Căng thẳng Biển Đỏ: Chủ động xử lý rủi ro và giảm thiểu thiệt hại

Những diễn biến về xung đột vũ trang tại Biển Đỏ đang liên tục được báo giới cập nhật và truyền thông. Theo ghi nhận, hàng loạt chuyến tàu chở hàng đi qua khu vực này đều phải thay đổi hải trình dẫn tới sự chậm trễ về tiến độ giao hàng như cam kết hợp đồng. Nhiều công ty có nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuyên lục địa cũng đã phải chuyển sang sử dụng dịch vụ vận tải hàng không như một giải pháp thay thế. Tình huống này khiến cho các hiệp hội ngành hàng cùng nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa quan ngại và kiến nghị tới Chính phủ, các cấp, ngành khẩn trương có giải pháp ứng phó và hỗ trợ họ giảm thiểu thiệt hại, thúc đẩy lưu thông và duy trì sự ổn định về kim ngạch xuất khẩu. 

Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho hay, hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng đã mở ra nhiều cơ hội giao thương cho doanh nghiệp Việt Nam, góp phần đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên, đi cùng cơ hội, doanh nghiệp phải đối mặt với ngày càng nhiều rủi ro mà chiến tranh, xung đột vũ trang cũng là 1 nguyên do bất khả kháng vô cùng khó khăn.

Trong thương mại quốc tế, nhiều doanh nghiệp thường chỉ nghĩ đến việc mất hàng, mất tiền như đã từng xảy ra. Nhưng, thực tế rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt nằm ở phạm vi rộng hơn và trên nhiều khía cạnh khác nhau. Đầu tiên là những rủi ro từ biến động toàn cầu. Hiện nay, thế giới biến động nhanh, phức tạp, những xung đột thương mại và quân sự đều ảnh hưởng đến hoạt động giao thương, cung cầu hàng hóa trên thị trường, qua đó ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Với tình hình xung đột và căng thẳng tại khu vực Biển Đỏ, các doanh nghiệp cần theo dõi sát sao, trang bị thêm các kỹ năng ứng phó, giải quyết rủi ro như việc thông báo kịp thời tới các cơ quan đầu mối tiếp nhận, xử lý rủi ro ở trong và ngoài nước; tìm kiếm các phương án thay thế và tìm hiểu cách thức giúp giảm bớt thiệt hại khi có phát sinh, bà Trang nhấn mạnh.

Ông Trần Quốc Mạnh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Phát triển sản xuất thương mại Sài Gòn (Sadaco) chia sẻ, công ty có một số đơn hàng phải vận chuyển qua khu vực Biển Đỏ. Gần đây, công ty đã nhận được thông báo tăng giá cước từ một số hãng tàu biển với mức tăng từ 200-500 USD/container 40 feet và thời gian áp dụng bắt đầu từ ngày 1/1/2024.

Tuy nhiên, theo ông Mạnh, điều khiến doanh nghiệp lo lắng không phải là giá cước tàu biển qua tuyến này, mà có thể các tuyến khác cũng sẽ tăng giá theo do tình trạng ách tắc kéo dài. Cước tàu biển tăng giá trong giai đoạn này sẽ khiến các doanh nghiệp khó khăn hơn bởi hiện đơn hàng của doanh nghiệp mới chỉ bắt đầu phục hồi kể từ sau đại dịch. Khó khăn chồng chất có thể khiến nhiều doanh nghiệp không thể vượt qua trong năm nay.

Đồng tình, đại diện đơn vị logistics Việt An Express cũng phàn nàn, gần 20% lượng hàng xuất khẩu sang châu Âu theo hợp đồng giá FOB (trị giá hàng hóa đã giao qua mạn tàu, bao gồm chi phí vận chuyển đến cảng hoặc địa điểm cuối cùng trước khi tàu chở hàng rời bến) vào đợt này đã bị đối tác tạm dừng nhận hàng vì giá cước tăng cao. Họ cũng chưa có thông báo khi nào sẽ nhận hàng. Việc hàng chưa xuất đi được khiến doanh nghiệp bị đọng vốn, ảnh hưởng tới hoạt động.

Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước về chuyên ngành hàng hải chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan bảo đảm hệ thống cảng biển thông suốt trên toàn quốc. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu đồng thời nghiên cứu, triển khai ngay các giải pháp để nâng cao hiệu quả khai thác kết cấu hạ tầng hàng hải.