Khai thác trứng nước trên đồng xả lũ
Trứng nước hay còn gọi là con đỏ, là loài giáp xác nước ngọt có kích cỡ rất nhỏ, đến mức không nhìn rõ hình dáng. Mỗi mẻ trứng nước vớt lên trông mịn như cát, có màu vàng hoặc xanh nhạt được sử dụng làm thức ăn cho cá bột hoặc cá cảnh. Nghề kéo trứng nước không phải đầu tư nhiều vốn mà vẫn có thu nhập trên chục triệu đồng mỗi tháng. Vợ chồng bà Võ Thị Sự (ngụ thị trấn Phú Mỹ, Phú Tân) là một trong nhiều hộ dân đang theo nghề này. Dù giá trứng nước hiện nay đã giảm so với thời gian lũ chưa về, nhưng mỗi ngày gia đình bà vẫn kiếm được trên 500.000 đồng. Bà Sự cho biết, theo nghề cào trứng nước 7 năm nay, từ tháng 8, vợ chồng bà kéo trứng nước ngoài đồng, đến khi nước cạn thì khai thác trong các hầm bỏ trống. Bình quân 1 ngày kéo được 300kg, nhờ số lượng nhiều nên cũng kiếm được bộn tiền.
Vào thời điểm xả lũ, các cánh đồng ngập nước, hàng chục hộ nghèo ở các địa phương chia thành những nhóm nhỏ tập trung khai thác trứng nước, thay cho những việc làm thuê khác. Tuy chi phí đầu tư để trang bị dụng cụ thấp, nhưng việc kiếm tiền đòi hỏi sự vất vả và đặc biệt là phải có sức khỏe. Muốn kéo càng đậm số lượng trứng nước, người dân phải trầm mình trong nước suốt nhiều giờ liền, thậm chí không kể giờ giấc, có những nhóm người khỏe mạnh chuyên đi kéo trứng nước từ khuya đến tờ mờ sáng. Hàng chục nhóm người phân tán trên cánh đồng mênh mông ra sức kéo chiếc màng rộng đến hàng chục mét, cố dồn nước về cuối mảnh vải và nhanh tay đổ vào thùng. Một hình ảnh đặc trưng và thật đẹp trong ánh bình minh, nhưng phía sau đó cũng lắm nỗi gian lao của người lao động!
Trước nhu cầu thu mua trứng nước ngày một tăng, mà thời gian lũ về có hạn, nhiều hộ có điều kiện nghĩ ra cách nuôi trứng nước để bán. Nói là nuôi nhưng thực chất chỉ cần đào hầm bơm nước vào, cách 2 ngày kéo 1 lần, số lượng được vài trăm kg mà không cần bỏ công làm gì thêm. Đa số các hộ nuôi trứng nước là những người dân chuyên nuôi cá, tập trung nhiều tại xã Phú Bình, xã Hòa Lạc (Phú Tân). Họ vừa sử dụng nguồn trứng nước làm thức ăn cho các loài cá nhỏ, vừa bán cho những người có nhu cầu để tạo thêm nguồn thu nhập phụ. Trứng nước được nuôi trong hầm sẽ bán có giá cao hơn trứng nước khai thác tự nhiên, trung bình 6.000-10.000 đồng/kg. Việc kéo trứng nước cũng khỏe hơn nhiều so với lao động nghèo, bởi hộ nuôi đầu tư máy mô-tơ, chỉ khởi động cho máy vòng quanh hầm là thu hoạch trứng nước lên bờ.
Anh Nguyễn Văn Đồng (ngụ xã Hòa Lạc) cho biết, anh mới nuôi trứng nước 1 năm nay nhưng không ngờ lại có nguồn thu nhập rất khá. Bình quân 1 hầm sẽ thu hoạch khoảng 300-500kg trứng nước/ngày, với những hộ quy mô nhiều hầm nuôi cá bỏ trống, mỗi ngày có thể kiếm được vài triệu đồng từ trứng nước là chuyện bình thường. Theo kinh nghiệm của người nuôi, sau khi bơm nước vào, nếu trời trong, nắng tốt thì trứng nước sẽ phát triển rất mạnh, thu hoạch được nhiều, ngày hôm sau chỉ cần kéo hơn 2 tiếng đồng hồ là xong. Anh Nguyễn Trung Hữu (thương lái mua trứng nước tại xã Phú Thành) chia sẻ, sở dĩ trứng nước nuôi có giá cao vì một số hộ nuôi cá thương phẩm lo ngại đồng ruộng có phân bón, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nên trứng nước nuôi sẽ sạch hơn, cho cá ăn an toàn, dễ tiêu hóa. Bình quân 1 ngày anh Hữu đi thu mua từ 3-4 tấn trứng nước, chỉ cần ngoài đồng còn nước là còn trứng nước để khai thác. Thị trường tiêu thụ trứng nước hiện nay khá tốt vì xu hướng nuôi cá giống tăng dần. Ngoài cung cấp cho hộ nuôi trong tỉnh, các thương lái còn trữ lạnh vận chuyển đi nhiều tỉnh, thành phố khác để bán với giá thành cao hơn.
Với những hộ có điều kiện, cách kiếm tiền này là một kiểu “làm” kinh tế đang được lan rộng. Còn với những hộ nghèo, nhờ vào con nước lũ, mỗi năm họ có thêm nguồn thu nhập khá nhờ tận dụng điều kiện có sẵn từ thiên nhiên ban tặng.
MỸ HẠNH