Đò về xóm cũ

Thu nghe tôi kể, mắt cười trong biếc. Em tôi là y tá, vừa xin được việc tại bệnh viện lớn ở thành phố này. Có lần tôi hỏi Thu rằng, nếu cả nhà về lại xóm Củi Ðước sinh sống, em có chịu không? Thu nghiêm nghị trả lời tôi: “Về chứ anh, về với ba, với sông nhỏ êm đềm và xóm làng hiền lành nhân hậu”.

Thu gật đầu ngay. Tôi biết Thu cũng như tôi và má, đang nhớ xóm Củi Ðước nhiều lắm!

* * *

Tôi vẫn không thể quên ngày má dắt díu hai anh em tôi rời khỏi Củi Ðước, hàng xóm sang tiễn má con tôi nhiều lắm. Nhà cửa, ruộng vườn đã không còn sau cơn bạo bệnh của ba tôi. Ba không muốn chữa trị vì ba hiểu được tình trạng sức khỏe của mình. Nhưng má tôi không cam lòng. Anh em tôi cũng không cam lòng. “Còn nước, còn tát” - má tôi nói vậy. Phải chạy chữa chứ ai nỡ nhìn ba quằn quại trong bệnh tật.

Ba về với gió mây, với cành cây ngọn cỏ quê nhà sau hơn hai năm sống cùng bệnh tật. Má tôi kiệt sức. Cảnh nhà cũng không còn gì. Vườn sầu riêng ngày trẻ ba má trồng để sau này cho hai anh em tôi, giờ cũng không còn. Còn lại chỉ là căn nhà cũ và mảnh đất nhỏ phía sau - nơi yên nghỉ của ba. Má xót lòng nhìn cảnh cũ, vườn xưa, rồi nước mắt cứ chảy hoài. Nên má quyết định đi xa.

“Bỏ quê, bỏ ba hả má?” - Thu mếu máo hỏi, khi má nói sẽ đưa anh em tôi lên thành phố mưu sinh. Má kéo em vào lòng, lau nước mắt cho Thu: “Mình chỉ xa xứ để tìm kế sinh nhai. Vì nhà mình chẳng còn vườn tược, đất đai, má lấy gì nuôi hai con ăn học. Khi nào ổn rồi, mình lại về nhà”.

Tôi nhấp nhỏm. Gió ngoài sân thổi vào ngôi nhà qua song cửa. Gió mang theo mùi của đất quê, của dòng sông vắt ngang xóm Củi Ðước. Tôi biết mình vẫn chưa đủ can đảm để rời xa Củi Ðước, nhưng vẫn phải chấp nhận. Khoảnh khắc đó, tôi tự nghĩ mình phải mạnh mẽ để còn bảo vệ má và em gái đang tuổi ăn tuổi học của tôi...

* * *

Chuyện học hành tôi nhường lại phần Thu. “Cố gắng Thu ha. Học cho phần của anh nữa” - tôi nói với em. Thu gục mặt xuống bàn học. Tôi và má an ủi em. Trong căn phòng trọ nhỏ xíu, chúng tôi nương tựa bên nhau. Má nói ba mẹ con mạnh khỏe, là món quà quý giá nhất mà cuộc đời ban tặng cho mình rồi, mọi khó khăn rồi sẽ qua.

Tôi theo má đi làm công nhân ở xí nghiệp may. Hồi còn trẻ má tôi may đồ khéo lắm, có tiếng trong vùng. Má làm ở khâu may vá, còn tôi làm ở khâu xếp hàng. Thu học cao đẳng y tế. Tôi hỏi em sao lại chọn học ngành y, em cười hiền lành: “Ðể khi má hay anh Hai “trục trặc” sức khỏe, em sẽ tự tay chăm sóc. Như vậy em mới yên tâm!”. Rồi em lại buồn bã: “Nếu mà em được chăm sóc cho ba nữa thì còn gì bằng, anh ha”.

Khi Thu tốt nghiệp và có việc làm, má tôi vẫn làm công nhân tại công ty may, còn tôi đi xuất khẩu lao động. Thời gian trôi nhanh như chớp mắt, giờ đây cả nhà tôi lại trở về quê xưa. Trên đường về, nhìn từng khung cảnh trôi qua cửa xe, tôi và Thu lúc thì náo nức, khi lại rưng rưng bồi hồi. Thì ra dù bao năm tháng có qua, chúng tôi vẫn nhớ nhà cũ, vườn xưa và nhớ ba nhiều lắm. Tôi nhớ bóng dáng ba cặm cụi với vườn cây, rồi tất bật đi thả lưới giăng câu, lại thêm trong xóm ai kêu làm việc đồng áng gì ba cũng nhận lời, tiền công đều đem về đưa má tôi giữ để anh em tôi ăn học. Nhớ đôi tay ba xoa đầu anh em tôi, nhớ ánh mắt ba trìu mến nhìn má nấu cơm...

* * *

Qua đò. Xóm Củi Ðước hiện ra trước mắt.

Ðường xá bây giờ đã được trải nhựa. Má con tôi đi dọc con đường ven bờ sông. Mùa này, kèn hồng rực rỡ. Xóm Củi Ðước đẹp như một bức tranh.

“Nhà mình kìa, má ơi, anh Hai ơi” - nghe Thu reo lên, lòng tôi dâng đầy niềm xúc động. Hai tiếng “nhà mình” tha thiết quá, dù căn nhà ấy mấy năm qua vì mưu sinh mà thỉnh thoảng tôi mới thay má với em về đốt đèn vài đêm, mở cửa vài sớm mai thức giấc.

Chúng tôi đi theo con đường nhỏ sát vách nhà ra thăm mộ ba. Hoa huệ dại nở dịu dàng dọc lối nhỏ. Ngồi xuống trước mộ ba, má vuốt vuốt ảnh ba trên bia mộ, nhỏ to kể chuyện của má con mấy năm qua. Em tôi nức nở. Tôi cũng thấy mắt mình cay cay.

Rồi trước mộ ba, tôi nói với ba, cũng nói với má và em, rằng sẽ mua lại mảnh đất cũ bên dòng sông Củi Ðước, sửa lại căn nhà, xây lại cái sân, dựng lại cái bếp. Tôi sẽ xây dựng mái ấm mà bấy lâu nay chúng tôi đã rời xa, để nếp nhà lạnh lẽo, mái ngói ủ dột, u buồn. Thu nhìn tôi hồi lâu, rồi nước mắt em tiếp tục rơi. Má thì nắm chặt tay tôi, không nói gì. Tôi luôn biết, khi anh em tôi ổn định rồi, má muốn trở về quê sinh sống.

Nắng chiều lấp loáng khoảng sân cỏ trước căn nhà cũ. Má con tôi ngồi trong sân, nhìn ra dòng sông Củi Ðước miên man chảy về phía cuối xóm. Nơi dòng sông này, chúng tôi đã từng đi đò sang ngang để rời đi, và rồi trở về cũng trên chuyến đò giữa mùa lục bình trổ bông tím ngát.

Theo HOÀNG KHÁNH DUY (Báo Cần Thơ)