Xu hướng tuyển dụng 2026: Ưu tiên hiệu suất thay vì mở rộng ồ ạt

Tuyển dụng chọn lọc, ưu tiên tối ưu hiệu suất

Theo báo cáo thị trường tuyển dụng 2025 - 2026 do TopCV thực hiện, dựa trên phản hồi của hơn 3.000 đại diện tuyển dụng từ doanh nghiệp và người lao động trong quý 3-2025, thị trường lao động Việt Nam đang bước vào giai đoạn điều chỉnh rõ rệt dưới tác động của các yếu tố vĩ mô.

Báo cáo cho thấy, lạm phát - rủi ro khủng hoảng kinh tế và làn sóng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) tiếp tục là những mối quan tâm lớn nhất chi phối chiến lược kinh doanh và nhân sự của doanh nghiệp trong năm 2026.

Đáng chú ý, chính sách thuế quan mới lần đầu xuất hiện trong top 5 yếu tố ảnh hưởng, phản ánh sự thay đổi của môi trường pháp lý và thương mại quốc tế, nhất là trong bối cảnh chuỗi cung ứng và hoạt động xuyên biên giới ngày càng chịu nhiều sức ép.

Trước bối cảnh đó, phần lớn doanh nghiệp lựa chọn chiến lược phát triển thận trọng. Có tới 52,2% doanh nghiệp cho biết sẽ giữ nguyên quy mô và tập trung tối ưu hiệu suất, thay vì mở rộng nhanh. Kết quả này tương đồng với khảo sát cùng kỳ năm trước, cho thấy đây không phải phản ứng mang tính ngắn hạn mà là định hướng dài hơi.

Trong khi đó, 38,8% doanh nghiệp vẫn có kế hoạch mở rộng nhưng ở mức độ kiểm soát, và chỉ 9% lựa chọn thu hẹp quy mô, cho thấy thị trường lao động nhìn chung vẫn duy trì sự ổn định tương đối.

Tuyển dụng có chọn lọc, tập trung nhóm vị trí tạo tăng trưởng

Song song với chiến lược phát triển, chiến lược tuyển dụng của doanh nghiệp cũng thay đổi theo hướng chọn lọc và chú trọng chất lượng. Thay vì tuyển dụng đại trà, doanh nghiệp ưu tiên tuyển mới cho các nhóm vị trí đặc thù, hoặc phục vụ mục tiêu mở rộng kinh doanh trong phạm vi kiểm soát.

Xu hướng này phản ánh rõ việc doanh nghiệp đặt chất lượng nhân sự lên trên số lượng, tập trung vào những vị trí có khả năng trực tiếp nâng cao năng lực cạnh tranh, thích ứng với bối cảnh kinh tế mới - nơi tối ưu hiệu suất và sự linh hoạt trở thành yếu tố sống còn.

Xét trên toàn thị trường, nhu cầu tuyển dụng vẫn tập trung vào các vị trí gắn trực tiếp với tăng trưởng. Nhóm kinh doanh - bán hàng dẫn đầu với 47,5% doanh nghiệp cho biết có nhu cầu tuyển dụng trong thời gian tới. Theo sau là IT - phần mềm (8,64%), marketing / truyền thông / quảng cáo (8,22%), dịch vụ khách hàng (6,1%) và nghiên cứu - phát triển sản phẩm (4,14%).

Về lý do tuyển dụng, đẩy mạnh hoạt động kinh doanh và tăng trưởng thị trường chiếm tỉ trọng cao nhất với 26,5% phản hồi. Bên cạnh đó, 7,3% doanh nghiệp tuyển dụng nhằm phục vụ mục tiêu đào tạo và phát triển đội ngũ, trong khi 3,2% tập trung vào việc tăng cường phân tích thị trường, nhận diện các cơ hội trung - dài hạn.

