APEC 2027 - cơ hội vàng để Phú Quốc bứt phá và định vị tầm vóc quốc tế

Phối cảnh trung tâm hội nghị và triển lãm phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027.

Định hình tầm vóc mới cho Phú Quốc

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhìn nhận APEC 2027 mang đến cả cơ hội lẫn thách thức. Xuất phát điểm của Phú Quốc rất thấp, nhưng ngày hôm nay chứng kiến một Phú Quốc ở đẳng cấp cao.

Để đạt được như vậy là cả một quá trình dài. Hơn 20 năm, từ một vùng nguyên sơ, để có được quy mô và diện mạo đẳng cấp hiện nay, Phú Quốc đã trải qua hành trình rất gian khó, không chỉ là mồ hôi công sức và trí tuệ mà còn là quá trình huy động nguồn lực, vượt qua các vướng mắc về thể chế. Giá trị sản xuất của Phú Quốc tăng trung bình 38% mỗi năm. Con số này gấp 6 lần mức tăng bình quân của cả nước. Thu nhập bình quân đầu người tăng gấp 20 lần so với năm 2014. Phú Quốc đã chính mình tạo ra sự thần kỳ.

“Phú Quốc ngày càng chứng minh mình là “đất lành” của các thương hiệu lớn trong nước và quốc tế. Cùng với sự xuất hiện của các thương hiệu là các danh hiệu uy tín mà thế giới trao tặng cho Phú Quốc. Đây là minh chứng quan trọng cho vị thế ngày càng cao của Phú Quốc trên bản đồ du lịch quốc tế”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

PGS.TS Trần Đình Thiên phát biểu.

Ông cho rằng APEC 2027 là một thời cơ mang tính lịch sử mà Phú Quốc phải nắm lấy. Quan điểm này đã được thống nhất từ rất sớm và là cơ hội không thể bỏ lỡ. Sự kiện APEC không chỉ mang ý nghĩa của một hoạt động đơn lẻ, mà sẽ góp phần định hình chân dung tương lai của Phú Quốc trong một đến hai năm tới. Đó sẽ là chân dung của một Phú Quốc phát triển ở tầm cao mới.

“Phú Quốc đang làm điều thần tốc để “tiến vượt”. Lịch sử Việt Nam từng gắn với những chiến công hào hùng mang hai từ “thần tốc” và “tiến vượt”. Ngày nay, trong công cuộc xây dựng mới, tinh thần ấy vẫn còn nguyên. Phú Quốc đang chứng minh rằng Việt Nam là quốc gia có năng lực và có trách nhiệm, không chỉ biết làm nhanh mà còn làm đẹp, làm văn minh và giữ được bản sắc văn hóa”, PGS.TS Trần Đình Thiên chia sẻ.

Biến Phú Quốc thành “hub” về du lịch

PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu du lịch, thành viên Tổ chuyên gia Tư vấn Quy hoạch Quốc gia cho rằng, chính sách đầu tiên và quan trọng nhất để Phú Quốc thực sự cất cánh là tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách quốc tế thông qua cải cách chính sách visa.

Theo ông, việc miễn visa hiện nay là lợi thế lớn, nhưng nếu chỉ dừng lại ở thời hạn lưu trú 30 ngày thì đã không còn phù hợp với xu thế mới của thế giới, khi ngày càng nhiều du khách kết hợp du lịch với làm việc từ xa.

Từ thực tế đó, ông đề xuất cần mạnh dạn kéo dài thời gian lưu trú lên ít nhất 6 tháng, hướng đến các loại visa linh hoạt hơn để thu hút nhà đầu tư, nhà khoa học và đội ngũ trí thức quốc tế đến sinh sống, làm việc và gắn bó lâu dài với Phú Quốc.

Theo ông, chính sách visa cần tiếp tục được mở rộng, cởi mở hơn nữa, không chỉ dừng lại ở những cơ chế đã hình thành từ nhiều năm trước, để đảo ngọc đủ sức cạnh tranh trong cuộc đua thu hút nguồn lực chất lượng cao toàn cầu.

Tọa đàm tại hội thảo.

Theo PGS.TS Phạm Trung Lương, để Phú Quốc thực sự trở thành một “hub” du lịch quốc tế, yếu tố then chốt là phải mở rộng mạng lưới đường bay thẳng kết nối trực tiếp với các thị trường nguồn. Ông cho rằng nếu du khách vẫn phải bay vòng qua nhiều điểm trung chuyển thì Phú Quốc khó cạnh tranh với các điểm đến lớn trong khu vực.

Thực tế hiện nay, số đường bay thẳng quốc tế đến Phú Quốc còn rất hạn chế, mới chỉ có khoảng 4 đường bay trong khu vực, trong đó tuyến New Delhi (Ấn Độ) vừa được mở cũng chỉ là bước khởi đầu.

