Người chiến thắng bất chấp tuổi tác

Bảng thống kê thành tích thi đấu quốc tế do Liên đoàn Cử tạ - Thể hình Việt Nam công bố nhân lễ kỷ niệm "Thể hình Việt Nam 30 năm hội nhập và phát triển" được tổ chức tại tỉnh Bình Dương cuối tháng 10 vừa qua, ghi nhận vị trí số 1 thuộc về Phạm Văn Mách. Khoác áo đội tuyển quốc gia từ năm 1998, lực sĩ quê An Giang này giành được tổng cộng 40 huy chương các loại, trong đó có 7 HCV Đông Nam Á và SEA Games, 8 HCV châu Á cùng 5 HCV thế giới (chưa kể HCV năm 2023). Bộ sưu tập thành tích này được đánh giá đồ sộ bậc nhất ở một môn thi đấu cá nhân mà vai trò của giống nòi đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Người của những chiến tích

Rất nhiều kỷ lục của thể thao Việt Nam đã và đang thuộc về "chàng lực sĩ hát" có chiều cao khiêm tốn nhưng thân hình và cơ bắp thuộc dạng "ngoại cỡ" so với trọng lượng cơ thể chỉ trên dưới 50 kg. Trong khi rất nhiều đồng nghiệp cùng trang lứa đã giải nghệ, chuyển sang công tác huấn luyện hoặc theo đuổi sự nghiệp riêng, Phạm Văn Mách vẫn mải miết gắn bó với thể hình bởi một niềm đam mê vô bờ bến được nuôi dưỡng gần 3 thập kỷ.

Phạm Văn Mách trên sàn thi đấu giải vô địch thế giới hạng 55 kg Ảnh: TRƯƠNG XUÂN

Phạm Văn Mách chính là nam VĐV Việt Nam đầu tiên giành được danh hiệu vô địch thế giới khi đăng quang vào năm 2001, tức sớm 12 năm trước khi kỳ thủ Lê Quang Liêm giành HCV cờ chớp tại World Cup cờ vua 2013. Tám danh hiệu vô địch châu Á đã là một "hiện tượng" nhưng việc anh giành đến 6 ngôi vô địch thế giới - lần đầu cách lần mới nhất đến 22 năm - lại là những kỷ lục rất khó phá không chỉ ở riêng môn thể hình mà còn với cả nền thể thao nước nhà.

Những ghi nhận về một VĐV được triệu tập lên đội tuyển quốc gia trước cả khi có tên ở đội tuyển địa phương, lực sĩ thể hình đầu tiên được TP HCM cấp đất xây nhà nhờ danh hiệu vô địch thế giới cho đến một chàng trai tài hoa, chơi thể thao giỏi đồng thời có khả năng ca hát lẫn đóng phim… chính là vô số điều thú vị mà người hâm mộ vẫn thường nhắc đến về "kiến càng" Phạm Văn Mách.

Chàng tí hon lên đỉnh thế giới

Sinh năm 1976 tại Long Xuyên, An Giang, Phạm Văn Mách là cậu con trai duy nhất trong một gia đình có đến 7 chị em gái. Hoàn cảnh gia đình khó khăn nên ở tuổi 20, anh phải sống tự lập và lên tận TP HCM lập nghiệp với hai bàn tay trắng cùng với niềm đam mê thể hình hình thành trong anh khi xin được chân phụ việc ở một CLB tạ - thể hình.

Tạo được dấu ấn bằng HCV hạng phong trào ở Giải Vô địch các CLB toàn quốc 1997, Phạm Văn Mách được gọi thẳng vào đội tuyển quốc gia và có được thành tích đầu tay là HCĐ châu lục năm 1998 khi giải đấu được tổ chức ngay tại TP HCM. Sự kiên trì và thái độ chuyên cần tập luyện giúp anh tiến bộ qua từng năm và HCB Giải Vô địch thế giới năm 2000 chính là bệ phóng đưa anh đến thành công khó ai sánh nổi như hôm nay.

Dĩ nhiên, chặng đường vinh quang kể trên không hề dễ dàng, suôn sẻ bởi chính tâm tư của chàng trai đa tài mà đạo diễn Lê Hoàng từng có lúc gọi anh bằng biệt danh đậm chất sân khấu - "Michael Mách". Sau 2 lần liên tiếp vô địch thế giới các năm 2009 và 2010, Mách bất ngờ chuyển hướng qua ca hát, tham gia các game show âm nhạc trên truyền hình và thua nặng nề ở giải đấu năm 2011. Đổi ý không giải nghệ sau sự cố ồn ào cả giới thể thao lẫn showbiz này, Phạm Văn Mách tiếp tục "lửng lơ" giữa hai làn nước, không xác định tương lai sẽ theo hướng nào giữa theo đuổi niềm đam mê thể thao và chuyện sinh kế bằng con đường nghệ thuật.

Có những thời điểm ngỡ đã phải buông bỏ thể hình, thậm chí không thiếu những lời đồn đại phải dùng đến doping để duy trì phong độ, Phạm Văn Mách lại làm người hâm mộ phải ngỡ ngàng với những tấm huy chương của thứ hạng cao nhất ở các giải đấu anh góp mặt. Trong vòng 9 năm, anh có thêm 3 lần đăng quang ở Giải Vô địch thế giới (2014, 2017, 2023), xen kẽ kỳ tích lên ngôi ở đấu trường SEA Games 31, gần tròn 20 năm giữa 2 kỳ đại hội thể thao khu vực được tổ chức ở Việt Nam 2003 và 2022.

Bí quyết nhà vô địch U50

Bằng sự cố gắng không ngừng, Phạm Văn Mách trở thành niềm tự hào của thể thao Việt Nam và là thần tượng của rất nhiều bạn trẻ yêu thích thể hình cũng như tập luyện thể thao. Với anh, khi thi đấu, mỗi VĐV cần trang bị cho mình tâm thế của người chiến thắng, điều vô cùng cần thiết để vượt qua mọi áp lực từ bài diễn, đối thủ cho đến cả lực lượng trọng tài.

"Biết mình, biết người thì trăm trận trăm thắng", Phạm Văn Mách nghiên cứu kỹ các đối thủ cùng hạng cân và chuẩn bị bằng các bài tập chuyên biệt. Anh cũng luôn lắng nghe chỉ đạo của các HLV để có giải pháp thích hợp với từng giải đấu. Với anh, bí quyết chiến thắng chẳng có gì ngoài việc duy trì phong độ, khối lượng tập luyện và thời lượng phù hợp, luôn tuân thủ các quy tắc bản thân đề ra trong việc hạn chế rượu bia và các chất kích thích, ăn ít món dầu mỡ, ngủ đúng giờ, đủ giấc…

"Chỉ có cuộc sống lành mạnh, loại bỏ áp lực thì mới hy vọng tiếp tục thành công ở thể hình - bộ môn cơ bắp vốn rất khắc nghiệt với tuổi tác. Tôi nghĩ mình còn có thể thi đấu đỉnh cao thêm vài năm chứ không trông chờ chuyển sang… thi đấu các nội dung lão tướng!" - nhà vô địch 47 tuổi chia sẻ. 

Theo ĐÀO TÙNG (Người lao động)