Dòng kênh hến

Nhộn nhịp dưới kênh

Sáng sớm, men theo kênh Mặc Cần Dưng chạy vắt ngang các xã: Cần Đăng, Vĩnh Hanh, Vĩnh An dễ dàng bắt gặp nhiều ghe cào nổ máy lạch cạch thu hoạch hến đồng. Mấy chục năm trước, người dân chỉ biết dùng ngư cụ là cây sào tre có gắn chiếc vợt lưới để cào hến. Người ta phải trầm mình hì hục dưới kênh; rất cực công, nhưng thu hoạch không nhiều. Nay người dân đầu tư thiết bị, ghe lớn để thu hoạch hến với sản lượng nhiều hơn. Anh Trần Thanh Tâm, chủ ghe cào hến theo các dòng kênh cho biết, thuở nhỏ từng theo cha trên xuồng cào hến bằng tay. Khi trời trở bấc ai cũng lạnh cóng tay chân mà sản lượng hến thu hoạch chỉ vài trăm ký! Bây giờ, với chiếc cào có gắn máy công suất lớn, chạy một buổi trên các tuyến kênh có thể cào hơn 1 tấn hến. Anh Tâm cho biết, mỗi ngày kiếm được hơn 1 triệu đồng, sau khi từ chi phí.

Rửa hến cân cho tiểu thương

Trông những chiếc ghe cào hến thật giản đơn. Phía sau là khung sắt nặng có gắn túi lưới, mỗi lần ghe cào đi qua sẽ ngoạm sâu dưới lớp bùn đất khoảng 4 tấc. Theo đó, loài nhuyễn thể này sẽ bị tóm gọn vào lưới. Chạy khoảng vài trăm mét, chiếc cần trục phía sau ghe cào kéo túi lưới lên sàn qua lại dưới nước, rồi đổ hến vào chiếc thau lớn, ngư dân bắt đầu lựa và phân loại. Anh Tâm cho hay, trong túi lưới lộn xộn bao gồm hến, vỏ hến, vỏ ốc, rác… Vì vậy, phải cần tới 3 người theo lựa hến thì mới kịp. Sau khi hến được phân loại xong, nguồn hến được đổ vào khoang ghe. Cứ như thế, những người cào hến lướt qua các dòng kênh, rồi cào hến đến khi nào thu hoạch khẳm ghe thì họ cặp bến cân cho tiểu thương.

Thu nhập quanh năm

Anh Nguyễn Văn Lời (người chuyên đi cào hến) cho biết, dường như ngày nào dưới dòng kênh cũng có người đi cào. Bởi, nhu cầu tiểu thương thu mua hến hàng ngày tăng. Nhiều người nói rằng, tuyến kênh Mặc Cần Dưng có nhiều hến bậc nhất, do nước lưu thông từ sông vào sâu nội đồng, nên tạo môi trường sinh sản thuận lợi cho loài nhuyễn thể. Nhiều đoạn kênh, ngư dân cào tới cào lui hàng ngày, vậy mà hến vẫn còn.

Buổi chiều ghé một bến vựa thu mua hến, chúng tôi gặp hàng chục chiếc ghe cào neo đậu xúc hến lên cân cho tiểu thương rất nhộn nhịp. Tiếng máy chạy bơm nước, tiếng sàn hến rột rạt làm náo nhiệt cả khúc kênh. Ngồi trên lán trại theo dõi nhân công cân hến, anh Trần Văn Quyền (49 tuổi, ngụ xã Vĩnh An) tâm sự: “Mỗi ngày, tôi thu mua hàng chục tấn hến đồng. Nhờ nghề này mà bà con có thu nhập ổn định”. Anh cho biết, hến xô có giá 2.000 đồng/kg, bình quân mỗi ghe cào thu hoạch khoảng 1 - 2 tấn là có hơn 1 triệu đồng sau khi trừ hết chi phí. Có thời điểm, hến đồng cân xô với giá 3.000 - 4.000 đồng, bà con thu nhập khá cao, nên không cần phải lên thành phố lớn làm công nhân vất vả.

Anh Quyền cho hay, nghề cào hến bằng ghe có gắn máy công suất lớn đã thịnh hành hơn 10 năm trước, từ khi con hến đồng được các ngư dân ven biển dùng làm thức ăn cho tôm sú. Do đó, nghề cào hến phát triển mạnh tới bây giờ. Con hến đồng được xem là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho loài tôm sú. 

Ngoài kênh Mặc Cần Dưng, ghe cào rong ruổi trên các nhánh Kênh 5, Kênh 7, Kênh 9, Kênh 10 để thu hoạch hến. Từ đây, con hến đồng di chuyển khắp nơi, từ miền quê đến các chợ trong vùng, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân.

LƯU MỸ