Bệnh viêm gan do virus

Bệnh viêm gan là gì?

Bệnh viêm gan được định nghĩa là các tổn thương ở gan do quá trình tự miễn hoặc do nhiễm độc, nhiễm khuẩn và các virus viêm gan siêu vi gây ra. Đa số các trường hợp viêm gan là do virus gây ra. Có 5 loại viêm gan thường gặp là A, B, C, D, E. Mỗi loại có những đặc điểm khác nhau:

Viêm gan A: Bệnh gây ra bởi virus viêm gan A (HAV) và là một căn bệnh cấp tính gây sưng gan. Loại virus này xâm nhập vào cơ thể qua đường thức ăn hoặc nước uống và có thể lây lan qua đường tiêu hóa.

Viêm gan B: Là loại viêm gan truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi virus viêm gan B (HBV) với triệu chứng thường thấy là cảm cúm. Bệnh có thể lây lan trực tiếp cho người khác qua đường máu, mồ hôi, nước tiểu, hay quan hệ tình dục.

Viêm gan C: Giống với viêm gan B, viêm gan C có thể truyền nhiễm trực tiếp từ người này sang người khác. Triệu chứng điển hình khi mắc loại virus (HCV) này là cảm, đau đầu, nhức xương ở giai đoạn cấp tính. Người bệnh thường có biểu hiện bị vàng da và mắt. Nếu không chữa trị kịp thời bệnh phát triển thành mạn tính và có thể gây xơ gan, ung thư gan.

Viêm gan D: Là một dạng nhiễm trùng ở gan do virus viêm gan D (HDV) gây ra. Nó chỉ xảy ra ở những người có nhiễm virus viêm gan B. Viêm gan D có thể là cấp tính hoặc mãn tính. Nếu không được chữa trị kịp thời sẽ có nguy cơ trở thành bệnh kinh niên.

Viêm gan E: Tương tự như bệnh viêm gan A, bệnh do virus viêm gan E (HEV) lây từ người này qua người kia qua thức ăn và nước uống, đôi khi lây qua máu và rất hiếm khi qua đường sinh lý. Bệnh có thể trở thành ác tính và phải ghép gan thay thế mới có thể cứu sống bệnh nhân.

Các triệu chứng và tác hại

Tất cả các bệnh viêm gan siêu vi thường có các triệu chứng đầu kỳ tương tự. Bệnh bắt đầu với sự xuất hiện của cảm giác yếu đuối, mệt mỏi, chán ăn, thường xuyên ợ hơi, ợ nóng, buồn nôn, đau bụng và nôn mửa. Tuy nhiên, khi gan bị viêm nhiễm nặng sẽ dẫn đến những nguy hại nghiêm trọng, như: Suy gan, hôn mê gan, xơ gan cổ trướng, xuất huyết, ung thư gan và có thể dẫn đến tử vong. Cụ thể tình trạng ở từng nhóm virus, như sau:

Viêm gan A, E: Buồn nôn, nôn, sốt, vàng da đều là những dấu hiệu thường thấy của 2 nhóm virus này. Nếu không điều trị kịp thời, để chúng phát triển mạnh có thể gây suy gan cấp tính và hôn mê gan, thậm chí gây tử vong.

Viêm gan B, C, D: Bao gồm 2 giai đoạn cấp tính và mãn tính. Bệnh mang tính truyền nhiễm cao và hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị dứt điểm hoàn toàn. Nếu không được phát hiện và chữa trị sớm rất dễ xảy ra biến chứng gây xơ gan và ung thư gan. Đặc biệt, đối với viêm gan C hiện nay vẫn chưa có vaccine phòng bệnh.

Cách phòng ngừa

Để phòng ngừa các bệnh viêm gan do virus, trước tiên cần kiểm soát đường lây nhiễm. Thực hiện tiêm phòng vaccine viêm gan đầy đủ, càng sớm càng tốt. Trẻ sơ sinh phải được tiêm chủng viêm gan B càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau sinh. Nhưng với thanh, thiếu niên và người lớn cần phải xét nghiệm máu xem đã bị nhiễm viêm gan B chưa. Nếu chưa nhiễm mà cơ thể chưa có kháng thể thì cần tiêm phòng ngay để bảo vệ.

Đối với viêm gan B, C, D: Không dùng chung bơm kim tiêm và các vật dụng cá nhân, như: Bàn chải răng, dao cạo... với người khác. Đồng thời, phải sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.

Đối với viêm gan A và E: Nấu chín thức ăn và ăn khi còn nóng. Không ăn những thực phẩm còn sống, tái, như: Gỏi cá sống, tiết canh... Uống nước đun sôi để nguội. Thường xuyên rửa tay bằng xà bông và nước sạch sau khi đi vệ sinh, trước khi nấu ăn.

BS Trần Phát Tài

(Trung tâm Y tế huyện Châu Phú)