Phát triển kinh tế từ mô hình nuôi cá heo nước ngọt

Từ năm 2017, anh Hồ Văn Nhiều (ấp Hòa Bình 3, xã Hòa Lạc) hợp sức với anh em trong gia đình chuyển từ nuôi cá nàng hai sang nuôi cá heo với tổng cộng 9 bè, cặp trên sông Hậu. Cá bán ra liên tục, thậm chí bạn hàng đến tận nơi mua từ vài chục đến cả trăm ký. Nhờ giá thành cao, hiệu quả kinh tế của cá heo đuôi đỏ được anh Nhiều nhận định là vượt trội nhất trong số các loại cá nuôi nước ngọt.

“Cá heo đuôi đỏ trước đây chỉ được đánh bắt ngoài tự nhiên, thường vào mùa lũ hàng năm. Thời gian gần đây, nhiều hộ nông dân trên địa bàn tỉnh đã tận dụng diện tích mặt nước, làm bè để thả nuôi cá heo. Mô hình này đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp nông dân tăng nguồn thu nhập lý tưởng. Tuy nhiên, loài cá này rất khó nuôi, tỷ lệ hao hụt cao và nguồn giống vẫn phụ thuộc vào thiên nhiên” - anh Nhiều cho biết.

Điểm nuôi cá trình diễn thực hiện tại bè của anh Nhiều, với sự hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ khuyến nông huyện Phú Tân. Bè có thể tích 72m³, bố trí cố định nơi dòng nước chảy nhẹ, cách xa ghe, tàu qua lại để hạn chế xáo động… Nơi trú ngụ cho cá là các ống nhựa, đồng thời giúp việc thu mẫu kiểm tra tăng trọng và sức khỏe của cá thuận tiện. Cá giống được chọn mua ở nơi có uy tín, chất lượng tốt, là những con khỏe, bơi lội nhanh, kích cỡ đồng đều.

Nhờ giá thành cao, luôn hút hàng, cá heo đuôi đỏ nuôi trong lồng bè mang lại giá trị kinh tế cao

Thức ăn của cá heo giàu đạm (độ đạm 40%) và cho ăn theo phương pháp “4 đúng” (đúng chất lượng, đúng số lượng, đúng thời gian, đúng địa điểm). Nuôi loài cá này còn chú ý đến nhiều dụng cụ như chài lưới, xuyệt điện xung quanh khu vực bè vì có thể ảnh hưởng đến cá. Kế đến là tình trạng nấm, bệnh - nguyên nhân chủ yếu khiến cá bị hao hụt. Ngoài ra, phải thường xuyên quản lý môi trường nuôi, bổ sung men tiêu hóa, vitamin, khoáng chất… nhằm thúc đẩy quá trình tăng trưởng, tăng sức đề kháng cho cá.

Đánh giá hiệu quả sau 9 tháng tại bè trình diễn, khoảng 550kg cá giống ban đầu đạt trọng lượng hơn 1,4 tấn, giá thành 500.000 đồng/kg, lợi nhuận thu về hơn 289 triệu đồng. So sánh với những năm trước, anh Nhiều rất tâm đắc, bởi trọng lượng cá tăng lên đáng kể, từ kích cỡ ban đầu 200 con/kg, đến tháng nuôi thứ 9 thì kích cỡ cá đạt 34 con/kg, tỷ lệ nuôi sống đạt 40%...

Ngày trước, anh Nhiều thả nuôi cá điêu hồng và cá nàng hai nhưng hiệu quả mang lại không như kỳ vọng, giá bán đầu ra thường bấp bênh. Cách đây 6 năm, các hộ nuôi thử nghiệm cá heo bán được giá khởi điểm 320.000 đồng/kg. Giá cá hiện nay không giảm, thậm chí có thời điểm tăng đến 400.000 hoặc 500.000 đồng/kg, giúp tăng giá trị kinh tế bền vững hơn nuôi các loại cá khác.

Anh Nhiều phấn khởi cho hay, từ khi được Trạm Khuyến nông hướng dẫn, anh thấy kỹ thuật nuôi được nâng lên, kết quả tiến bộ thấy rõ. Chẳng hạn, khi mua con giống phải vận chuyển lúc sáng sớm hoặc chiều, tránh sốc nhiệt cho cá, biết cách vận chuyển con giống để hạn chế hao hụt. Hàng tháng, anh được hướng dẫn kiểm tra, cân cá 1 lần và xử lý mầm bệnh.

 “Tôi nuôi cá heo đuôi đỏ đã nhiều năm, riêng năm nay đạt vượt trội hơn hẳn. Thêm vào đó, năm nay, giá bán đầu ra của cá heo tăng hơn 100.000 đồng/kg so năm ngoái. Từ thả nuôi 7 bè cá, nay có điều kiện thuận lợi hơn nên tôi mạnh dạn thả nuôi đủ 14 bè”.

Phó Trưởng trạm Khuyến nông huyện Phú Tân Cao Văn Đủ đánh giá, qua thời gian thực hiện, mô hình nuôi cá heo trong lồng bè phát triển tốt, đạt chuẩn để thu hoạch. Cá heo là đối tượng nuôi có giá trị kinh tế cao, đầu ra ổn định. Tuy nhiên, còn khó khăn về mặt con giống vì phải phụ thuộc vào nguồn giống tự nhiên nên chưa chủ động được mùa vụ và số lượng giống thả. Do đó, cần có chuyển giao công nghệ sinh sản nhân tạo giống cá heo để hướng người dân nuôi trồng mang tính bền vững. Trạm Khuyến nông sẽ tranh thủ liên hệ với các viện nghiên cứu, trường để chuyển giao mô hình mới, khuyến cáo nông dân học hỏi, áp dụng.

Thời gian qua, do chưa sản xuất được con giống, có năm nước lũ về muộn, lượng cá giống khan hiếm, giá thành lên đến 250.000 đồng/kg nhưng vẫn không có nguồn cung. Theo anh Nhiều, tùy theo nước lũ hàng năm, mùa nước lên sớm thì có nguồn cá giống sớm. Mùa mưa đến, khi con nước “quay” là thời điểm cá tăng trưởng rất tốt, bởi dòng nước chảy một chiều, liên tục trong 5 tháng, cá ít bị hao hụt. Con cá heo giống hiện nay chủ yếu là cá thiên nhiên, mua từ Campuchia. Thời gian tới, anh Nhiều sẽ mở rộng thêm 3 bè nuôi, cùng các anh em hỗ trợ nhau phát triển mô hình. Ngoài ra, anh Nhiều cần thêm sự hỗ trợ về kỹ thuật của ngành chuyên môn để ngoài bán cá thương phẩm sẽ cung ứng được con giống cho những hộ cần nuôi.

MỸ HẠNH