Đua ghe ngo - hòa nhịp văn hóa, thể thao Khmer

Các đội ghe ngo tranh tài sôi nổi. Ảnh: KHÁNH MY

Lễ hội Ok Om Bok (còn gọi là lễ cúng trăng) được đồng bào Khmer Nam Bộ tổ chức vào rằm tháng 10 âm lịch. Nếu lễ cúng trăng là nghi thức tạ ơn thần linh thì phần hội đua ghe ngo có ý nghĩa đưa tiễn và tạ ơn thần Nước sau 1 năm ban mùa màng bội thu.

Đối với đồng bào Khmer, ghe ngo được trang trí tỉ mỉ như tác phẩm nghệ thuật được xem là vị thần bảo vệ sự bình yên, thể hiện tình đoàn kết, sức mạnh và sự gắn kết cộng đồng. Đua ghe ngo ngày nay không chỉ là môn thể thao truyền thống thể hiện tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường mà còn là một trong những hoạt động văn hóa đặc sắc, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc trong đời sống tinh thần của đồng bào Khmer Nam Bộ; là hoạt động văn hóa cộng đồng, góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.

Giải đua ghe ngo Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch đồng bào Khmer tỉnh lần thứ XVII năm 2025 tổ chức thi đấu 3 nội dung: 800m nam (21 đội), 1.200m nam (22 đội), 800m nam - nữ phối hợp (12 đội). Trong những ngày tổ chức giải, dòng sông Cái Lớn dậy sóng bởi những màn tranh tài nảy lửa của vận động viên. Mỗi đội sắp xếp đội hình khác nhau, phù hợp với đặc điểm của ghe, cân nặng và sức mạnh, sở trường của thành viên. Sự mạnh mẽ của từng tay đua, sự phối hợp ăn ý và đồng lòng của các tay đua tạo nên bức tranh độc đáo sống động, thể hiện tinh thần đồng đội, lòng kiên trì và khát khao chiến thắng. Dưới sự điều khiển điêu luyện của các tay đua, chiếc ghe như con rồng bay lượn trên mặt nước, tung bọt trắng xóa trong tiếng reo hò, cổ vũ náo nhiệt của khán giả 2 bên bờ sông.

Qua mỗi trận đua, người xem không chỉ thấy được sức mạnh, sự khéo léo của vận động viên mà còn cảm nhận được tinh thần đoàn kết, tương trợ của cộng đồng. Anh Chau Sóc Thanh, ngụ xã Tri Tôn cho biết: “Đây là lần đầu tiên tôi đến Gò Quao xem đua ghe ngo. Các đội thi đấu kịch tính, hấp dẫn, nhiều trận  thắng - thua trong gang tấc”. Đại đức Trương Minh Tuấn, chùa Tổng Quản, xã Định Hòa chia sẻ: “Đua ghe ngo không chỉ là môn thể thao truyền thống thể hiện tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường mà còn là một trong những hoạt động văn hóa đặc sắc đồng bào Khmer. Giải đua ghe ngo năm nay được tổ chức rất chu đáo, các đội thi đấu đoàn kết, vui tươi”.

Sau gần 20 năm trở lại thi đấu giải, với chiếc ghe ngo độc mộc mới đóng, dàn tay bơi đầy sức mạnh cùng cú nước rút thần tốc, đội ghe ngo chùa Láng Cát, phường Rạch Giá xuất sắc đoạt “cú đúp” giải nhất ở cả 2 cự ly 800m nam và 1.200m nam. Đội ghe ngo chùa Giồng Đá, xã Giồng Riềng đoạt giải nhất nội dung 800m nam - nữ phối hợp, sau khi giành chiến thắng sát sao trước đội ghe ngo chùa Nha Si Cũ, xã Long Thạnh.

Anh Liêu Hồng Vân - Đội trưởng đội ghe ngo chùa Láng Cát vui mừng cho biết: “Để tham dự giải, chúng tôi tích cực tập luyện, cố gắng hoàn thiện kỹ thuật và sự phối hợp. Tôi rất vui khi cùng đồng đội đoạt 2 giải nhất. Đây là lần trở lại mạnh mẽ của đội ghe ngo chùa Láng Cát sau gần 20 năm vắng bóng”.

Dù đã nỗ lực thi đấu nhưng chị Thị Kiều cùng đồng đội chùa Cái Đuốc Lớn, xã Ngọc Chúc chỉ đoạt giải ba nội dung 800m nam - nữ. Đây cũng là thành công với chị, khi đội chỉ tập luyện hơn 10 ngày trước giải. “Tôi rất tự hào khi được góp sức nhỏ vào thành công của lễ hội. Mọi người tham gia, đoạt giải hay không cũng vui. Tất cả vì lễ hội vui tươi, hạnh phúc, thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng dân tộc anh em trong tỉnh…”, chị Thị Kiều nói.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Trần Nguyễn Bá cho biết, giải đua ghe ngo tại ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch đồng bào Khmer tỉnh được tổ chức hàng năm là một nét văn hóa truyền thống đặc sắc và lâu đời của đồng bào Khmer trong tỉnh, thể hiện sự quan tâm, chăm lo của các cấp, các ngành đối với đời sống tinh thần của đồng bào Khmer. Đồng thời, là dịp để đồng bào trình diễn, giao lưu văn hóa, văn nghệ đặc sắc, độc đáo cùng giải đua ghe ngo truyền thống.

KHÁNH MY