để tránh phản ứng của người thụ hưởng khi chưa nhận được tiền lương hưu mới tại thời điểm áp dụng điều chỉnh như đã từng xảy ra khi thực hiện Nghị định 24-2023, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề nghị cấp có thẩm quyền sớm ban hành văn bản hướng dẫn nội dung này. Như vậy, nếu không có gì thay đổi thì Nghị định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng sẽ có hiệu lực thi hành từ 1-7-2024, đồng nghĩa với việc người nhận lương hưu sẽ được hưởng phần tăng thêm 15% lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội so với mức hiện hưởng. Nếu Nghị định được ban hành sau ngày 1-7 thì được truy lĩnh tiền tăng thêm.

Theo quy định tại Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, lịch chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm hàng tháng từ ngày 2 đến hết ngày 25 của tháng. Cụ thể, chi trả tại điểm chi trả từ ngày 2 đến ngày 10 của tháng tổ chức chi trả ít nhất 6 giờ/ngày tại tất cả các điểm chi trả; chỉ kết thúc chi trả trước ngày 10 đối với các điểm đã chi trả hết số lượng người hưởng theo danh sách do cơ quan Bảo hiểm xã hội chuyển đến. Chi trả tại điểm giao dịch của bưu điện huyện từ ngày 11 của tháng, tiếp tục chi trả tại các điểm chi trả là điểm giao dịch của bưu điện đến hết ngày 25 của tháng.

An Nhiên

ĐBQH Lê Quân - Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội: Lương cần phải theo vị trí việc làm

Trong hệ thống công chức, viên chức của chúng ta có một hạn chế là xếp lương theo bằng cấp. Có những người là cử nhân, vị trí việc làm cũng yêu cầu bằng cấp này, nhưng thực tế làm những công việc ít đòi hỏi trí tuệ, sáng tạo hơn, có tầm ảnh hưởng ít hơn, vì hưởng lương theo hệ số nên vẫn khởi đầu quá trình công tác với mức lương 2,34. Mức lương theo hệ số 2,34 này cũng được xem là cơ sở để tính phụ cấp, thu nhập tăng thêm. Như vậy dẫn đến tình trạng cào bằng.

Nghị quyết 27 của Trung ương đã nêu phải cải cách tiền lương theo vị trí việc làm. Tuy nhiên, do tính phức tạp nên đợt điều chỉnh lần này, chúng ta chưa thể giải quyết được bài toán đó, thực chất là chưa phải cải cách tiền lương mà đang thực hiện bài toán trước mắt là tăng 30% lương cơ sở để đáp ứng yêu cầu tăng lương cho cán bộ công chức viên chức. Trong bối cảnh chúng ta tinh giản biên chế mạnh mẽ thì việc tăng lương là yêu cầu quan trọng.

Một điểm rất tích cực ở đợt điều chỉnh tiền lương lần này là chúng ta giải quyết được bài toán hỗ trợ, bù thu nhập cho những người hưởng lương thấp, nhất là những người có mức lương dưới 3,5 triệu đồng/tháng, nhằm giúp họ tiếp cận được mức lương tối thiểu vùng và đảm bảo được mức sống. Qua đó, phần nào đảm bảo được an sinh phúc lợi cho những người ở cận dưới, những người thuộc nhóm đối tượng chính sách xã hội mà chúng ta cần quan tâm. Vấn đề mà tôi muốn đề xuất là nên cân nhắc về nhóm các đơn vị sự nghiệp, nhất là các đơn vị sự nghiệp tự chủ, hay đơn vị sự nghiệp công lập trong khối ngành đại học, cao đẳng, y tế. Chẳng hạn, tại cơ quan chúng tôi thì năm ngoái đã trả lương theo vị trí việc làm, chia cán bộ nhân viên theo 3 mức, những người giỏi có thể được hưởng lương cao hơn 30 - 40% so với mức lương bình quân. Vì thế, tôi đề nghị, nên cho phép các đơn vị đã xây dựng được vị trí việc làm được áp dụng luôn lương mới theo vị trí việc làm. Bởi nếu áp dụng chung mức tăng lương cơ sở 30% thì tổng quỹ lương của đơn vị sẽ tăng lên. Trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp chưa có thêm nguồn nào khác để bù vào chi trả cho phần lương tăng thêm thì đương nhiên không thể có nguồn để tăng phụ cấp hay lương thưởng cao hơn cho những người làm việc tốt hơn theo đúng vị trí việc làm của họ.

