Đức hợp tác với EU 'đóng sập cánh cửa' Nord Stream: Nga đã hết đường xoay?

Đức và Ủy ban châu Âu (EC) vừa đạt được thỏa thuận quan trọng nhằm cấm việc vận hành đường ống Nord Stream, vốn từng được kỳ vọng sẽ vận chuyển khí đốt của Nga đến châu Âu. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh những đồn đoán về khả năng tái khởi động đường ống xuất hiện trở lại, với sự quan tâm không chỉ từ phía Nga mà còn từ một số bên liên quan của Mỹ.

Vấn đề trên càng được tái khẳng định lại vào ngày 28/5, khi Thủ tướng Đức Friedrich Merz cam kết sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảm bảo "Nord Stream 2" (Dòng chảy phương Bắc 2) không thể hoạt động trở lại" trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Berlin.

Theo tờ Politico châu Âu (Politico.eu), ông Merz cho rằng việc đảm bảo Nord Stream 2 không thể được đưa trở lại sử dụng sẽ "làm suy yếu chiến dịch quân sự của Nga" và "mở đường cho các cuộc đàm phán".

Trước đó tờ Financial Times đưa tin, Thủ tướng Merz đã khởi xướng một gói trừng phạt mới của EU. Gói trừng phạt này được thiết kế để loại trừ vĩnh viễn đường ống Nord Stream ra khỏi hệ thống năng lượng châu Âu. Chính phủ của Thủ tướng Merz đã phê duyệt các biện pháp khiến việc sử dụng cơ sở hạ tầng của cả Nord Stream và Nord Stream 2 trở nên bất khả thi. Hai đường ống này đã bị hư hại do các hành vi phá hoại vào năm 2022.

Các lệnh trừng phạt, được phối hợp chặt chẽ với Ủy ban châu Âu, bao gồm lệnh cấm sửa chữa và vận hành các đường ống, cũng như các hạn chế đối với bất kỳ giao dịch tài chính nào liên quan đến việc khôi phục chúng. Động thái này cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Đức và EU trong việc giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga và gia tăng áp lực kinh tế lên Moskva.

Quyết định trên được đưa ra để phản ứng với các cuộc đàm phán bắt đầu vào tháng 3 giữa các thực thể kinh doanh của Nga và Mỹ về khả năng nối lại các đường ống dẫn khí đốt giữa Nga và Đức, tờ Financial Times tiết lộ. Thật vậy, vào tháng 3 năm nay, các tờ Bild (Đức) và Financial Times đều đã đưa tin về việc các cuộc thảo luận đang được tiến hành để khởi động lại Nord Stream 2 với sự tham gia của các nhà đầu tư Mỹ.

Theo nhiều nguồn tin, doanh nhân người Đức Matthias Warnig, cựu Giám đốc công ty Nord Stream 2 có trụ sở tại Thụy Sĩ, có khả năng sẽ giám sát việc tái khởi động. Kế hoạch được đề xuất cho thấy đường ống sẽ được đặt dưới sự kiểm soát của các công ty Mỹ. Đối với Mỹ, việc nối lại dự án được coi là một cách để cải thiện mối quan hệ với Nga và là một công cụ để tạo đòn bẩy trong các cuộc đàm phán về tương lai của Ukraine.

Vào đầu tháng 5, Nord Stream 2 AG được cho là đã đạt được thỏa thuận sau các cuộc đàm phán với các chủ nợ, theo Reuters. Điều này đã mở ra cánh cửa để công ty bắt đầu tìm kiếm nhà đầu tư mới, làm dấy lên những lo ngại về khả năng đường ống được kích hoạt trở lại.

Những diễn biến này đã thúc đẩy các nước châu Âu đẩy nhanh các cuộc thảo luận về một gói trừng phạt mới đối với Nga. Trong khi việc tái khởi động đường ống có thể giúp Đức giải quyết các vấn đề năng lượng của mình, EU vẫn giữ vững lập trường về vấn đề này. Do đó, các lệnh trừng phạt của EU sẽ nhắm vào công ty Nord Stream 2 AG có trụ sở tại Thụy Sĩ, chủ sở hữu đường ống, và các công ty khác có khả năng được sử dụng để tái khởi động và vận hành đường ống.

Một số chính trị gia Đức đã thúc đẩy việc đưa đường ống Nord Stream trở lại hoạt động để cải thiện quan hệ ngoại giao với Moskva và hạ giá năng lượng của Đức trong bối cảnh kinh tế trì trệ.

Đường ống Nord Stream 2, được hoàn thành ngay trước khi cuộc xung đột ở Ukraine bùng nổ, đã gặp phải số phận không may. Sau cuộc xung đột, Đức đã dừng quá trình chứng nhận đường ống và Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với đơn vị vận hành, Nord Stream 2 AG. Kết quả là công ty đã nộp đơn xin phá sản vào tháng 3/2022.