Tình trạng thiếu chất dinh dưỡng ở bệnh nhân đột quỵ có thể do: Bệnh nhân gặp vấn đề nhai, nuốt; gặp khó khăn trong cử động cánh tay hoặc bàn tay; thần kinh bị ảnh hưởng, tính tình bất thường, trí nhớ giảm sút; chán ăn.
Do đó, bệnh nhân và người chăm sóc cần biết những loại thực phẩm phù hợp cho bệnh nhân với chế độ ăn lý tưởng sau đột quỵ để giúp họ ngăn ngừa cơn đột quỵ tái phát. Chế độ ăn uống lành mạnh sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ. Những bữa ăn ít chất béo, ít muối và nhiều rau củ, trái cây giúp làm giảm các mối nguy hiểm, như: Cholesterol cao, tăng huyết áp, thừa cân và tiểu đường.
Người bị đột quỵ cần có chế độ ăn đảm bảo đủ nhu cầu dinh dưỡng bao gồm: Nhu cầu về năng lượng, nhu cầu chất đạm, nhu cầu vitamin và khoáng chất.
Nhu cầu năng lượng: Đối với người bệnh nằm tại giường, không đi lại được thì chỉ cần cung cấp khoảng khoảng 1.200 – 1.500kcal cho người có cân nặng trung bình 50 - 55kg. Chất tinh bột và chất béo là 2 nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, vì thế cần giảm năng lượng từ 2 nguồn này so với lúc khỏe mạnh.
Nhu cầu chất đạm: Chất đạm là chất quan trọng nhất cho sự phục hồi và cải thiện sức khỏe, cung cấp đủ chất lượng và số lượng giúp giảm các tình trạng viêm nhiễm, teo cơ, suy giảm miễn dịch… cần lựa chọn nguồn cung cấp đạm chất lượng cao, ít chất béo bão hòa, ít cholesterol. Tổng lượng chất đạm cần khoảng 50 - 60gr/ngày cho người có cân nặng trung bình 50 - 55kg.
Nhu cầu vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất giúp chuyển hóa các chất đa lượng, kích thích các hoạt động trao đổi chất trong cơ thể, bảo vệ cơ thể. Cung cấp đủ chất xơ tạo phân, giảm táo bón, duy trì cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột do dùng thuốc kéo dài.
Để có thể đáp ứng tốt nhu cầu trên. Chúng ta có thể chọn thực phẩm cần cho bệnh nhân đột quỵ, bao gồm:
Các chất cần hấp thụ nhiều trong chế độ ăn lý tưởng sau đột quỵ: Trái cây và rau củ, bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt, những thức ăn này có khả năng làm giảm nguy cơ đột quỵ. Bệnh nhân nên uống 8 - 10 ly nước 1 ngày để cung cấp đủ nước cho cơ thể.
Các chất cần hấp thụ vừa phải: Thịt, thịt gà, có thể ăn trong bữa ăn. Ăn các loại cá giàu chất béo sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ, cố gắng ăn ít nhất 2 - 3 lần/tuần. Uống sữa để có thêm lượng canxi và kali giúp kiểm soát huyết áp cũng như giảm nguy cơ đột quỵ, nên chọn các thực phẩm từ sữa ít béo, như: Sữa yogurt, phô mai và bánh, trứng, sữa.
Các chất cần hấp thụ ít: Các chất béo lành mạnh bao gồm chất béo không bão hòa, thường có trong: Các loại đậu, hạt, quả bơ, dầu thực vật (dầu hạt cải, dầu ô liu và hướng dương). Ngược lại, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa làm gia tăng lượng cholesterol, tăng nguy cơ đột quỵ cho bệnh nhân. Bữa ăn có quá nhiều muối sẽ làm tăng huyết áp, dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ. Vì vậy, cần hạn chế tối đa lượng muối ăn hàng ngày, thay vào đó, bạn hãy thử dùng các loại thảo mộc và gia vị khác để tăng mùi vị. Hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá.
BS HÀ MINH ĐỨC (Bệnh viện Đa khoa khu vực tỉnh)