ĐBQH Dương Minh Ánh - Hiệu trưởng trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội: Các nhà giáo vẫn tiếp tục “câu đợi, câu chờ”

Theo tôi, giải pháp điều chỉnh tăng lương cơ sở đối với công chức, viên chức và lực lượng vũ trang khu vực công tăng 30%, từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng, tăng vào quỹ tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản sẽ áp dụng từ ngày 1-7-2024, đã đáp ứng được một phần sự mong mỏi của cử tri. Dù vậy, do chưa áp dụng chính sách cải cách tiền lương nên chúng ta vẫn tiếp tục áp dụng thang bảng lương, chế độ phụ cấp như hiện hành nên một số bộ phận công chức, viên chức khu vực công, trong đó có ngành giáo dục vẫn còn rất nhiều tâm tư và băn khoăn.

Từ năm 2013, sau khi Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đến nay, nhiều chính sách lớn về đổi mới giáo dục đã được ban hành, yêu cầu về nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ngày càng cao, tạo áp lực không nhỏ lên vai các nhà giáo. Thế nhưng, chỉ có chính sách tiền lương đối với nhà giáo đã được nêu trong Nghị quyết 29 (đó là lương giáo viên được ưu tiên xếp cao nhất trong bảng lương hệ thống lương hành chính sự nghiệp), sau 11 năm, đến nay vẫn nằm nguyên trên giấy, chưa được triển khai.

Trong suốt thời gian qua, các nhà giáo vẫn luôn cố gắng cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo, luôn động viên nhau hãy chờ đợi và hy vọng rồi một ngày nào đó sẽ có sự thay đổi lớn về chính sách tiền lương. Đây không chỉ là vấn đề về tiền lương đối với các nhà giáo mà còn thể hiện sự tôn vinh của xã hội đối với nghề nhà giáo được coi là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện nay, các nhà giáo vẫn sẽ tiếp tục điệp khúc “câu đợi, câu chờ” cho đến khi có chính sách cải cách tiền lương mới ban hành.

Tôi mong muốn Quốc hội, Chính phủ khi nghiên cứu chính sách cải cách tiền lương tới đây cần thể chế hóa các chủ trương của Đảng bằng luật hoặc các văn bản dưới luật về chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp nghề đối với các nhà giáo.

ĐBQH Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương): Để cải cách toàn diện tiền lương nên căn cứ vào GDP

Trong Nghị quyết 27/2018 của Trung ương có nêu là trong 20 năm qua chúng ta đã cải cách tiền lương tới 14 lần, lần gần nhất là năm 2003. Nếu so sánh quy mô nền kinh tế năm 2003 GDP của chúng ta khoảng 45 tỷ USD, thì hiện nay GDP đã là hơn 450 tỷ USD, tức là tăng lên khoảng 10 lần. Như vậy, việc cải cách tiền lương là rất cần thiết.

Nhưng cải cách như thế nào? Theo giải trình của Chính phủ thì chúng ta đã bố trí được nguồn 913.000 tỷ đồng để trả lương cho đợt tăng lương lần này (giai đoạn 2024-2026). Đây là một nỗ lực rất lớn trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay. Nhưng nếu tiền lương chỉ tăng theo cách để chống lạm phát hoặc để đảm bảo đời sống thì không khuyến khích được cán bộ, công nhân, viên chức. Bởi vì khi làm ở khu vực công, ngoài việc tự hào về vị trí xã hội thì còn phải yên tâm về thu nhập thì mới có thể gắn bó lâu dài, đó cũng là cách chống tham nhũng ngay từ đầu. Lương đủ tốt, người ta đủ trang trải, nuôi gia đình thì lúc đó người ta sẽ không muốn tham nhũng và rất e ngại khi dính vào tham nhũng vì lo sợ mất việc, đồng nghĩa mất đi nguồn thu nhập tốt. Cho nên theo tôi, để cải cách một cách toàn diện tiền lương phải đưa ra công thức tính và phải căn cứ vào GDP hàng năm. Chúng ta không kịp làm đợt này, nhưng về lâu dài thì Chính phủ có thể xem xét. Việc này cũng sẽ giúp chúng ta đỡ vất vả phải đi huy động những nguồn ngân sách dự trữ như hiện nay.

Duy Tiến (Ghi)

Theo An ninh thủ đô