An Giang: 56 đoạn bờ sông cảnh báo sạt lở

Sở TN&MT An Giang khuyến cáo các địa phương, sở, ngành cần đặc biệt lưu ý 5 đoạn. Thứ nhất, đoạn sông Tiền chảy qua xã Phú An (huyện Phú Tân). Đáy sông sâu và sát bờ, thường diễn biến sạt lở đột xuất, khu vực ấp Phú Quới gần trung tâm của lạch sâu -37m (lạch dài 1km, sâu từ -20m đến -37m, cách bờ từ 100m - 140m). Khu vực này có 1 nhà thờ, 5 nhà máy xay xát (2 nhà máy gần bến đò), ít nhà dân, chủ yếu là vườn tạp và đất canh tác hoa màu. Hiện, đường bờ chỉ cách Đường tỉnh 954 khoảng 20m, phía bờ đối diện đang bồi lắng.

Thứ hai, đoạn sông Hậu chảy qua xã Châu Phong (TX. Tân Châu) sạt lở mạnh hàng năm, đang đe dọa đường giao thông, chiều dài 6,9km, trong đó sạt lở mạnh thuộc ấp Vĩnh Tường 1 và Vĩnh Lợi 2 (dài 4,4km). Địa hình vách lòng sông khá đứng, độ sâu thay đổi từ -11m đến -19m từ thượng nguồn về hạ nguồn, chỉ cách bờ từ 30m - 50m.

Khu vực ngã ba sông Châu Đốc, dòng chảy có sự hợp lưu của sông Hậu và sông Châu Đốc, tạo dòng xoáy đào khoét đáy sông, hố sâu ở khu vực giữa sông (sâu -30m, dài 130m, rộng 70m). Dấu hiệu nguy hiểm có thể xảy ra sạt lở bất ngờ với những mảng trượt lớn. Khu vực này đông dân cư, nơi giao nhau giữa Đường tỉnh 953 và Đường tỉnh 951.

Thứ ba, đoạn sông Hậu chảy qua xã Bình Mỹ (huyện Châu Phú) có đáy sông sâu và gần Quốc lộ 91. Hình thái đáy sông cho thấy nguy cơ sạt lở rất cao và nguy hiểm: Chiều dài 2,3km, từ vàm kênh Cây Dương đến bến phà Năng Gù, trong đó trọng yếu tại khu vực Trường Tiểu học “A” Bình Mỹ (điểm 2). Địa hình đáy sông có lạch sâu cách bờ Bình Mỹ khoảng 60m, chiều dài lạch sâu 370m, rộng trung bình 70m, độ sâu từ -15m đến -19m.

Thứ tư, đoạn sông Hậu, sông Vàm Nao chảy qua huyện Chợ Mới. Từ xã Kiến An đến chợ xã Mỹ Hội Đông dài 6km (điểm cuối là chùa Liên Hoa). Kết quả đo độ sâu vẫn còn áp bờ đoạn cảnh báo, nhưng độ sâu giảm dần về hạ nguồn, từ -25m ở thượng nguồn và giảm dần về -16m ở hạ nguồn. Khu vực này nhiều nhà dân sống ven sông, cặp đường lộ giao thông.

 Khắc phục sạt lở bờ sông trên địa bàn TP. Long Xuyên

Thứ năm, đoạn sông Hậu chảy qua xã Mỹ Hòa Hưng (TP. Long Xuyên), khu vực ấp Mỹ Thuận và ấp Mỹ Khánh, dài 3,3km. Địa hình đáy sông cách bờ ấp Mỹ Khánh khoảng 60m, độ sâu từ -10m đến -17m. Dọc theo khu vực này là lộ giao thông và nhà dân; phía bờ đối điện đang bồi lắng…

Theo Phó Giám đốc Sở TN&MT An Giang Tô Hoàng Môn, nguyên nhân sạt lở được đánh giá chủ yếu do diễn biến thời tiết bất thường, tác động của quá trình biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của các đập thủy điện trên sông Mekong gây thiếu bùn cát bồi lắng; yếu tố thủy lực, dòng chảy, hình thái dòng sông, cấu trúc địa chất bờ sông, vận động kiến tạo và hoạt động kinh tế - xã hội (ghe tàu, khai thác cát, hoạt động xây dựng, vận tải 2 bên bờ sông...).

Tỉnh An Giang nói riêng và ĐBSCL là vùng đất trẻ, nền đất yếu, rất dễ bị xâm thực, bào mòn nhanh. Sự tác động của sông nước, biên độ chênh lệch của đỉnh triều - chân triều và nhiều dòng sông giao nhau làm cho dòng chảy không bình thường, tạo ra dòng chảy xoáy. Dân cư phát triển nhanh, tăng mật độ xây dựng nhà ở bê-tông kiên cố, xây dựng công trình kho bãi nhà máy, công trình giao thông, chất tải gần bờ sông làm tăng tải trọng vượt khả năng chịu tải của bờ sông. Việc gia tăng phương tiện giao thông trên bờ, dưới sông gây chấn động và sóng… là những nguyên nhân dẫn đến sạt lở đất ven sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh.

Sở TN&MT An Giang đề xuất sở, ngành liên quan và chính quyền địa phương cần thường xuyên theo dõi, khuyến cáo người dân thông báo ngay khi phát hiện dấu hiệu sạt lở; có giải pháp bảo vệ đường bờ tại khu vực đoạn cua cong; cắm biển cảnh báo khu vực sạt lở; có kế hoạch đề xuất nạo vét khơi thông chỉnh trị dòng chảy hạn chế sạt lở, di dời người dân khỏi nơi xung yếu…

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn An Giang phối hợp các cơ quan nghiên cứu khoa học, đề xuất giải pháp công trình hợp lý, phù hợp. Sở Giao thông vận tải An Giang tăng cường kiểm tra phương tiện và hoạt động giao thông thủy, bộ; phân luồng giao thông hợp lý để hạn chế tác động gây ra sạt lở bờ sông. Sở Xây dựng tham mưu chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về xây dựng, hỗ trợ địa phương xây dựng tiêu chí, quy chế quản lý xây dựng; thường xuyên kiểm tra chấn chỉnh công tác quản lý nhà ở trên sông, kênh, rạch theo chỉ đạo của UBND tỉnh.

UBND cấp huyện phối hợp cơ quan chuyên môn cấp tỉnh rà soát điều chỉnh quy hoạch giao thông, dân cư trên địa bàn đồng bộ, định hướng di dời dân lâu dài, ổn định cuộc sống, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Đặc biệt, không để phát sinh, cải tạo gia tăng tải trọng nhà ở, công trình trên bờ sông, kênh, rạch trái phép. Thường xuyên theo dõi, tuyên truyền, cảnh báo người dân về sạt lở. Tăng cường thanh, kiểm tra việc khai thác cát sông trái phép, xử lý nghiêm sai phạm. Cần nghiên cứu đề xuất ban hành chính sách ưu đãi để kêu gọi doanh nghiệp tham gia đầu tư cụm, tuyến dân cư, phòng tránh sạt lở lâu dài; tranh thủ vốn Trung ương để đầu tư cụm, tuyến dân cư cho khu vực có nguy cơ sạt lở nguy hiểm…

HỮU HUYNH