Tổng thống Putin thăm Ấn Độ, đặt trọng tâm vào hợp tác thương mại, quốc phòng và năng lượng

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi bắt đầu hội nghị thượng đỉnh tại New Delhi ngày 5/12, trong bối cảnh Nga tìm cách mở rộng thương mại với một trong những khách hàng lớn nhất của mình về vũ khí và dầu thô vận chuyển đường biển. Đây là chuyến thăm Ấn Độ đầu tiên của ông Putin trong bốn năm, diễn ra trong lúc New Delhi vẫn chịu sức ép từ Mỹ liên quan đến giao dịch năng lượng với Nga.

Mở đầu hội nghị, ông Modi nhấn mạnh rằng Ấn Độ ủng hộ mọi nỗ lực thúc đẩy hòa bình tại Ukraine, đồng thời khẳng định lập trường của New Delhi là đứng về phía các sáng kiến tìm kiếm giải pháp hòa bình. Ông Putin cảm ơn những nỗ lực của Ấn Độ và cho biết đã trình bày chi tiết về các bước mà Nga đang phối hợp với một số đối tác, bao gồm Mỹ, hướng tới khả năng dàn xếp xung đột.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Ấn Độ đang trao đổi với Mỹ về một thỏa thuận thương mại nhằm giảm bớt các mức thuế do Chính quyền Tổng thống Trump áp đặt sau khi New Delhi đẩy mạnh nhập khẩu dầu Nga. Từ khi châu Âu cắt giảm mạnh sự phụ thuộc vào năng lượng Nga sau cuộc tấn công Ukraine, Ấn Độ trở thành một trong những khách mua lớn nhất của dầu thô Nga nhưng gần đây phải thu hẹp nhập khẩu do tác động của các biện pháp trừng phạt và thuế từ Washington.

Nga vẫn là nguồn cung vũ khí hàng đầu cho Ấn Độ và muốn mở rộng nhập khẩu hàng hóa từ nước này để cân bằng cán cân thương mại, với mục tiêu đưa kim ngạch song phương lên 100 tỷ USD vào năm 2030. Ông Putin cho biết hai nước đang mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ cao, hàng không, vũ trụ và trí tuệ nhân tạo, cùng với quan hệ tin cậy trong hợp tác kỹ thuật - quân sự.

Trong cuộc phỏng vấn phát sóng trên India Today, Tổng thống Putin đặt câu hỏi về việc Mỹ gây sức ép lên Ấn Độ không mua dầu Nga trong khi Washington vẫn nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân từ Moskva. Ông cho rằng điều này cần được xem xét thấu đáo và sẵn sàng trao đổi với Tổng thống Trump về vấn đề này. Ấn Độ lập luận rằng các mức thuế của Mỹ là không hợp lý, chỉ ra việc Washington và Liên minh châu Âu vẫn tiếp tục giao dịch hàng tỷ USD hàng hóa và năng lượng với Nga.

Cuộc gặp của ông Putin với quan chức cấp cao Mỹ về hòa bình Ukraine diễn ra một ngày trước khi đến New Delhi không mang lại thỏa thuận nào. Ấn Độ tiếp tục giữ lập trường kêu gọi đối thoại và ngoại giao, cho rằng quan hệ của họ với Moskva bị soi xét không công bằng khi các quốc gia phương Tây vẫn duy trì giao dịch với Nga trong những lĩnh vực phục vụ lợi ích của họ.

Chuyên gia Michael Kugelman từ Hội đồng Atlantic nhận định rằng Ấn Độ đang đối mặt với thế lưỡng nan địa chiến lược khi củng cố quan hệ với một bên có thể khiến quan hệ với bên còn lại bị tổn hại, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược Mỹ - Nga ngày càng gia tăng.

Tổng thống Putin tới New Delhi vào ngày 4/12, được Thủ tướng Modi đón tại sân bay và cùng dự một bữa tối riêng. Sáng ngày 5/12, Tổng thống Nga nhận nghi thức đón tiếp chính thức tại Phủ Tổng thống với 21 loạt đại bác chào mừng.

Hai bên dự kiến công bố nhiều thỏa thuận sau phiên thảo luận chính thức. Theo thông tin từ Reuters, doanh nghiệp Ấn Độ chuẩn bị ký thỏa thuận với tập đoàn Uralchem để xây dựng một nhà máy sản xuất urê tại Nga. Các ngân hàng Nga như Gazprombank và Alfa Bank cũng đang xin phép hoạt động tại Ấn Độ nhằm hỗ trợ dòng thương mại song phương trong bối cảnh lệnh trừng phạt của phương Tây làm hạn chế thanh toán quốc tế của Moscow.

Về quốc phòng, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov cho biết ngành công nghiệp quốc phòng Nga sẵn sàng hỗ trợ Ấn Độ thúc đẩy tự chủ quốc phòng. Nhiều đại diện doanh nghiệp và quan chức cấp cao Nga tháp tùng ông Putin trong chuyến công du này.