“Chở bao nhiêu đạo, thuyền không khẳm”

Nguyễn Đình Chiểu, một nhà nho chân chính và nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam, hiểu rõ rằng "đạo" mà mình nói đến không chỉ đơn thuần là một khía cạnh tinh thần, mà còn phản ánh sự nâng cao của dân tộc, sự tích cực tiến bộ và phát triển của xã hội. Tư tưởng "đâm mấy thằng gian bút chẳng tà" của ông là một lời tuyên ngôn về tính chiến đấu, quyết liệt, là một sự thể hiện của lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm cao cả.

Đến thế kỷ sau, trong quá trình tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc nhận thức sâu sắc vai trò to lớn của báo chí trong việc tổ chức, tập hợp quần chúng tự giác tham gia phong trào cách mạng. Ngay từ những ngày tháng hoạt động tại Pháp, Nguyễn Ái Quốc đã tham gia thành lập tờ báo Le Paria, L’ Humanité, để truyền bá lý luận cách mạng vô sản. Về nước trực tiếp chỉ đạo cách mạng Việt Nam, Người thành lập tờ Thanh niên, ra số đầu tiên ngày 21/6/1925, mở ra một dòng báo chí mới: Báo chí cách mạng Việt Nam. Những lời dạy của Người về vai trò, trách nhiệm của người cầm bút, về nội dung, đối tượng, mục đích và phương pháp tuyên truyền… từ thuở ấy vẫn là bài học kinh nghiệm quý giá cho người làm báo hôm nay.

Bác coi báo chí là phương tiện để vận động, tập hợp lực lượng cách mạng, tổ chức thực hiện mục tiêu cách mạng một cách nhanh chóng, sâu rộng, hiệu quả nhất. Chính vì vậy, dù trong hoàn cảnh khó khăn đến đâu và bất cứ giai đoạn, tình thế nào, Bác cũng vẫn quyết sáng lập, chỉ đạo, phát hành những tờ báo cách mạng. Tại Đại hội lần thứ II Hội Nhà báo Việt Nam (16/4/1959), Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn các nhà báo: “Tất cả những người làm báo phải có lập trường chính trị vững chắc. Chính trị phải làm chủ. Đường lối chính trị đúng thì những việc khác mới đúng được”. Đến Đại hội đại biểu lần thứ III Hội nhà báo Việt Nam, Người chỉ rõ: “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng. Đó là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân ta, cũng là nhiệm vụ của báo chí ta”.

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, báo chí cách mạng đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, luôn đi đầu trong việc tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, chủ trương, đường lối cách mạng của Đảng, vận động, cổ vũ các tầng lớp Nhân dân vững tin theo Đảng, đoàn kết một lòng, tiến hành Tổng khởi nghĩa thành công (1945), lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Báo chí cách mạng đã đồng hành cùng dân tộc liên tiếp giành thắng lợi trong kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược, hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân, đưa cả nước đi lên CNXH. Trong thời kỳ đổi mới, báo chí cách mạng Việt Nam tiếp tục khởi sắc, phát triển nhanh cả về số lượng, chất lượng, nội dung, hình thức, phương tiện kỹ thuật, công nghệ, có "vị thế" đặc biệt, tác động sâu sắc trong đời sống xã hội.

Trong thời đại thông tin mở, bên cạnh việc phải cạnh tranh khốc liệt với mạng xã hội và đối mặt với sự lan truyền của tin giả, thông tin sai lệch… báo chí cách mạng vẫn luôn là công cụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Với tư cách là tiếng nói chính thống của Đảng, Nhà nước, báo chí cách mạng nêu cao tinh thần trách nhiệm, đấu tranh phản bác kịp thời, hiệu quả những quan điểm sai trái, thù địch, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ bằng lập luận khoa học, chặt chẽ và có tính thuyết phục cao.

Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng, phản ánh gương người tốt việc tốt, góp phần củng cố lòng tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền. Việc thường xuyên đăng tải bài viết về lý luận chính trị, tổng kết thực tiễn công tác xây dựng Đảng giúp nâng cao tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên, làm thất bại âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch, phản động.

Để tiếp tục hoàn thành sứ mệnh của mình, đồng hành cùng dân tộc trong kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, các cơ quan báo chí trong cả nước cần quán triệt đầy đủ, sâu sắc hơn nữa nguyên tắc: Đảng lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện đối với hoạt động báo chí nhằm đáp ứng nhu cầu của sự nghiệp đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước. Đội ngũ người làm báo tiếp tục khẳng định vai trò xung kích trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Không quản hiểm nguy, nhiều nhà báo và cơ quan báo chí đã dấn thân, điều tra, kiên trì theo đuổi đến cùng để phanh phui những sai phạm, góp phần làm trong sạch bộ máy, bảo vệ công lý, giữ gìn kỷ cương, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước.

Thường trực Ban Bí thư đề nghị, cấp ủy Đảng, chính quyền và cơ quan báo chí cần quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm nguyên tắc Đảng lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối đối với hoạt động báo chí. Đây là vấn đề cốt lõi, căn bản, đã được thực tiễn khẳng định và là đặc trưng của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Bên cạnh đó, báo chí cần bám sát thực tiễn, tuyên truyền đầy đủ, sâu sắc, kịp thời chủ trương lớn của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phản ánh trung thực hơi thở cuộc sống; đồng hành cùng công cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển khoa học - công nghệ và hội nhập quốc tế... Hy vọng, sẽ có thêm những tác phẩm báo chí “bút chẳng tà”, vì Nhân dân, của Nhân dân, do Nhân dân, xứng đáng là “chiến sĩ cách mạng” trong kỷ nguyên mới.

T.M