Tuyển dụng IT: nhu cầu cao, khan hiếm nhân sự giỏi

Nhìn tổng thể, tuyển dụng IT giai đoạn 2025 - 2026 đang bước vào giai đoạn chất lượng cao nhưng cạnh tranh khốc liệt. Doanh nghiệp cần những nhân sự làm được việc, có kinh nghiệm thực tế và khả năng thích ứng với công nghệ mới, trong khi người lao động IT cũng đứng trước áp lực phải nâng cấp kỹ năng toàn diện để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Theo báo cáo, các doanh nghiệp IT Outsourcing (42,86%), IT Service (40,91%) và IT Consulting (37,5%) đều đánh giá AI và công nghệ mới có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động của họ.

AI đang từng bước làm thay đổi toàn bộ ngành IT, từ cách tổ chức công việc, mô hình vận hành cho đến các sản phẩm và dịch vụ được tạo ra. Điều này đặt ra những yêu cầu mới trong tuyển dụng, đặc biệt là về năng lực thực tế của ứng viên.

Về nhu cầu tuyển dụng, các doanh nghiệp IT vẫn tập trung chủ yếu vào các vị trí phát triển sản phẩm cốt lõi. Cụ thể, 45% doanh nghiệp ưu tiên tuyển lập trình viên web, 37,4% ưu tiên lập trình viên back-end, và 30% cho biết có nhu cầu tuyển kỹ sư AI. Điều này cho thấy AI đang dần trở thành một hướng đầu tư quan trọng, song vẫn song hành cùng các vị trí kỹ thuật truyền thống.

Tuy nhiên nghịch lý lớn của ngành IT là nhu cầu tuyển dụng cao nhưng khả năng đáp ứng của thị trường còn hạn chế. Top 5 vị trí IT khó tuyển nhất hiện nay gồm kỹ sư trí tuệ nhân tạo (12,2%), kỹ sư cầu nối (9,92%), kiến trúc sư giải pháp (9,16%), lập trình viên ứng dụng di động (7,63%) và kiến trúc sư phần mềm (6,87%).

Nguyên nhân chính đến từ thiếu hụt ứng viên có kỹ năng cao (55%), cạnh tranh gay gắt với các công ty công nghệ lớn (49,6%) và nguồn cung ứng viên hạn chế (34,3%).

Trước áp lực này, nhiều doanh nghiệp sẵn sàng điều chỉnh chính sách đãi ngộ, trong đó 45,8% lựa chọn tăng lương dưới 15% và 16% chấp nhận tăng trên 15% cho các vị trí then chốt.

Về tiêu chí tuyển dụng, dự án thực tế được xem là yếu tố quan trọng nhất với 85% doanh nghiệp IT - phần mềm, tiếp theo là kinh nghiệm với bộ công nghệ phù hợp (58,8%). Điều này cho thấy doanh nghiệp ưu tiên những ứng viên có thể bắt tay vào công việc ngay, thay vì mất nhiều thời gian đào tạo lại.

Đáng chú ý, kỹ năng sử dụng AI hiện vẫn chưa phải yêu cầu bắt buộc, khi chỉ 7,87% doanh nghiệp coi đây là tiêu chí quyết định. Phần lớn doanh nghiệp xem AI như một lợi thế, phản ánh giai đoạn đầu của quá trình ứng dụng công nghệ này trên diện rộng.

Bên cạnh kỹ năng chuyên môn, báo cáo cũng chỉ ra những khoảng trống lớn về kỹ năng mềm của ứng viên IT. Các doanh nghiệp cho biết ứng viên còn thiếu kỹ năng giao tiếp, truyền đạt (47,3%), tư duy phản biện (39,7%) và tư duy sản phẩm (33,6%). Điều này khiến doanh nghiệp ngày càng tìm kiếm những nhân sự không chỉ giỏi kỹ thuật mà còn có khả năng làm việc nhóm, hiểu sản phẩm và tạo ra giá trị bền vững.

Theo Tuoitre.vn