Từ đó, ông nhấn mạnh vấn đề không chỉ nằm ở hạ tầng hàng không mà còn ở cơ chế chính sách, khi việc cấp phép các đường bay thẳng vẫn tập trung ở cấp Trung ương. Ông cho rằng cần mạnh dạn phân cấp, trao quyền nhiều hơn cho chính quyền địa phương và tạo dư địa cho doanh nghiệp tham gia kết nối các đường bay quốc tế, bởi đường bay thẳng không chỉ là câu chuyện giao thông, mà là điều kiện tiên quyết để Phú Quốc vươn lên thành trung tâm du lịch có sức cạnh tranh toàn cầu.

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Phú Quốc cần đi đầu trong chuyển đổi xanh

TS. Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia cho rằng APEC sẽ mang lại lợi ích truyền thông cực lớn. “Hàng nghìn phóng viên quốc tế đến đây, lãnh đạo các nền kinh tế lớn đến đây, tạo ra sự lan tỏa hình ảnh mà không cần chi phí truyền thông. Không có chiến dịch nào hiệu quả bằng điều này”, Tiến sĩ Trần Du Lịch chia sẻ.

TS. Trần Du Lịch đặc biệt nhấn mạnh vai trò của các giá trị văn hóa bản địa trong quá trình phát triển Phú Quốc. Theo ông, dù đô thị hóa nhanh đến đâu, đảo ngọc vẫn cần gìn giữ 3 sản phẩm văn hóa đặc trưng gồm hồ tiêu, nước mắm truyền thống và ngọc trai, bởi đây không chỉ là sản phẩm kinh tế mà còn là bản sắc tạo nên sức hút riêng có của Phú Quốc.

Song song đó, ông đánh giá Phú Quốc đang sở hữu những lợi thế tự nhiên hiếm có khi nằm ở vị trí trung tâm ASEAN, có khí hậu ổn định, biển đẹp, quỹ đất còn dư địa phát triển, sân bay quốc tế và thương hiệu ngày càng được khẳng định.

Phối cảnh nhà ga T2 dự án đầu tư mở rộng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc - Một trong những dự án quan trọng để phục vụ cho Hội nghị cấp cao APEC 2027.

Từ trải nghiệm thực tế tại nhiều điểm đến nổi tiếng như Bali hay Cancun, ông cho rằng Phú Quốc hoàn toàn có khả năng vươn lên trở thành động lực tăng trưởng mới của Việt Nam, thậm chí sánh ngang với Jeju của Hàn Quốc hay Dubai của UAE, nếu được trao cơ chế vượt trội và đặt trong môi trường cạnh tranh quốc tế. Theo TS. Trần Du Lịch, trong tầm nhìn 10 đến 20 năm tới, Phú Quốc có thể trở thành biểu tượng phát triển mới của đất nước, mở ra một kỷ nguyên mới cho đảo ngọc.

“Tôi đề nghị xây dựng Phú Quốc như một hòn đảo số với dữ liệu lớn, quản trị thông minh, đồng thời phát triển đảo xanh, du lịch xanh, mọi thứ xanh. Đây phải là nơi đi đầu trong chuyển đổi xanh”, TS. Trần Du Lịch nói.

Gắn với chủ đề phát triển bền vững và cơ chế, TS. Trần Du Lịch nêu 2 đề xuất. Thứ nhất là cơ chế đặc thù về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Phát triển bền vững là bài toán liên ngành phức tạp nên cần áp dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo để giải quyết cả các vấn đề kỹ thuật lẫn các bài toán xã hội. Muốn hình thành chính sách tốt thì phải dựa trên nền tảng khoa học.

Thứ hai về cơ chế thử nghiệm kinh tế tuần hoàn. Đây là cơ chế mà Phú Quốc hoặc tỉnh An Giang có thể áp dụng để xử lý các vướng mắc về thể chế, hợp tác công tư, tài chính và đầu tư mà hiện nay chưa có công cụ pháp lý phù hợp.

Phú Quốc hướng đến Net Zero

Ông Trần Minh Khoa, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND đặc khu Phú Quốc cho biết, đặc khu đã tổ chức hội nghị ký cam kết “Chuyển đổi xanh” với các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế, nhằm đưa Phú Quốc hướng đến Net Zero - Đưa khí phát thải ròng bằng 0.

Hiện tại, đề án Chuyển đổi xanh cũng đang được gấp rút triển khai và dự kiến sẽ hoàn thành vào quý I năm 2026. "Trên các tuyến đường từ sân bay đến Bắc đảo cho tới Nam đảo, 100% xe buýt đều là xe điện và không còn sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đây là bước đầu triển khai “Giao thông xanh” của Phú Quốc, và sau này chúng tôi sẽ hướng tới phát triển du lịch xanh, quản trị xanh và môi trường sống xanh khi đề án hoàn thành”, ông Trần Minh Khoa khẳng định.

Bài và ảnh: TÂY HỒ