Trăn trở chuyện tìm hài cốt liệt sĩ

Quy tập hài cốt liệt sĩ về nhà quàn Đội K93

Trở về đất mẹ

Ban Chỉ đạo 515 tỉnh canh cánh nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Ban chuyên trách tỉnh, lực lượng chuyên trách Đội K93 thể hiện quyết tâm cao; kết nối chặt chẽ với cấp ủy Đảng, chính quyền, các đơn vị quân đội, Hội Cựu chiến binh trong tỉnh; đồng thời phối hợp với chính quyền, lực lượng quân đội, nhân dân tỉnh Takeo và Kampong Speu (Campuchia) để tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong nước, trên địa bàn Campuchia.

Giai đoạn 2013-2020, tỉnh tìm kiếm, quy tập được 978 hài cốt liệt sĩ (quy tập trong nước 499 hài cốt, chỉ 23 hài cốt xác định danh tính liệt sĩ; trên chiến trường Campuchia 479 hài cốt, chỉ 32 hài cốt xác định danh tính liệt sĩ). Hàng năm, kết thúc giai đoạn tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh tham mưu UBND tỉnh tổ chức lễ cải táng trang nghiêm, đúng quy định. Năm 2020, tỉnh hoàn thành công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở 3 cấp (tỉnh, huyện, xã).

Đối với công tác xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, tỉnh lấy được 330 mẫu sinh phẩm giám định ADN. Đáng tiếc, chỉ 10 mẫu trùng khớp với thân nhân liệt sĩ. Ngoài ra, tỉnh đính chính thông tin trên 400 bia mộ liệt sĩ bằng phương pháp thực chứng; điều tra ghi phiếu và nhập dữ liệu thông tin vào phần mềm quản lý liệt sĩ thông tuyến toàn quốc trên 8.000 liệt sĩ và 14.469 mộ liệt sĩ.

Hiện nay, công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ gặp rất nhiều khó khăn, hạn chế. Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Văn Phước, Trưởng ban Chỉ đạo 515 tỉnh, thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng ít dần. Những người trực tiếp chiến đấu, là đồng đội của liệt sĩ giờ tuổi cao, suy giảm về sức khỏe, trí nhớ, không thể trở lại chiến trường xưa để tìm đồng đội, hoặc họ cung cấp thông tin liên quan đến liệt sĩ, mộ liệt sĩ độ chính xác không cao.

Bên cạnh đó, ảnh hưởng của chiến tranh, việc lưu trữ không chặt chẽ… khiến phần lớn hồ sơ, thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ bị mất, thất lạc. Đau xót nhất là nhiều liệt sĩ hy sinh trên chiến trường, được đồng đội chôn cất nhưng nay không còn dấu tích, không xác định được nơi chôn cất ban đầu. Hài cốt, di vật của liệt sĩ sau khi được cất bốc đã bị phân hủy ở mức độ cao, ảnh hưởng đến việc xác định danh tính và lấy mẫu phân tích ADN.

Quyết tâm hoàn thành

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin giai đoạn 2013 - 2020, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia 515 khẳng định, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin là vô cùng khó khăn.

Phó Thủ tướng đề nghị các cấp, ngành, đơn vị bám sát tình hình thực tiễn những năm tới, với tất cả trách nhiệm và tình cảm, tiếp tục tạo điều kiện tốt nhất cho công tác này. Cần tăng cường sử dụng phương tiện công nghệ mới, kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin và công nghệ sinh học, đặc biệt là phát huy sáng kiến trong thu thập, tiếp nhận thông tin phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ. Bên cạnh đó, địa phương phải thường xuyên quan tâm đền ơn đáp nghĩa, chăm lo gia đình thương binh liệt sĩ.

Ở góc độ tỉnh An Giang, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh xác định một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, tiếp tục xem công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng trong thời gian tới. Về đối ngoại, tỉnh phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các đơn vị quân đội và nhân dân tỉnh Takeo và Kampong Speu hỗ trợ, giúp đỡ Đội K93 thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập số hài cốt liệt sĩ còn lại trên đất Campuchia. 

Muốn tháo gỡ khó khăn về thông tin, tỉnh phải tăng cường truyền thông, phản ánh kịp thời hoạt động, kết quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của tỉnh; vận động sâu rộng các tổ chức, cá nhân, mọi tầng lớp nhân dân, nhất là Hội Cựu chiến binh, người tham gia kháng chiến… để thu thập thêm thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Năm 2022, khi dịch bệnh COVID-19 tạm lắng, An Giang tập trung tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên các địa bàn trong nước, chờ sự thống nhất của cấp trên và Vương quốc Campuchia, sẵn sàng đưa Đội K93 thực hiện nhiệm vụ ở đất bạn.

GIA KHÁNH