Theo đó, dọc sông Tiền đã thực hiện quan trắc 11 đoạn sông để cảnh báo SL với tổng chiều dài là 48.100m (giảm 1.700m so với trước đây, nguyên nhân do loại trừ đoạn từ xã Phú An đến Phú Mỹ không ảnh hưởng của SL), chạy qua các địa phương: TX. Tân Châu, Phú Tân, Chợ Mới. Trong đó, một số đoạn xảy ra SL mạnh, liên tục, hiện nay đang có nhiều nhà dân xây cất ven và trên sông cần đặc biệt chú ý như: đoạn Vĩnh Xương - Vĩnh Hòa - Tân An - Long Châu (thuộc TX. Tân Châu), đoạn kè Tân Châu, đoạn trên sông Cái Vừng (từ phường Long Sơn, TX. Tân Châu đến xã Long Hòa, Phú Tân), đoạn Phú An - Phú Thọ - Phú Mỹ (Phú Tân). Trên địa bàn huyện Chợ Mới: đoạn Kiến An, thị trấn Chợ Mới - Long Điền A. Đặc biệt, khu vực ấp Long Bình có tuyến Tỉnh lộ 942 cách bờ SL 20m, ven bờ còn một số hộ dân. Đề nghị chính quyền địa phương cảnh báo người dân trong vùng, có kế hoạch gia cố tuyến Tỉnh lộ 942, di dời các hộ dân sống gần khu vực SL đến nơi an toàn.
Dọc sông Hậu thực hiện quan trắc 26 đoạn sông để cảnh báo SL với tổng chiều dài 75.550m. Chạy qua các địa phương: TP. Châu Đốc, TX. Tân Châu, An Phú, Phú Tân, Châu Phú, Châu Thành, Chợ Mới và TP. Long Xuyên. Trong đó, có một số đoạn xảy ra SL mạnh, liên tục, hiện nay đang có nhiều nhà dân sinh sống và cơ sở sản xuất ven sông, cần đặc biệt chú ý các đoạn: thuộc xã Quốc Thái, Phú Hữu, Phước Hưng, Vĩnh Lộc, Vĩnh Trường, thị trấn An Phú (An Phú). Đoạn thuộc xã Châu Phong (TX. Tân Châu), SL nằm ngay bờ trái sông Hậu, kéo dài từ kênh Xáng Tân An đến ngã 3 sông Châu Đốc (phà Châu Giang) với tổng chiều dài 6.900m (thuộc xã Châu Phong, TX. Tân Châu). Đây là khu vực diễn ra SL mạnh liên tục nhiều năm liền, nhất là đoạn bờ 4.400m thuộc ấp Vĩnh Lợi 2 và Vĩnh Tường (xã Châu Phong). Kết quả quan trắc cho thấy vách lòng sông khá đứng, độ sâu thay đổi từ -11m đến -19m từ thượng nguồn về hạ nguồn, chỉ cách bờ từ 30 - 50m. Nguyên nhân do sự phát triển bãi bồi phía đuôi cồn Vĩnh Trường (bờ đối diện) và cộng hưởng với việc neo đậu bè phía bờ đối diện làm sông chảy qua khúc cua cong, dòng chảy lệch và áp sát bờ gây xâm thực phía cung bờ lõm phía Châu Phong. Theo ghi nhận tốc độ xâm thực vào bờ từ 5-10m/năm, tính riêng từ năm 2012 đến nay, có đoạn SL lấn sâu vào bờ đến 85m, gây thiệt hại nhiều về đất đai, nhà dân và đe dọa an toàn đoạn đường giao thông liên xã. Địa phương đã tổ chức di dời 198 hộ ra khỏi khu vực rất nguy hiểm. Trong đợt khảo sát này, tình hình SL tại đây chưa có chiều hướng giảm. Theo ghi nhận, diễn biến SL sẽ còn phức tạp do kết cấu bờ yếu, chủ yếu là vật liệu bời rời, vách bờ thẳng đứng. Đến nay, đoạn SL này đã phát triển về hạ nguồn thêm 20m và gần sát Tỉnh lộ 954.
Sạt lở tiếp tục diễn biến phức tạp
Ngoài ra ở khu vực ngã 3 sông Châu Đốc, dòng chảy có sự hợp lưu của sông Hậu và sông Châu Đốc nên tạo dòng xoáy đào khoét đáy sông, tạo hố sâu ở khu vực giữa sông, hố có độ sâu -30m có chiều dài 130m, rộng 70m, dấu hiệu nguy hiểm có thể xảy ra SL bất ngờ với những mảng trượt lớn đối với đoạn bờ dài 600m đối với bờ phía Châu Phong. Bên cạnh đó, đoạn bờ kè Châu Đốc (phường Châu Phú B) dài 450m cần lưu ý theo dõi thường xuyên, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường cần báo ngay các cơ quan chức năng để kịp thời xử lý… Đoạn này hiện đang triển khai dự án nạo vét, chỉnh trị dòng chảy và sắp xếp lại làng bè để hướng dòng chảy chủ lưu về giữa sông, hạn chế SL. Đề nghị địa phương thường xuyên theo dõi, báo cáo ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường và tuyên truyền người dân ý thức cảnh giác, vận động di dời ra khỏi vùng nguy hiểm trên toàn tuyến.
Cảnh báo SL còn xảy ra ở các đoạn sông thuộc địa bàn: xã Mỹ Hòa Hưng, phường Bình Đức, Bình Khánh, Mỹ Bình, Mỹ Thạnh (TP. Long Xuyên). Trên tuyến bờ trái sông Vàm Nao (thuộc xã Kiến An và xã Mỹ Hội Đông, Chợ Mới) cảnh báo SL dài 6.000m; trên sông Bình Di thuộc địa bàn 2 xã Khánh Bình và Nhơn Hội cảnh báo SL với chiều dài 7.100m. Dọc kênh Xáng Tân An có 5 đoạn cảnh báo SL với tổng chiều dài 12.000m…
Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Nam Bộ, trạng thái trung tính sẽ duy trì cho đến hết năm 2018 sẽ chuyển sang trạng thái El-Nino, mùa mưa kết thúc sớm hơn vào nửa đầu tháng 11-2018 nhưng sẽ có các hiện tượng thời tiết cực đoan như: mưa rất to xảy ra trong thời đoạn ngắn, trong mưa có giông mạnh kèm tố, lốc và gió giật; khả năng đạt đỉnh lũ năm vào nửa đầu tháng 10 tại Tân Châu là 4,00m; tại Châu Đốc là 3,50m.
Với hình thái thời tiết, khí tượng thủy văn bất thường, khả năng tiếp tục xảy ra SL tại các khu vực được cảnh báo là rất cao (nhất là các đoạn được cảnh báo mức độ đặc biệt nguy hiểm). Sở TN&MT yêu cầu các ngành liên quan và chính quyền địa phương tăng cường theo dõi, cảnh báo người dân thông báo ngay khi phát hiện dấu hiệu SL; có giải pháp bảo vệ đường bờ tại các khu vực đoạn cua cong; cắm biển báo cảnh báo khu vực SL; có kế hoạch đề xuất nạo vét khơi thông, chỉnh trị dòng chảy hạn chế SL xảy ra.
Bài, ảnh: HỮU HUYNH