Tổng thống Trump chuyển hướng nhiệm kỳ 2 sang chính sách đối ngoại

Theo Wall Street Journal ngày 3/11, bằng cách tham gia sâu vào các cuộc đàm phán và thỏa thuận hòa bình quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hướng trọng tâm nhiệm kỳ thứ hai của mình sang lĩnh vực đối ngoại, tìm kiếm những chiến thắng mang tính di sản vượt qua những bế tắc và lo lắng về kinh tế trong nước. Sự dịch chuyển này được thể hiện rõ qua chuyến công du châu Á và những nỗ lực làm trung gian cho các thỏa thuận hòa bình, trái ngược hoàn toàn với tình trạng chính phủ đóng cửa và tỷ lệ ủng hộ sụt giảm ở Mỹ.

Đối ngoại: Sân khấu kiến tạo hòa bình và thỏa thuận

Một quan chức chính quyền Trump lập luận rằng, lịch sử thường ghi nhận những thành tựu quốc tế hơn là việc giải quyết nhanh chóng các vấn đề nội địa. Ví dụ, vị quan chức này cho rằng ít ai nhớ đến những gì cựu Tổng thống Ronald Reagan đã làm để giải quyết chi phí chăm sóc sức khỏe, nhưng họ nhớ đến yêu cầu của ông về việc phá bỏ Bức tường Berlin.

Trong chuyến công du châu Á, ông Trump đã quảng bá các thỏa thuận thương mại và đầu tư mới vào Mỹ. Đáng chú ý, nông dân Mỹ đang gặp khó khăn sẽ được hưởng lợi từ cam kết mua đậu nành của Trung Quốc, một cam kết được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent còn tuyên bố: “Chuyến đi này thôi cũng có thể mang lại hàng tỷ USD đầu tư”. Các nỗ lực lớn trong chính sách đối ngoại bao gồm:

Thứ nhất, thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza: Tổng thống Trump đã khiến ngay cả một số người chỉ trích ông cũng bất ngờ khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn này, một thành tựu mà các cố vấn của ông hy vọng sẽ dẫn đến hòa bình lâu dài ở Trung Đông.

Thứ hai, vấn đề Triều Tiên: Tại Hàn Quốc, ông Trump tuyên bố sẽ hợp tác với Seoul và Bình Nhưỡng để chính thức chấm dứt cuộc đối đầu kéo dài 75 năm qua, nói rằng: "Các bên đang có một chút mây đen bao phủ đất nước mình, và chúng tôi sẽ giải quyết đám mây đó".

Thứ ba, xung đột Nga-Ukraine: Tổng thống Trump đã nêu vấn đề giao tranh ở Ukraine trong cuộc gặp với ông Tập Cận Bình và khẳng định: "Cả hai chúng tôi sẽ cùng nhau làm việc để xem liệu có thể đạt được điều gì đó hay không".

Bế tắc và lo lắng kinh tế trong nước

Trái ngược với những thành công ở nước ngoài, chính quyền Trump đang phải đối mặt với nhiều khó khăn ở trong nước:

Tỷ lệ ủng hộ giảm sút: Dù ông Trump giành được nhiệm kỳ thứ hai một phần nhờ lời hứa tái cấu trúc nền kinh tế, dư luận về cách xử lý nền kinh tế của tổng thống đã trở nên tiêu cực hơn. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos cho thấy 63% số người được hỏi không đồng tình với cách ông Trump xử lý vấn đề chi phí sinh hoạt.

Chính phủ đóng cửa: Tổng thống Trump đang vật lộn trong cuộc chiến với đảng Dân chủ khiến chính phủ phải đóng cửa suốt một tháng qua do chi phí bảo hiểm y tế tăng vọt. Tổng thống Trump đổ lỗi cho đảng Dân chủ và từ chối gặp họ cho đến khi họ bỏ phiếu thông qua ngân sách. Người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly phát biểu: "Trong khi đảng Dân chủ đang chật vật, Tổng thống Trump sẽ không ngừng mang lại những chiến thắng lịch sử cho đất nước chúng ta".

Gánh nặng kinh tế: Tăng trưởng việc làm hàng tháng đã chậm lại, và lạm phát đang gây khó chịu cho người tiêu dùng khi giá cả, bao gồm cả giá thực phẩm và điện, tiếp tục tăng.

Chiến lược di sản

Việc ưu tiên chính sách đối ngoại của Tổng thống Trump không phải là không có tiền lệ. Các tổng thống nhiệm kỳ thứ hai thường ưu tiên lĩnh vực này vì tình trạng "vịt què" của họ khiến việc thông qua các sáng kiến quan trọng trong nước trở nên khó khăn hơn. Họ cũng có xu hướng coi những thắng lợi trong chính sách đối ngoại là sự củng cố di sản của mình.

Các nhà phân tích cũng chỉ ra rằng một số thỏa thuận đầu tư mà ông Trump đàm phán còn mơ hồ hoặc có thể mất nhiều năm mới thành hiện thực, và sẽ không giải quyết ngay lập tức mối lo ngại về chi phí sinh hoạt của cử tri. Tuy nhiên, Tổng thống Trump không ngần ngại theo đuổi con đường này, như ông đã phát biểu trong buổi ký kết hiệp định hòa bình Thái Lan - Campuchia: "Tôi không nên nói đó là một sở thích, vì nó nghiêm túc hơn nhiều so với một sở thích thông thường. Nhưng đó là điều tôi giỏi, và là điều tôi yêu thích".

Tóm lại, sự tương phản gay gắt giữa những thành công ngoại giao và bế tắc trong nước càng làm nổi bật chiến lược của Tổng thống Trump: tìm kiếm một di sản vĩ đại trên trường quốc tế để vượt qua những khó khăn chính trị và kinh tế đang đe dọa nhiệm kỳ thứ hai của ông.