Xuất hiện bãi mìn lớn chưa từng có sau Thế chiến II, có thể mất hàng trăm năm rà phá

Trong bối cảnh Ukraine và Liên bang Nga đang thúc đẩy đàm phán ngừng bắn, theo ông Cowan, việc đạt được một lệnh ngừng bắn sẽ tạo ra bước ngoặt. Bởi đó là lúc mà mọi nỗ lực chuyển từ chiến tranh sang thế phòng thủ. Quân đội Ukraine vẫn sẽ tiếp tục bảo vệ chủ quyền quốc gia, nhưng nỗ lực dân sự sẽ chuyển sang tái thiết thay vì chiến đấu.

Lúc đó, ưu tiên của Ukraine là khởi động lại nền kinh tế, đưa những vùng đất bị bỏ hoang 3 - 4 năm qua quay lại canh tác, và cho phép cộng đồng trở về quê hương. Không chỉ là nông nghiệp quy mô lớn, mà còn là nông nghiệp quy mô nhỏ tại địa phương. Nhiều người dân không thể trồng rau, nuôi dê, cừu, hoặc sử dụng bò và lừa. Họ cần được tiếp cận đất đai của mình. Cũng cần mở lại đường sá, trường học, cửa hàng, nhà máy. Nhưng để làm được những điều đó, giúp nền kinh tế có thể vận hành trở lại thì hoạt động rà phá mìn phải đi trước. Có nhiều sự chú ý đến các thỏa thuận khai khoáng, nhưng cũng không thể khai thác khoáng sản nếu không rà phá bom mìn trước.

Để tạo ra cuộc cách mạng trong rà phá bom mìn ở Ukraine, ông Cowan cho rằng việc kết hợp trí tuệ nhân tạo với hình ảnh là một bước đột phá then chốt. Về mặt phát hiện, có nhiều công nghệ rất triển vọng, như radar khẩu độ tổng hợp (synthetic aperture radar), radar xuyên đất (ground-penetrating radar), và cộng hưởng từ (magnetic resonance), đặc biệt là các phương pháp cộng hưởng từ được phát triển tại Australia để phát hiện các nguyên tố đất hiếm như vàng, và cũng có thể áp dụng cho việc phát hiện bom mìn.

Ngoài ra còn có các công nghệ tiên tiến của ngành hạt nhân, như hình ảnh hạt neutron kết hợp (neutron-associated particle imaging – NAPI), có thể thay đổi cục diện. Tuy nhiên, vấn đề là các công nghệ này rất giỏi trong việc phát hiện mìn, nhưng cũng dễ phát hiện nhầm, nghĩa là đưa ra cảnh báo giả, làm chậm tiến trình. Vì vậy, công nghệ cần được cải thiện để chỉ phát hiện mìn thật, không phát hiện nhầm.

Theo TTXVN