Bữa cơm lúa mùa: Sạch từ ruộng đồng đến bàn ăn

Không gian Hội quán lúa mùa Tư Việt rộn ràng trong bữa cơm mang thông điệp “Sạch từ ruộng đồng đến bàn ăn”.

Từ sáng sớm, không gian hội quán đã rộn ràng. Trên chiếc bàn dài, những rổ rau củ hữu cơ được bày biện đẹp mắt: Gạo nàng thơm, củ năng, hạt sen, cà rốt, khoai môn, bí đỏ… tất cả đều được tuyển chọn từ ruộng đồng, đúng chuẩn organic.

Đại biểu hào hứng nghe đầu bếp Thạch Thiên nói về cách chế biến món ăn từ gạo lúa mùa.

Những nguyên liệu tưởng chừng quen thuộc ấy lại tạo nên sự mới mẻ khi được kết hợp tinh tế thành cơm lúa mùa thảo mộc ngũ sắc - món ăn vừa ngon miệng vừa đẹp mắt, gợi nhớ mùa màng no đủ nơi miền quê sông nước.

Cơm lúa mùa thảo mộc ngũ sắc – sự kết hợp độc đáo từ hạt gạo quê và rau củ tự nhiên, vừa ngon miệng vừa đẹp mắt.

Điểm nhấn trong bữa cơm lúa mùa chính là cá kho và món mắm đặc trưng miền Tây. Đầu bếp Thạch Thiên chia sẻ: “Tôi muốn kết nối nông dân - những người gắn bó cả đời với hạt lúa mùa  với nhà bếp. Vì thế, tôi hạn chế tối đa gia vị công nghiệp, thay vào đó dùng dầu dừa organic để kho cá, vừa tạo vị béo ngọt, vừa khử mùi tanh.

Đặc biệt, nước kho mắm được chưng từ mắm lóc đồng, không cần nêm nếm thêm mà vẫn đậm đà, thơm lừng, thấm đẫm hồn quê”.

Món cá chốt kho mắm bằng dầu dừa organic và nước cốt mắm lóc đồng mang đậm hồn quê Nam bộ.

Rau đồng được hái tại ruộng lúa mùa.

Trong mâm cơm, mỗi món ăn đều mang triết lý riêng: Rau củ quả cung cấp dưỡng chất đa dạng, mỗi loại có hương vị và công dụng khác nhau, giúp cân bằng dinh dưỡng; nước dừa tạo vị ngọt tự nhiên; mắm lóc giữ lại bản sắc miền quê. Sự kết hợp ấy không chỉ làm phong phú hương vị mà còn nâng chén cơm lúa mùa lên một tầm mới – đậm chất nông thôn nhưng lại có sức lan tỏa xa gần.

Mỗi món ăn trong bữa cơm lúa mùa đều mang triết lý “ăn sạch, sống xanh”, tận dụng vị ngọt tự nhiên từ rau củ và nước dừa.

Ông Lê Quốc Việt, chủ Hội quán lúa mùa Tư Việt, cho biết tại trang trại hiện đang trồng 13 giống lúa mùa quý xưa như nàng thơm, châu hồng võ, huyết rồng, nếp cái hoa vàng, lúa mùa nổi, trái mây… Bữa cơm hôm nay được nấu từ giống gạo nàng thơm Cồn Vĩnh Quới - loại gạo ngon từ lúa mùa xưa, có đặc điểm nở nồi, xốp, mềm cơm và mang hương vị đặc trưng, gắn liền ký ức đồng quê.

Cầu chữ S dài 71m được dựng bằng thân cau, trở thành điểm nhấn độc đáo của không gian văn hóa lúa mùa.

Không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn nguồn gen, ông Tư Việt còn dựng nên chiếc cầu hình chữ S dài 71m bằng thân cau, loài cây quen thuộc của xứ Tắc Cậu để tạo điểm nhấn văn hóa, kết nối du khách với không gian đồng ruộng hữu cơ.

