Đặc sắc Hội đua bò chùa Rô

Các đôi bò tranh tài quyết liệt trong sự cổ vũ nhiệt tình của khán giả

Sân chùa Rô ngày 8/9 nhộn nhịp hơn thường lệ. Sau cơn mưa sớm, ánh nắng bắt đầu xuyên qua tán lá, soi rõ những gương mặt vui tươi đang nô nức đến chùa. Tiếng nhạc ngũ âm xập xình đánh thức không khí lễ hội tại chùa Rô. Đã nhiều lần có mặt ở sự kiện VHTT đậm chất dân gian này, tôi cũng hòa vào niềm vui chung của bà con Khmer.

Khoảng 8 giờ sáng, 24 đôi bò dự hội đã tập kết đầy đủ ở sân đua. Những nài bò vui vẻ chào hỏi nhau, nói chuyện như anh em thân quen. Có lẽ, họ đã cùng tranh tài với nhau nhiều năm, nên cũng thân thiết hẳn. Mấy chú bò thường ngày có vẻ hiền lành, nay được buộc thêm chiếc khăn rằn lên trán, trông “ngầu” phết. Do đã quen với không khí đường đua, những đôi bò không hề nao núng dù không khí xung quanh vô cùng náo nhiệt. 

Thượng tọa Chau Sóc Khonl (sãi cả chùa Rô) cho biết: “Hội đua bò chùa Rô là sự kiện thường niên, nhằm đón mừng Lễ Sene Dolta của đồng bào Khmer. Trong dịp này, đồng bào DTTS Khmer đến chùa để cúng ông bà tỏ lòng hiếu thảo. Những năm qua, chính quyền địa phương hỗ trợ nhà chùa tổ chức thành công hội đua bò, để mang đến niềm vui cho bà con. Năm nay, bà con phật tử đến dự hội đông, vui hơn. Sư sẽ cố gắng kết nối với nhà tài trợ để duy trì hội đua bò mãi là sân chơi hấp dẫn cho bà con Khmer ở Tịnh Biên”.

Thượng tọa Chau Sóc Khonl cho hay, nhờ sự hỗ trợ tích cực của các nghệ sĩ nhiếp ảnh và các nhà tài trợ, Hội đua bò chùa Rô đã mở rộng quy mô tổ chức qua các năm, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của đồng bào DTTS Khmer trong mùa Sene Dolta hàng năm. Đặc biệt, chất lượng thi đấu của các đôi bò ngày càng tốt, mang đến niềm vui, sự phấn khởi cho người xem.

Là người gắn bó với Hội đua bò chùa Rô từ ngày khởi phát, nghệ sĩ nhiếp ảnh Huỳnh Phúc Hậu (Phân hội Nhiếp ảnh TP. Châu Đốc) thông tin: “Khởi đầu từ mục đích cúng dường để xây, sửa chùa Rô của các nghệ sĩ nhiếp ảnh trong tỉnh, Hội đua bò chùa Rô ngày càng mở rộng quy mô, chuyên nghiệp hơn, thu hút hàng ngàn khán giả đến xem mỗi năm. Các cơ quan báo chí truyền thông, cùng các nhiếp ảnh gia, du khách trong, ngoài tỉnh đã giúp lan tỏa hình ảnh hội đua bò với công chúng cả nước, đó là niềm vui không gì sánh được với chúng tôi. Từ hội đua bò, chúng tôi cảm thấy có trách nhiệm hơn trong việc gìn giữ, bảo tồn và lan tỏa những di sản văn hóa của quê hương An Giang”.

Ông Huỳnh Phúc Hậu cũng khẳng định, đua bò là hoạt động VHTT mang đậm tính dân gian của đồng bào DTTTS Khmer. Hiện nay, đua bò không chỉ dành riêng cho đồng bào Khmer, mà được đông đảo người dân, du khách trong cả nước yêu thích. Đã có rất nhiều nài bò là người Kinh cũng tham gia thi đấu cùng những “đồng nghiệp” người Khmer, với tinh thần đoàn kết sâu sắc. Đó là hình ảnh gắn kết đẹp đẽ giữa các dân tộc Việt Nam, cùng chia sẻ niềm vui trong lễ hội dân gian. Đặc biệt, trong lần thứ 10 tổ chức, Hội đua bò chùa Rô được UBND xã An Cư tham gia tổ chức, giúp cho các hoạt động được chỉn chu, chuyên nghiệp hơn. Đây chính là mô hình xã hội hóa rất thành công, bởi sự kết hợp giữa “3 nhà” (Nhà nước, nhà chùa và nhà tài trợ) để cùng bảo tồn, lan tỏa những nét đẹp văn hóa dân gian.

Đến tham dự Hội đua bò chùa Rô, mới cảm nhận được nét đẹp từ sự kiện VHTT đặc sắc này. Dưới sân đua, các đôi bò tranh tài quyết liệt. Trên khu vực cổ vũ, khán giả hò hét vang trời. Họ cũng tranh thủ lấy điện thoại ghi lại những khoảnh khắc thú vị, vui vẻ của ngày hội. Bất kể là người Kinh hay người Khmer, bất kể là dân địa phương hay du khách, tất cả đều hòa vào không khí sôi động, náo nhiệt, vui vẻ và thắm tình đoàn kết tại sự kiện độc đáo này.

Sau những màn tranh tài sôi nổi, đôi bò của ông Chau Thi (ngụ xã Văn Giáo, TX. Tịnh Biên) xuất sắc đoạt cúp vô địch Hội đua bò chùa Rô lần thứ X/2024. Ông Chau Thi cho biết, bản thân rất phấn khởi với thành tích này. Đó là kết quả xứng đáng sau quá trình chuẩn bị hàng tháng trời, cùng với sự cố gắng trong mỗi vòng đua. Ông Chau Thi chia sẻ, Hội đua bò chùa Rô giúp ông được sống trong cảm giác vui tươi, hào hứng của lễ hội dân gian, trở thành động lực để bản thân tiếp tục gắn bó với bộ môn đua bò độc đáo của dân tộc mình.

Đánh giá về Hội đua bò chùa Rô, Phó Chủ tịch UBND xã An Cư Huỳnh Thanh Hải khẳng định, đây là sự kiện VHTT đặc sắc của địa phương, trở thành điểm nhấn trong đời sống tinh thần của người dân An Cư nói riêng, người dân TX. Tịnh Biên nói chung. Do đó, cần có hướng duy trì, nâng chất hoạt động này trong thời gian tới. “Chúng tôi sẽ tiếp tục tham gia vào công tác tổ chức những năm tiếp theo để Hội đua bò chùa Rô ngày càng thu hút du khách đông đảo hơn. Cùng với đó, sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS Khmer và du khách tích cực tham gia bảo tồn nét đẹp vốn có của hội đua bò. Để mỗi năm, chúng ta sẽ lại cùng đón mùa Dolta thiêng liêng trong sự thành kính với tổ tiên, cùng hòa vào không khí vui tươi, nô nức của những vòng đua hấp dẫn” - Phó Chủ tịch UBND xã An Cư Huỳnh Thanh Hải khẳng định.

THANH TIẾN