Giảm lãi suất, mở rộng tín dụng: Ngân hàng tiếp sức doanh nghiệp tư nhân "cất cánh"

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng, khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân như động lực then chốt trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu và trong nước đối mặt nhiều thách thức, các ngân hàng thương mại đã tích cực triển khai các gói tín dụng ưu đãi, giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân tiếp cận vốn, phục hồi sản xuất kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ngân hàng làm gì?

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết tỷ lệ dư nợ tín dụng cho khu vực tư nhân hiện chiếm 92%-93% tổng dư nợ, phản ánh sự lớn mạnh của khối này và nỗ lực của ngành ngân hàng.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng triển khai gói tín dụng ưu đãi, giảm lãi suất, đơn giản hóa thủ tục và ứng dụng công nghệ để nâng cao khả năng tiếp cận vốn. Các chương trình này tập trung vào lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, thủy sản, công nghệ cao và bất động sản.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay thời gian qua, ngay cả khi lãi suất toàn cầu tăng, ngành ngân hàng đã điều tiết giảm mặt bằng lãi suất trong nước, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi COVID-19, bão lũ với số tiền lên tới 60.000-70.000 tỷ đồng. Các gói tín dụng như cho vay thủy sản, mua nhà cho người thu nhập thấp đều sử dụng nguồn lực từ tổ chức tín dụng, không phụ thuộc ngân sách nhà nước.

Ông Từ Tiến Phát, Tổng Giám đốc ACB cũng nhấn mạnh cơ chế hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp nhỏ, đổi mới sáng tạo và áp dụng ESG (môi trường - xã hội - quản trị) là cần thiết, nhưng còn nhiều rào cản. Ông Phát đề xuất cần giải pháp đồng bộ, cắt giảm thủ tục hành chính, số hóa quy trình cấp tín dụng và xây dựng khung tín dụng xanh rõ ràng hơn.

Tháo gỡ điểm nghẽn

Nghị quyết 68-NQ/TW như “cú hích” kịp thời, giải quyết các điểm nghẽn về tiếp cận vốn. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn.

Ông Lương Quốc Toản - Phó Tổng Giám đốc Công ty Giấy và Bao bì Phú Giang cho biết dù sở hữu máy móc hiện đại và hàng tồn kho lớn, ngân hàng vẫn ưu tiên tài sản thế chấp là bất động sản. Nhiều doanh nghiệp lâu năm, xuất khẩu đi nhiều nước, vẫn bị từ chối vay tín chấp do ngân hàng e ngại rủi ro.

Phía ngân hàng cũng đối mặt thách thức. Một lãnh đạo ngân hàng thương mại chia sẻ, nợ xấu không chỉ ảnh hưởng lợi nhuận mà còn khiến cán bộ tín dụng đối mặt trách nhiệm pháp lý. Tình trạng doanh nghiệp lập hai báo cáo tài chính, một để vay vốn, một để nộp thuế, làm giảm niềm tin từ ngân hàng.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đề xuất Chính phủ nghiên cứu chính sách ưu đãi lãi suất hoặc bảo lãnh tín dụng để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn chi phí thấp, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Trong khi đó chuyên gia tài chính ngân hàng Cấn Văn Lực cũng đề xuất thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng cấp Trung ương, khởi động lại 28 quỹ địa phương và Quỹ hỗ trợ chuyển đổi xanh với ưu đãi lãi suất 2%. Ông Lực cũng nhấn mạnh vai trò quỹ đầu tư mạo hiểm bởi vì đây mới là kênh vốn chính cho phát triển khoa học-công nghệ và chuyển đổi số, chứ không thể chỉ dựa vào nguồn tín dụng ngân hàng truyền thống trong các lĩnh vực này.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: “Ngành ngân hàng mong Chính phủ chỉ đạo giải pháp để chính sách bảo lãnh tín dụng thực chất hơn, phát triển thị trường tài chính, từ đó tăng tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, nâng cao vòng quay vốn.”

Thống đốc cũng lưu ý, thủ tục đầu tư, sản xuất kinh doanh kéo dài khiến chi phí lãi suất tăng. Việc tinh gọn bộ máy, sửa đổi các luật như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu sẽ giúp rút ngắn thời gian dự án, hỗ trợ vốn quay vòng nhanh hơn và giảm lãi suất.