Bệnh suy thận mạn ngày càng trẻ hóa

Nhân viên y tế Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang theo dõi bệnh nhân chạy thận định kỳ. Ảnh: MI NI

Mới 30 tuổi nhưng anh N.V.P, ngụ xã Kiên Lương phải thường xuyên đến Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang chạy thận nhân tạo. Hơn 2 năm trước, anh P đang làm công nhân tại tỉnh Bình Dương (trước sáp nhập) thấy nhức đầu, ăn vào hay bị nôn ra nên đến bệnh viện khám và phát hiện suy thận mạn. “Khi phát hiện bệnh đã ở giai đoạn cuối nên tôi chỉ có thể chạy thận định kỳ mới duy trì cuộc sống. Tôi không còn đủ sức khỏe để làm công nhân nên về quê phụ vợ buôn bán nhỏ và mỗi tuần đến bệnh viện chạy thận 3 lần. Cuộc sống của tôi hầu như gắn liền với bệnh viện, đi lại điều trị tốn nhiều chi phí, khó khăn chồng chất”, anh P ngậm ngùi nói.

Bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối có 3 phương pháp điều trị: Chạy thận nhân tạo (chạy thận định kỳ), lọc màng bụng (thẩm phân phúc mạc), ghép thận. Hiện Khoa Thận lọc máu, Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang có khoảng 460 bệnh nhân đang điều trị chạy thận định kỳ, 50 bệnh nhân lọc màng bụng và từ 500 - 600 bệnh nhân bệnh thận mạn nhưng chưa đến giai đoạn điều trị thay thế thận.

Bác sĩ Trương Hoàng Khải - Trưởng Khoa Thận lọc máu, Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang cho biết: “Mỗi năm, bệnh viện tiếp nhận điều trị khoảng 30 bệnh nhân chạy thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng. Đáng lo ngại, bệnh nhân suy thận mạn ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa. Nhóm bệnh nhân suy thận mạn dưới 45 tuổi chiếm trên 41,7%, trên 45 tuổi chiếm 58,3%, có người 18 tuổi đã mắc bệnh suy thận mạn”.

Lý giải nguyên nhân bệnh suy thận mạn ngày càng trẻ hóa, bác sĩ Trương Hoàng Khải cho biết, nhóm nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh suy thận mạn là người mắc các bệnh lý chuyển hóa, nhất là bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp. Hiện người mắc bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp ngày càng trẻ hóa, dẫn đến biến chứng bệnh suy thận mạn. Ngoài ra, lối sống không lành mạnh, như ăn nhiều thức ăn chế biến sẵn, ăn uống thừa năng lượng, lạm dụng chất kích thích, thói quen ăn mặn, uống nước có gas, ít vận động, thường xuyên thức khuya và căng thẳng kéo dài… cũng là nguyên nhân dẫn đến gia tăng tình trạng trẻ hóa bệnh lý suy thận.

Khi mắc suy thận mạn, người bệnh phải đối mặt với quá trình điều trị kéo dài và tốn kém. Ở giai đoạn cuối, bệnh nhân phải lọc máu 3 lần/tuần, mỗi lần kéo dài khoảng 4 giờ. Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, sức lao động giảm, người trẻ buộc phải từ bỏ công việc, học tập và phụ thuộc vào gia đình. Không chỉ mang gánh nặng tài chính, bệnh suy thận còn khiến nhiều người trẻ mất đi tương lai, cơ hội lập gia đình và làm việc.

Dù chỉ 34 tuổi nhưng anh T.V.A, ngụ xã Hòn Đất có đến 10 năm chạy thận định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang. Khi còn khỏe, anh A đi ghe biển để phụ giúp kinh tế gia đình. Có lần anh thấy cơ thể sưng, phù nề tay, chân nên đến bệnh viện khám thì phát hiện mắc bệnh thận. Điều trị 2 năm, bệnh đến giai đoạn cuối phải chạy thận định kỳ để duy trì cuộc sống. “Từ khi mắc bệnh, tôi thấy cuộc đời mình như khép lại, không thể lập gia đình, không còn tương lai. Tôi không có sức khỏe để phụ giúp gia đình, gánh nặng chi phí điều trị đè nặng lên vai cha mẹ, mỗi tháng chi phí điều trị, đi lại từ 2 - 3 triệu đồng. Nhiều lúc tuyệt vọng nhưng được cha mẹ động viên, an ủi nên tôi cố gắng duy trì điều trị nhiều năm qua”, anh A chia sẻ.

Hầu hết các triệu chứng của bệnh thận thường không rõ ràng nhưng đến khi người bệnh có các dấu hiệu như sưng húp 2 bên mắt, phù nề tay, chân, huyết áp cao, mệt mỏi, khó thở, mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn và nôn thì bệnh suy thận thường ở giai đoạn cuối.

Để phòng ngừa bệnh lý về thận, bác sĩ Trương Hoàng Khải khuyến cáo người dân cần quan tâm đến chế độ ăn uống lành mạnh, không chất bảo quản, hạn chế ăn mặn, tránh được bệnh lý tim mạch thì cũng tránh được bệnh lý thận. Uống đủ nước giúp thận hoạt động hiệu quả, ngăn ngừa sỏi thận, nhiễm trùng đường tiết niệu. Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường chức năng thận và sức khỏe tổng thể. Tránh các chất độc hại như thuốc lá, rượu bia... có thể gây tổn thương thận. Ngoài ra, người dân nên khám sức khỏe định kỳ là biện pháp phòng ngừa suy thận hiệu quả, nhất là những người có nguy cơ cao mắc bệnh thận, như đái tháo đường, tăng huyết áp…  Thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu giúp đánh giá chức năng thận, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để điều trị kịp thời.

MI NI