Người "thổi hồn" cho những con tàu chiến mô hình

Ông Nguyễn Phương Đệ giới thiệu một mô hình tàu mới hoàn thành.

Gia đình ông Đệ sống ở phường Hà Tiên, cha làm nghề đóng thuyền, còn ông phụ sửa chữa, dành phần lớn thời gian với đam mê văn nghệ. Có cơ hội “chạy show” nhiều nơi, ông để ý nhiều quán cà phê trưng bày mô hình các loại tàu chiến, máy bay khá đẹp.

Đam mê nhen nhóm từ đó, ông tò mò về cách làm và nhớ lại công việc được cha chỉ dạy. Làm đến mô hình chiếc thứ 3 ông mới hài lòng và tập trung nhiều hơn về thiết kế, các chi tiết nhỏ sao cho càng giống bản thật càng tốt.

Chất liệu làm mô hình chủ yếu từ nhựa composite và nhựa pima.

3 năm nay, ông Đệ dời về quê vợ (xã Vĩnh Hanh) để có không gian hơn cho việc sáng tạo mô hình. “Xưởng” của ông chỉ rộng khoảng 30m², bên trong trưng nhiều mẫu tàu đang làm dang dở.

“Các mẫu ở đây, so với thời gian đầu tôi làm thì như 10 điểm so với 7 điểm. Trên mạng có rất nhiều mẫu tàu để học làm theo, tôi cố gắng nghiên cứu để làm ra mô hình của riêng mình”, ông Đệ chia sẻ.

Nguyên liệu chính để làm mô hình là nhựa composite và nhựa pima, độ bền từ 5 đến 7 năm. Tùy theo từng loại, trung bình một mô hình cần 45 ngày để hoàn thành, trải qua các công đoạn tạo khuôn, ráp khuôn, tạo dạng, trang trí…

Mô hình khu trục hạm.

Nhiều chi tiết nhỏ cũng được ông Đệ làm cho thật giống, chia tỷ lệ chính xác.

Hoàn thiện mô hình, ông Đệ nghiên cứu cách điều khiển, bộ thu phát tín hiệu có thể cho chạy trên mặt nước. Mỗi chiếc trị giá từ 7 đến 9 triệu đồng, xem như đồng lương để ông nuôi dưỡng đam mê.

Ông nhớ lại, 2 năm đầu tiên chỉ làm được 20 chiếc, mục đích làm trưng chơi, không ngờ được một doanh nghiệp ở tỉnh Tây Ninh mua hết. Thông qua các YouTuber, ông được nhiều người biết đến và đặt hàng làm các mô hình mới.

Các mẫu về sau càng phong phú, đa dạng kích cỡ và chức năng, trong đó có trường học, đơn vị đặt hàng cho nhu cầu triển lãm, dạy học ứng dụng STEM. Thấy được sự độc đáo của các mô hình, Hội Nông dân xã Vĩnh Hanh gợi ý ông Đệ tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật đang phát động trong tỉnh.

Ông Nguyễn Phương Đệ nhận giải tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh An Giang lần thứ XIV.

“Mô hình Hạm đội Trường Sa phục vụ giáo dục STEM” của ông Đệ vừa đoạt giải nhất tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh An Giang lần thứ XIV (giai đoạn 2024 - 2025). Mô hình được đánh giá có tính mô phỏng kỹ thuật cao, tích hợp các giá trị giáo dục lịch sử, quốc phòng, công nghệ.

Giải pháp này giúp học sinh có thể tháo lắp, tìm hiểu cấu trúc tàu, nguyên lý hoạt động, động cơ - điện tử - vật liệu, đồng thời lồng ghép bài học về chủ quyền biển đảo, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho giáo dục STEM trong trường học.

Nhà cạnh trường học, xưởng của ông Đệ luôn nhộn nhịp học sinh đến ghé thăm.

Tại xưởng của ông Đệ có nhiều mô hình tàu sân bay, tuần dương hạm, khu trục hạm, tàu titanic, tàu cao tốc superdong, tàu chở hàng… Với các mô hình tàu chiến, ông Đệ cho biết cố gắng làm giống với bản của Việt Nam nhất, trong đó có thêm một số chi tiết tối tân, ước mong tương lai những chiếc tàu chiến của nước ta sẽ hiện đại cao cấp như vậy.

Ông Đệ điều khiển một chiếc tàu mô hình có chức năng phun nước.

Ông trình diễn cho chúng tôi xem một chiếc tàu trong bồn nước nhỏ sau nhà, giới thiệu từng chi tiết và tính năng. Tàu khởi động lên đèn lấp lánh, vòi nước phun xa hơn 2 mét, ông dõi theo, ánh mắt và nụ cười lộ rõ sự tâm đắc.

Khách hàng của ông Đệ làm khắp từ bắc vào nam, đôi khi ông cũng không rõ họ là ai, sau khi nhận hàng, đơn vị hoặc cá nhân mới phản hồi mô hình của ông được sử dụng cho giảng dạy, trưng bày hoặc thuyết trình.

Trên thế giới còn rất nhiều tàu, ông ham muốn làm thêm tàu tàng hình, tàu ngầm, tàu container… Tuy nhiên, năm tới sẽ ưu tiên làm loạt mô hình tàu của Việt Nam, như tàu hộ vệ tên lửa 012 - Lý Thái Tổ, tàu 015 - Trần Hưng Đạo, tàu 016 - Quang Trung, tàu tìm kiếm cứu nạn 927 - Yết Kiêu và những mô hình trên bờ theo dự án của khách hàng đặt trước.

HOÀI AN