Liên minh Châu Âu vẫn chưa ngã ngũ về lãnh đạo chủ chốt

Quyết định cuối cùng về việc đề cử 4 vị trí lãnh đạo cao nhất của Liên minh châu Âu sẽ được đưa ra vào cuối tháng 6-2024

Quá trình lựa chọn các vị trí chủ chốt tại Ủy ban, Hội đồng và Nghị viện châu Âu không hề dễ dàng, cần đảm bảo sự cân bằng mong manh giữa các nhóm đảng trong Nghị viện châu Âu cũng như vị trí địa lý của từng ứng cử viên.

Theo các nhà ngoại giao EU, hôm 17-6, tất cả 27 nhà lãnh đạo đều đã “lật các quân bài cuối” trong một bữa tối thân mật tại tòa nhà Hội đồng châu Âu ở Brussels, nhằm chuẩn bị nhân sự cấp cao cho Hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 27 và 28-6 tới. Theo đó, cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Costa được cho là sẽ trở thành người đứng đầu tiếp theo của Hội đồng châu Âu. Trong khi đó, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas có thể trở thành người đứng đầu chính sách đối ngoại mới của EU. Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola có thể tại vị thêm 2,5 năm nữa.

Trong khi đó, có vẻ như bà Ursula von der Leyen - Chủ tịch Ủy ban châu Âu sẽ tiếp tục nhiệm kỳ 5 năm thứ hai. Đảng Nhân dân châu Âu (EPP) của bà tiếp tục nắm giữ hầu hết các ghế trong Nghị viện châu Âu mới thành lập. Thủ tướng Đức Olaf Scholz không nghi ngờ gì về việc 27 quốc gia thành viên EU sẽ đề cử bà von der Leyen cho vị trí quyền lực này, bởi bà chắc chắn sẽ nhận được sự ủng hộ từ 3 nhóm chính trị chính dẫn đầu Nghị viện châu Âu gồm Đảng Dân chủ Thiên chúa giáo, Đảng Dân chủ xã hội, nhóm Đảng Đổi mới châu Âu tự do. Ba nhóm đảng nói trên nắm tổng cộng 406 ghế trong Nghị viện châu Âu, nghĩa là họ vượt qua 361 ghế cần thiết để đạt được đa số tuyệt đối. Về mặt số lượng, bà von der Leyen không cần sự hỗ trợ từ phe dân túy cánh hữu và phe cực hữu đang phát triển ở châu Âu.

Thúc đẩy việc đưa ra quyết định nhanh chóng hơn, Thủ tướng Đan Mạch Mette Fredriksen cảnh báo châu Âu vẫn đang ở giữa một cuộc chiến, đó là xung đột Nga - Ukraine. “Theo tôi, bà von der Leyen đã làm rất tốt. Chúng ta cần một quyết định nhanh chóng về mọi thứ đang diễn ra trên thế giới vào lúc này” - bà Mette Fredriksen bày tỏ. Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng tin rằng sẽ sớm đạt được thỏa thuận về các chức vụ hàng đầu của EU vì có nhiều vấn đề cấp bách hơn đang diễn ra.

Nguồn tin từ cuộc họp kín nói trên cho hay, nữ Thủ tướng Italia Giorgia Meloni cho biết muốn tăng cường ảnh hưởng của đất nước mình tại Liên minh châu Âu, đặc biệt khi Đảng Bảo thủ và cải cách châu Âu (ECR) của bà hiện nắm giữ 76 ghế trong Nghị viện châu Âu. Tuy nhiên, bà Meloni vẫn chưa đề xuất về lãnh đạo EU tiềm năng. Trong khi đó, Tổng thống Slovakia Peter Pellegrini (đại diện cho Thủ tướng Robert Fico sau khi bị thương do ám sát) cho rằng, các quốc gia Đông Âu đã không được đánh giá đúng mức khi đề cập đến các vị trí lãnh đạo hàng đầu của EU trong những năm gần đây. “Tôi muốn biết Trung và Đông Âu có vai trò như thế nào trong thỏa thuận nhân sự mới” - ông Peter Pellegrini đặt vấn đề khi cả Ba Lan, Romania và Bulgaria đều không được dự kiến đứng đầu bất kỳ tổ chức lớn nào của EU.

Bà Ursula von der Leyen sẽ cần sự chấp thuận của 20 trong số 27 quốc gia thành viên EU, chiếm 65% dân số EU để đảm bảo được Hội đồng đề cử làm Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Người đứng đầu chính sách đối ngoại mới của EU cũng sẽ cần tỷ lệ ủng hộ tương tự như vậy để có thể nhậm chức. Vị trí Chủ tịch Hội đồng châu Âu thì yêu cầu ít khắt khe hơn, cần sự chấp thuận của 15 nước và 65% dân số. Chủ tịch Nghị viện châu Âu lại do các thành viên nghị viện bầu. Và như mọi khi, tất cả các quyết định chính trị trong EU đều có mối liên hệ với nhau. Chỉ khi tất cả các ứng cử viên cho 4 vị trí hàng đầu đã được chọn thì thông báo mới được đưa ra.

Theo ANTĐ