Điều thú vị là không chỉ người dân, nông dân trong vùng mà cả bạn bè quốc tế cũng có dịp trải nghiệm bữa cơm lúa mùa. Ông Alan Broughton - Phó Chủ tịch Hội Nông nghiệp hữu cơ (OAA) Australia đã trực tiếp thưởng thức chén nước cơm lúa mùa, thích thú nhận xét: “Giống như sữa vậy, rất lạ và thơm”. Chính sự đánh giá này đã mở ra hy vọng đưa hạt gạo lúa mùa, niềm tự hào của An Giang vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.

Ông Alan Broughton - Phó Chủ tịch Hội Nông nghiệp hữu cơ (OAA) Australia nếm thử chén nước cơm lúa mùa.

Trước khi ngồi vào bàn ăn, các đại biểu được tham quan không gian văn hóa lúa mùa tại hội quán. Những vật dụng nông cụ xưa như lưỡi hái, nọc cấy lúa, nôm, lọp… được sắp đặt giản dị nhưng đầy gợi nhớ. Mỗi món đồ là một câu chuyện, một ký ức về đời sống nông dân Nam bộ cần mẫn, kiên cường.

Các đại biểu tham quan không gian văn hóa lúa mùa với nhiều nông cụ xưa như lưỡi hái, nôm, lọp… gợi nhớ đời sống nông dân.

Bữa cơm lúa mùa còn có sự góp mặt của giảng viên Trường Đại học An Giang, thành viên Tổ chức Mekong Organic cùng các em học sinh, sinh viên đến từ Cà Mau như Huỳnh Phúc Minh (Trường chuyên Phan Ngọc Hiển), Lâm Thái Tuấn Kiệt (Trường Hermann Gmeiner).

Ông Tư Việt bắt con cá tra được nuôi từ năm 2012, hàng ngày cho ăn vỏ khóm, vỏ chuối để đãi khách phương xa.

Trẻ em được tận mắt chứng kiến cách một hạt gạo lúa mùa biến thành món ăn sạch, được nghe chia sẻ về triết lý “ăn sạch, sống xanh”, và quan trọng hơn là cảm nhận niềm tự hào về nông sản quê hương.

Sinh viên và học sinh đến từ Cà Mau cùng giảng viên Đại học An Giang trải nghiệm triết lý “ăn sạch, sống xanh” qua mâm cơm lúa mùa.

Anh Thạch Thiên - đầu bếp Tổ chức Mekong Organics tâm sự: “Tôi mong muốn bữa cơm lúa mùa không chỉ dừng lại ở trải nghiệm ẩm thực, mà còn là nhịp cầu gắn kết nhà nông với nhà bếp. Để rồi từ đó, hạt gạo, con cá, mớ rau, con mắm đồng… không chỉ nuôi sống gia đình nông dân mà còn góp mặt trên bàn ăn khắp nơi, mang thông điệp về một nền nông nghiệp hữu cơ, bền vững”.

Trẻ em được trải nghiệm cách người xưa tạo ra hạt lúa mùa.

Bữa cơm hôm nay, với cơm thảo dược ngũ sắc gói lá sen thơm lừng, với cá chốt kho mắm đậm đà, với cá lóc cửng đồng kho khô, cá tra nấu mẻ… không chỉ dừng ở sự ngon miệng. Nó là câu chuyện của niềm tin và sự kết nối từ ruộng đồng đến bàn ăn, từ bàn tay người nông dân đến trái tim thực khách.

Trẻ em theo cha mẹ đến từ phường Rạch Giá trải nghiệm bữa cơm từ gạo lúa mùa và rau, mắm đồng dân dã.

Và trên hết, nó gợi mở khát vọng đưa hạt gạo lúa mùa vốn gắn bó bao đời với người dân miền Tây bước ra thế giới, bằng chính giá trị sạch, an lành và chan chứa tình quê.

Ông Lê Quốc Việt, chủ Hội quán lúa mùa Tư Việt tặng đầu bếp Thạch Thiên hai túi gạo nag thơm Cồn Vĩnh Quới đang được canh tác tại trang trại trước giờ chia tay.

Bài và ảnh: ĐẶNG LINH