Anh mở hướng đi mới giữa bão thuế quan từ Mỹ

Thủ tướng Anh Keir Starmer phát biểu tại cuộc họp báo ở thủ đô London. Ảnh: THX/TTXVN

Theo Politico châu Âu (Politico.eu) ngày 11/4, sau cuộc "ly hôn" đầy sóng gió với Liên minh châu Âu (EU), Anh từng đặt trọn niềm tin vào "mối quan hệ đặc biệt" với Mỹ như nền tảng cho chính sách đối ngoại "Toàn cầu của Anh" hậu Brexit (Anh rời khỏi EU). Tuy nhiên, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đẩy nền kinh tế thế giới vào vòng xoáy bất ổn với các chính sách thuế quan khó lường, London buộc phải đánh giá lại các lựa chọn của mình và hướng tới những "người bạn cũ" như EU và Ấn Độ.

Thủ tướng Anh Keir Starmer, phát biểu trước các nhà sản xuất ô tô ở West Midlands sau khi Mỹ áp thuế 25% lên ngành công nghiệp này, khẳng định Anh sẽ "giữ bình tĩnh và đấu tranh để có được thỏa thuận tốt nhất với Mỹ". Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh: "Chúng tôi cũng sẽ làm việc với các đối tác chính của mình để giảm rào cản thương mại trên toàn cầu, đẩy nhanh các thỏa thuận thương mại với phần còn lại của thế giới và ủng hộ mục tiêu thương mại tự do và cởi mở".

Hiện tại, các cuộc đàm phán thương mại tự do (FTA) của Anh với Ấn Độ và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) đang đạt được những tiến triển đáng kể. Bên cạnh đó, London cũng đang nỗ lực cải thiện các thỏa thuận hiện có với Thụy Sĩ, Hàn Quốc, Israel và Thổ Nhĩ Kỳ. Đặc biệt, mối quan hệ hậu Brexit với EU đang có dấu hiệu "tan băng" trước thềm hội nghị thượng đỉnh quan trọng EU-Anh vào tháng 5 năm nay. Bộ trưởng Thương mại Jonathan Reynolds tiết lộ rằng Anh đang "tận dụng tình hình khó khăn với Mỹ để thúc đẩy tất cả các cuộc đàm phán này".

Sự thay đổi trên đánh dấu một bước ngoặt so với lập trường trước bầu cử của Công đảng Anh, khi họ cam kết sẽ áp dụng một cách tiếp cận "tối giản" hơn đối với các hiệp định thương mại tự do. Tuy nhiên, cuộc chiến thương mại leo thang của Tổng thống Trump, cùng với động thái tách rời khỏi vấn đề an ninh châu Âu, đã thúc đẩy Anh "thiết lập lại" mối quan hệ đôi khi căng thẳng với Brussels. Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves nhấn mạnh rằng thực tế quốc tế mới khiến việc thắt chặt quan hệ với EU trở nên "bắt buộc", mở ra cơ hội cải thiện tình hình cho các doanh nghiệp Anh "cảm thấy bị loại khỏi thị trường châu Âu".

Hội nghị thượng đỉnh EU-Anh dự kiến diễn ra vào ngày 19/5 tại London được kỳ vọng sẽ làm rõ hơn những tiến triển này. Một hiệp ước an ninh Anh - EU mới đang nổi lên như một ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự, hứa hẹn tạo ra cơ hội hợp tác đầu tư vào vũ khí và tăng cường liên kết giữa các công ty công nghiệp quốc phòng Anh và EU. 

Bên cạnh đó, Thủ tướng Starmer cũng chú trọng đến việc cải thiện thương mại dịch vụ, đặc biệt là sự công nhận lẫn nhau về trình độ chuyên môn và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nghệ sĩ Anh biểu diễn tại EU. Tuy nhiên, những nỗ lực này vấp phải rào cản từ "ranh giới đỏ" mà Công đảng đặt ra, loại trừ việc tham gia thị trường chung EU, liên minh thuế quan hoặc tự do đi lại.

Dù vậy, cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump cũng tạo thêm động lực cấp bách để Anh hàn gắn quan hệ với Brussels. Vấn đề phức tạp về giải pháp hậu Brexit ở Bắc Ireland đồng nghĩa với việc thuế quan trả đũa của EU đối với Mỹ sẽ được áp dụng tại khu vực này, gây ra những khó khăn mới cho các nhà nhập khẩu. Bộ trưởng Bắc Ireland Hilary Benn gợi ý rằng việc cải thiện thỏa thuận thương mại với EU có thể là một giải pháp tiềm năng.

Một ưu tiên quan trọng khác của Anh là kết thúc các cuộc đàm phán thương mại với Ấn Độ. Bộ trưởng Tài chính Ấn Độ Nirmala Sitharaman đã có chuyến thăm London để thảo luận với các đối tác Anh. Cả hai bên đều bày tỏ sự "tích cực, háo hức và tận tâm" trong việc sớm đạt được thỏa thuận, đồng thời thúc đẩy ký kết một hiệp ước đầu tư song phương. 

Shashi Tharoor, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Ấn Độ, nhận định rằng thuế quan của Mỹ đã làm tăng thêm "ưu tiên chính trị" cho việc đạt được một thỏa thuận thương mại với Anh, tạo ra "vùng đệm" chống lại những bất ổn thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, vẫn còn những vấn đề "tồn tại" trong đàm phán, bao gồm vấn đề thị thực để di chuyển doanh nghiệp, kế hoạch đánh thuế thép của Ấn Độ và các mặt hàng phát thải carbon cao, cũng như sở hữu trí tuệ. 

Mối quan hệ giữa Anh và khối GCC cũng đang ấm lên với các cuộc đàm phán FTA. Mặc dù các vòng đàm phán chính thức đã tạm dừng, nhưng các hoạt động ngoại giao vẫn diễn ra tích cực. Thủ tướng Starmer gần đây đã điện đàm với Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, tái khẳng định cam kết hợp tác chặt chẽ và "đồng ý phát huy tiến triển tốt đẹp cho đến nay trong thỏa thuận thương mại tự do Anh-GCC".

Một nguồn tin thân cận nhận định rằng nhu cầu về một thỏa thuận GCC đã tồn tại ngay cả trước khi có chính sách thuế quan của chính quyền Trump, và giờ đây nó càng trở nên cấp thiết hơn. Tuy nhiên, Công đảng Anh có thể gặp khó khăn trong việc thuyết phục các công đoàn ủng hộ bất kỳ thỏa thuận nào với GCC do những lo ngại về hồ sơ nhân quyền và môi trường của các quốc gia thành viên.

Ngoài ra, Anh cũng bày tỏ sự quan tâm đến việc mở lại các cuộc đàm phán thương mại với Canada, quốc gia cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ thuế quan của Tổng thống Trump. Cao ủy Canada tại Anh Ralph Goodale kêu gọi Anh quay lại bàn đàm phán để "đa dạng hóa thương mại" trong bối cảnh hiện tại. Anh đã xác nhận đang xem xét đề xuất này.

Trong bối cảnh đầy biến động của thương mại toàn cầu, việc Anh nỗ lực củng cố quan hệ với các đối tác thương mại truyền thống và tìm kiếm những mối quan hệ mới là một động thái chiến lược. Tuy nhiên, để đạt được những thỏa thuận có ý nghĩa, London sẽ cần phải thể hiện sự linh hoạt và sẵn sàng đưa ra những nhượng bộ, điều có thể không dễ dàng trong bối cảnh chính trị trong nước. 

Theo Báo Tin Tức