Phản ứng của các bên sau quyết định Mỹ ngừng viện trợ vũ khí cho Ukraine

Trong cuộc phỏng vấn với kênh Fox News ngày 2/7, ông Rutte đã bình luận về thông tin Mỹ cắt giảm đáng kể viện trợ quân sự cho Ukraine - bao gồm đạn phòng không, tên lửa và pháo binh.

“Tôi hoàn toàn hiểu rằng Mỹ luôn phải đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu”, ông Rutte nói. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh cần có sự “linh hoạt” trong vấn đề này. “Trong ngắn hạn, Ukraine không thể thiếu sự hỗ trợ toàn diện, đặc biệt là về đạn dược và hệ thống phòng không”, ông khẳng định.

Theo ông Matthew Whitaker, đại diện của Mỹ tại NATO, việc cắt giảm viện trợ là một phần trong chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump.

“Đây chính là hiện thân của khẩu hiệu 'Nước Mỹ trên hết'”, ông nói và cho biết thêm Lầu Năm Góc cần đảm bảo Mỹ duy trì đầy đủ năng lực phòng thủ chiến lược.

Truyền thông phương Tây đưa tin danh mục vũ khí bị tạm ngưng chuyển tới Ukraine gồm hệ thống phòng không Patriot, tên lửa không đối không AIM và Stinger, hàng trăm hệ thống tên lửa Hellfire, GMLRS, cùng hàng nghìn quả đạn pháo cỡ 155mm.

Tờ Bild (Đức) dẫn lời các chuyên gia quân sự cảnh báo việc thiếu vắng hệ thống Patriot sẽ khiến năng lực phòng không của Ukraine suy giảm nghiêm trọng, bởi đây được xem là loại vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo của Nga. Tên lửa AIM cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại máy bay không người lái tấn công, trong khi thiếu hụt đạn GMLRS sẽ khiến các bệ phóng HIMARS gần như không thể sử dụng.

Chuyên gia Carlo Masala, Giám đốc chương trình Nghiên cứu Tình báo và An ninh tại Đại học Bundeswehr (Munich), nhận định Ukraine hiện chỉ còn đủ vũ khí từ phương Tây để sử dụng đến hết mùa hè.

“Sau thời điểm đó, tình hình sẽ trở nên nghiêm trọng”, ông Masala cảnh báo.

Trước đó, Tổng thống Trump nhiều lần chỉ trích khoản viện trợ trị giá hàng trăm tỷ USD mà chính quyền tiền nhiệm Joe Biden cấp cho Ukraine. Ông kêu gọi thúc đẩy đàm phán hòa bình, đồng thời yêu cầu các đồng minh NATO tăng cường vai trò và ngân sách quốc phòng. Tuần trước, các nước châu Âu trong khối NATO cam kết viện trợ hơn 41 tỷ USD cho Ukraine, đồng thời tuyên bố sẽ nâng mức chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP trong vòng 10 năm tới – cao hơn đáng kể so với mục tiêu lâu nay là 2%.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cảnh báo rằng gánh nặng tài chính như vậy có thể trở thành “thảm họa” đối với các nước NATO, và có thể dẫn đến “sự sụp đổ của liên minh”.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng quyết định đình chỉ viện trợ cho Ukraine của Mỹ là một tín hiệu tích cực hướng tới chấm dứt xung đột.

“Theo chúng tôi được biết, nguyên nhân là do kho dự trữ của Mỹ đang cạn kiệt. Nhưng rõ ràng, càng ít vũ khí được cung cấp cho Ukraine, ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ càng sớm đi đến hồi kết”, ông Peskov nói.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko cũng nhấn mạnh rằng các loại vũ khí phương Tây cung cấp cho Ukraine cần được tiêu hủy trong khuôn khổ một lệnh ngừng bắn trong tương lai.