Không như Chol Chnam Thmay vốn là Tết mừng năm mới, với những hoạt động vui chơi, Sene Dolta lại hướng đến nghi lễ cúng ông bà, thể hiện sự hiếu thuận và giáo dục con cháu về lòng biết ơn tổ tiên.
Những ngày này, các ngôi chùa Nam tông Khmer ở vùng Bảy Núi được dọn dẹp, trang trí đẹp mắt để đón phật tử đến hành lễ mỗi ngày.
Với đồng bào dân tộc thiểu số Khmer, ngôi chùa vừa là nơi sinh hoạt tôn giáo, vừa là chốn linh thiêng và là cội nguồn để họ quay về nẻo thiện, sống có ích cho xã hội.
Trong mùa Dolta, đồng bào người dân tộc thiểu số Khmer sẽ đến chùa dâng cơm cúng tổ tiên, tụng kinh để cầu nguyện cho ông bà vãn sanh miền cực lạc và phù hộ cháu con mạnh khỏe, cuộc sống nhiều may mắn.
Những ngày diễn ra lễ Dolta, đa số người đến chùa là các cụ ông, cụ bà, người có uy tín trong cộng đồng đồng bào người dân tộc thiểu số Khmer. Mọi người ngồi quây quần bên nhau, nói những câu chuyện đời và nhắc nhở nhau về lòng biết ơn tiền nhân.
Những người phụ nữ cũng vui vẻ trò chuyện cùng nhau, trong khi chờ đợi đến thời gian các vị sư sãi hành lễ. Mọi người rất vui, bởi đây cũng là dịp để con cháu quay về dọn dẹp mồ mả tổ tiên, thắp nén hương tỏ lòng thành kính.
Trước khi hành lễ cùng các nhà sư, người dân thường cầu nguyện rất thành tâm với lòng biết ơn chân thành. Do lấy đạo Phật làm gốc, đồng bào dân tộc thiểu số Khmer rất trọng chữ hiếu, nên xem Sene Dolta là lễ nghi thiêng liêng, chứ không phải là dịp để vui chơi, tận hưởng.
Khoảng 10 giờ trưa, phật tử và các vị sư sãi bắt đầu hành lễ. Mọi người tụng kinh cầu nguyện cho tổ tiên được siêu thoát. Trong không khí thiêng liêng của chánh điện, những lời dạy của Đức Phật về ân tam bảo, ân tổ tiên cha, mẹ được vang lên, khiến cho không gian trở nên trầm mặc, linh thiêng.
Ngoài sân chùa, không gian tĩnh lặng, thanh bình với những công trình mô tả lại cuộc đời, thân thế và thời gian hành đạo của Đức Phật khi còn tại thế.
Những loài hoa gắn liền với nhà Phật cũng bung nở, khiến cho không gian các chùa Nam tông Khmer càng thêm tươi đẹp và phảng phất sự linh thiêng.
Với ý nghĩa thể hiện lòng biết ơn của cháu con đối với ông bà, tổ tiên, lễ Sene Dolta của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer là hoạt động mang nét đẹp nhân văn, giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Bởi thế, các hoạt động trong lễ Sene Dolta luôn diễn ra đầm ấm, trang trọng như lễ Vu Lan báo hiếu của người Việt.
THANH TIẾN