Chuyển đổi số đã về đến khóm, ấp

Một buổi họp dân tại khóm 2, phường Long Xuyên. Ảnh: GIA KHÁNH

Dân vận số

Mấy năm nay, Chi bộ và Ban Nhân dân khóm Đông Thạnh A, phường Mỹ Thới nỗ lực xây dựng nếp sống văn minh, giữ gìn vệ sinh môi trường. Tuy nhiên, vấn đề này không hề dễ dàng khi địa bàn rộng, dân cư đông với 682 hộ dân, hơn 3.000 nhân khẩu, sinh hoạt tại 16 tổ dân phố. Vẫn còn một bộ phận người dân thiếu ý thức, vứt rác thải sinh hoạt bừa bãi ở bất kỳ nơi nào thuận tiện cho họ như khu đất trống, góc đường, bờ kè… làm ảnh hưởng mỹ quan đô thị, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh.

Bài toán khó này được Chi bộ, Ban Nhân dân khóm tìm ra lời giải. Đầu tiên, tổ chuyển đổi số cộng đồng được thành lập, trở thành hạt nhân lan tỏa, giữ vai trò thay đổi phương thức quản lý và tương tác trong cộng đồng. Mỗi tổ cử ra 1 - 2 thành viên nòng cốt, ưu tiên đảng viên, đoàn viên, thanh niên, người có uy tín, am hiểu công nghệ. Chi ủy Chi bộ khóm trực tiếp chỉ đạo hoạt động của các tổ này.

Phương thức hoạt động khá năng động: Chi bộ tạo lập, quản lý 16 nhóm Zalo cho 16 tổ dân phố, cùng 1 nhóm chung cho toàn khóm; mỗi hộ dân có ít nhất 1 thành viên tham gia, tương ứng với ít nhất 682 tài khoản được tiếp cận thông tin trong nhóm. Họ sẽ được nắm quy định về giờ giấc, địa điểm đổ rác; mô hình hay, hình ảnh đẹp về tuyến đường, hộ gia đình sạch, đẹp. Cùng với đó, cơ chế giám sát cộng đồng được “kích hoạt”: Tất cả người dân có thể chụp ảnh, ghi lại địa điểm và gửi vào nhóm Zalo của tổ khi phát hiện hành vi vứt rác bừa bãi. Tổ trưởng tổ dân phố, cảnh sát khu vực sẽ phối hợp nhắc nhở, xử lý ngay.

Bước tiếp theo, khóm Đông Thạnh A triển khai mô hình khu dân cư xanh, sạch, an toàn dựa trên nền tảng số. Ngoài việc công khai trường hợp vi phạm, biểu dương cá nhân, hộ gia đình, tuyến đường làm tốt trong nhóm Zalo, Ban Nhân dân khóm thông báo, vận động hộ dân tham gia “Ngày chủ nhật xanh”, “Mỗi nhà một chậu hoa, một cây xanh”, cảnh báo nhanh về an ninh, trật tự, phòng, chống tội phạm, phòng cháy, chữa cháy… tạo ra mạng lưới an toàn cho hơn 3.000 người dân trong khóm.

Hình thức dân vận số này được khóm quyết tâm duy trì. “Chúng tôi đưa nội dung xây dựng tổ chuyển đổi số cộng đồng gắn với mô hình khu dân cư xanh, sạch, an toàn vào nghị quyết của Chi bộ nhiệm kỳ 2025 - 2027, xem đây là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Có thể thấy, việc kết hợp giữa chuyển đổi số vào vận động quần chúng là hướng đi phù hợp xu thế, có khả năng giải quyết tận gốc các vấn đề tồn tại ở cơ sở”, ông Lê Văn Tạo Em - Trưởng Ban Nhân dân khóm Đông Thạnh A bày tỏ.

Đời sống số

Hiện tại nhiều khóm, ấp trong tỉnh, các tổ liên gia số được hình thành, giúp bà con kết nối với nhau và với chính quyền cơ sở. Thông tin về an ninh, trật tự, phòng, chống tội phạm, phòng cháy, chữa cháy hay cảnh báo mưa bão được chuyển đến từng hộ gia đình chỉ qua 1 tin nhắn điện thoại. Hộ kinh doanh nhỏ, tiểu thương chợ truyền thống bắt đầu bán hàng qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, mở rộng thị trường, nâng cao thu nhập. Những thay đổi ấy đang hình thành lối sống số ngay trong cộng đồng dân cư.

Giữa năm 2024, tại khóm 2, phường Long Xuyên, Tổ tự quản an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường ra đời gồm 25 tiểu thương mua bán hàng rong, có danh sách cụ thể từng người. Người dân tham gia nhóm Zalo do Ban Nhân dân khóm quản lý, được tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách và các quy định của Nhà nước, địa phương về hoạt động bán hàng rong; được tập huấn công tác vệ sinh, an toàn thực phẩm. Qua tiếp thu chủ trương, người dân mua bán trật tự, ngay ngắn ở khu vực được sắp xếp, không để phát sinh thêm trường hợp nào; đoàn kết, đồng thuận cùng nhau giữ gìn an ninh, trật tự nơi mua bán.

“Thừa thắng xông lên”, từ hiệu quả của mô hình này, nhóm Zalo cộng đồng khóm 2 đang được thành lập. “Chúng tôi vận động các hộ dân trên địa bàn cung cấp số điện thoại có kết nối Zalo, phấn đấu đến cuối tháng 9 sẽ hoàn thành. Khi nhóm cộng đồng được vận hành, Ban Nhân dân khóm kịp thời thông tin, ghi nhận phản ánh, kiến nghị của bà con trên môi trường số”, ông Nguyễn Huỳnh Nhân - Trưởng Ban Nhân dân khóm 2 thông tin.

Đang sinh sống tại một chung cư, chị Phạm Thị Hồng Ngọc, ngụ phường Bình Đức thường xuyên được cập nhật thông tin của ban quản lý chung cư thông qua các nhóm Zalo cư dân. Chị chia sẻ: “Chung cư là khu vực đông hộ dân sinh sống như tổ dân phố khóm, ấp. Mỗi hộ dân đều có nhu cầu kết nối với chính quyền địa phương, ban quản lý chung cư, nắm chủ trương, chính sách mới, các thông báo về thực hiện quy chế chung cư, thủ tục hành chính… Thời gian qua, tôi thường xuyên nhận được thông báo trong nhóm về đăng ký định danh mức độ 2, giữ gìn vệ sinh, an toàn cháy, nổ, đề phòng trộm cắp. Khi gặp vướng mắc, người dân chủ động nhắn tin vào nhóm hoặc với người phụ trách quản lý, chung tay xây dựng cộng đồng dân cư văn minh, thân thiện, gắn bó”.

Câu chuyện của 2 khóm trên cho thấy, chuyển đổi số ở khóm, ấp không chỉ là chủ trương lớn mà còn rất gần gũi với đời sống hằng ngày của mỗi gia đình. Khi công nghệ được ứng dụng từ những việc nhỏ nhất như khai báo tạm trú, nộp hồ sơ, mua bán online hay nhận thông báo từ tổ dân phố, thì quá trình xây dựng chính quyền số, xã hội số mới thật sự đi vào chiều sâu.

GIA KHÁNH