Đổi mới giáo dục ở vùng đầu nguồn sông Tiền

Vượt khó

2025 - 2026 là năm học đầu tiên diễn ra trong bối cảnh mới khi cả nước hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cũng là năm học đầu tiên triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW, ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Ông Tống Văn Điều - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Châu Phong chia sẻ: “Tại các địa phương ở vùng đầu nguồn sông Tiền, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, tuy nhiên thầy và trò nơi đây vẫn bền bỉ vượt khó. Thời gian qua, bằng tinh thần đổi mới sáng tạo cùng sự đồng hành của chính quyền địa phương và xã hội, sự nghiệp giáo dục nơi đây không chỉ giữ vững chất lượng dạy - học mà còn từng bước hội nhập, mở ra cơ hội phát triển cho thế hệ trẻ vùng biên”.

Học sinh Trường Trung học phổ thông Tân Châu, phường Tân Châu tại lễ khai giảng năm học 2025 - 2026. Ảnh: MINH HIỂN

Bí thư Đảng ủy phường Tân Châu Nguyễn Minh Hùng cho biết: “Đến nay, nhiều trường vẫn còn thiếu thốn cơ sở vật chất, phòng học xuống cấp. Điển hình là Trường THPT Tân Châu có nhiều hạng mục đã hư hỏng như sân bãi tập thể dục, sân giảng dạy môn giáo dục quốc phòng chưa đạt chuẩn; bàn ghế cũ kỹ; thiết bị ứng dụng công nghệ thông tin xuống cấp. Thế nhưng, thầy và trò nơi đây đã khắc phục những hạn chế, khó khăn, nỗ lực vươn lên trong dạy và học, đây là điều rất đáng trân trọng”.

Ở cấp tiểu học, tình trạng thiếu giáo viên cũng gây áp lực lớn đối với “sự nghiệp trồng người” ở địa phương. Cụ thể ở xã Châu Phong, tại Trường Tiểu học A Châu Phong đang thiếu 3 giáo viên, Trường Tiểu học B Châu Phong thiếu 1 giáo viên. Nhiều trường chưa thể tổ chức dạy 2 buổi/ngày cho tất cả các khối lớp.

Dù vậy, thầy và trò vẫn bám lớp, giữ vững nhịp độ học tập. Vào đầu năm học 2025 - 2026, các trường ở địa phương vùng đầu nguồn sông Tiền đã huy động học sinh đến lớp đạt tỷ lệ rất cao, nhiều trường huy động 100% các em trong độ tuổi đến lớp. Một giáo viên Trường Tiểu học A Châu Phong chia sẻ: “Dù thiếu thầy, cô giảng dạy nhưng chúng tôi vẫn sắp xếp linh hoạt, ai cũng cố gắng để các em không bị thiệt thòi trong tiếp thu kiến thức”.

Đổi mới sáng tạo

Không dừng lại ở việc khắc phục khó khăn, ngành giáo dục các địa phương đầu nguồn đã mạnh dạn triển khai nhiều cách làm mới. Các trường chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước đưa thiết bị hiện đại vào giảng dạy. Mô hình “lớp học thông minh”, “phòng học ngoại ngữ”, “thư viện số” được triển khai, giúp học sinh tiếp cận tri thức sinh động, đa chiều.

Đội ngũ giáo viên cũng sáng tạo hơn trong phương pháp giảng dạy. Thay vì truyền đạt một chiều, nhiều thầy cô áp dụng thảo luận nhóm, học tập gắn với trải nghiệm thực tiễn như tham quan vùng nuôi trồng thủy sản, tìm hiểu nghề truyền thống… Từ đó khơi dậy hứng thú học tập và khả năng vận dụng kiến thức của học sinh.

Ông Nguyễn Thành An - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường THPT Tân Châu cho biết: “Chúng tôi nỗ lực đổi mới bài giảng, lồng ghép nhiều tình huống thực tiễn để học sinh chủ động hơn. Khi thấy học trò hào hứng, thầy, cô cũng có thêm động lực để sáng tạo”.

Trường THPT Tân Châu là một trong những đơn vị đi đầu trong đổi mới sáng tạo. Cụ thể, nhà trường mạnh dạn lùi giờ học, bắt đầu từ 7 giờ 30 phút sáng mỗi ngày; không dạy học chính khóa ngày thứ bảy; triển khai mô hình lớp học điện tử.

Ngoài ra, tập thể nhà trường luôn duy trì sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ, thực hiện nhiều giải pháp thúc đẩy phong trào thi đua, khen thưởng như đánh giá viên chức, người lao động theo hướng công bằng, công khai, minh bạch, khuyến khích sự phấn đấu của viên chức, người lao động bằng hình thức lượng hóa các tiêu chí, từ đó, phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập” được lan tỏa rộng rãi. Nhiều sáng kiến hay được nhân rộng, vừa nâng cao chất lượng giáo dục vừa giúp học sinh hình thành tư duy trong thời buổi hội nhập.

Hội nhập và phát triển

Các trường vùng đầu nguồn sông Tiền không chỉ dừng lại ở việc “giữ lớp, giữ trò” mà đang hướng đến mục tiêu hội nhập. Cụ thể, các trường đã từng bước triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, chú trọng phát triển năng lực toàn diện của học sinh như tăng cường dạy ngoại ngữ, tin học, kỹ năng sống… ngày càng được quan tâm, mở ra cánh cửa hội nhập quốc tế.

Tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đổi mới chương trình và phương pháp giảng dạy, đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý và giảng dạy. Ông Nguyễn Quốc Thắng - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tân An chia sẻ: “Năm học này, chính sách miễn, hỗ trợ học phí từ mầm non đến THPT tại các trường công lập làm cho học sinh và phụ huynh rất phấn khởi. Chính sách này đã trực tiếp giảm gánh nặng tài chính cho gia đình học sinh, từ đó tăng tỷ lệ học sinh đến lớp. Đây là cơ hội để nâng cao chất lượng dạy và học, nhất là về năng lực số, kỹ năng sống, phù hợp xu thế mới, từ đó giúp các trường  tăng cường hội nhập và phát triển”.

Năm học 2025 - 2026, tập thể sư phạm các trường vùng đầu nguồn sông Tiền sẽ tiếp tục tập trung thực hiện tốt chủ đề năm học: “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển”, tiếp tục hướng tới mục tiêu hình thành và phát triển toàn diện con người về tri thức, đạo đức, kỹ năng, bản lĩnh và khát vọng, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

MINH HIỂN