Đừng sập bẫy lừa đảo công nghệ cao

Mặc dù lực lượng công an tăng cường đấu tranh, xử lý hành vi lợi dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhưng tình trạng này vẫn còn xảy ra, với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi. Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng lòng tham, niềm tin hoặc sự sợ hãi của người bị hại để thực hiện hành vi lừa đảo. Các đối tượng lừa đảo giả mạo cơ quan, tổ chức nhà nước, ngân hàng, công ty tài chính, công ty chứng khoán, điện nước… để gọi điện, gửi tin nhắn lừa đảo; giả mạo website chính thống để tạo uy tín, thu thập thông tin cá nhân của người dân. Ngoài ra, bọn chúng còn chiếm quyền sử dụng tài khoản mạng xã hội (Zalo, Facebook, TikTok…) của người dân. Sau đó, gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè, người thân nhằm chiếm quyền tài khoản, lấy cắp thông tin, chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ danh dự, tống tiền...

Người dân cần nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng. Ảnh: KHÁNH MY

Ngay trong ngày đầu tiên triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều người dân nhận được cuộc gọi tự xưng là công an địa phương hoặc cán bộ xã, phường liên hệ, yêu cầu tích hợp thông tin giấy tờ mới vào hệ thống VNeID, theo đường link cài đặt phần mềm. Ngay sau khi cài đặt phần mềm giả mạo này, người dân sẽ bị đối tượng chiếm quyền điều khiển điện thoại, thực hiện việc chuyển tiền từ thông tin tài khoản ngân hàng và các ứng dụng thanh toán được lưu trên điện thoại.

Hơn 3 tuần trước, ông Đỗ Hoàng Thanh Tú, ngụ phường Long Xuyên nhận được cuộc gọi từ số điện thoại lạ, tự xưng là cán bộ Công an phường, mời đến trụ sở để cập nhật thay đổi thông tin căn cước công dân trên VNeID. “Tôi nói đang bận việc thì bên đầu dây kia kêu tôi kết bạn Zalo để gửi link, tải ứng dụng VNeID mới để tự cập nhật. Họ còn đe dọa nếu không nhanh chóng thực hiện sẽ bị nghẽn mạng, không thể giao dịch ngân hàng được và bị phạt tiền. Việc hối thúc này khiến tôi nghi ngờ, nên gọi điện thoại hỏi người quen thì mới biết đó là lừa đảo. Thấy vậy, tôi xóa kết bạn với đối tượng đó, tránh liên quan các vấn đề phức tạp về sau”, ông Tú cho biết.

Thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi

Thời gian gần đây, lực lượng công an trên địa bàn tỉnh liên tục tiếp nhận, xử lý các vụ lừa đảo bằng hình thức giả danh công an, khống chế tinh thần học sinh, sau đó dàn dựng kịch bản “bị bắt cóc”, yêu cầu người nhà chuyển tiền chuộc. Nhận được tin báo, bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng công an đã kịp thời ngăn chặn, tìm kiếm nạn nhân, kịp thời bàn giao về gia đình an toàn, không thiệt hại tài sản… Thủ đoạn của các đối tượng là kết bạn Zalo với học sinh cấp 2, cấp 3, tự xưng là công an và thông báo các em đang bị điều tra trong một vụ án lớn. Chúng hướng dẫn các em tải ứng dụng trực tuyến, cấp mã Zoom để tham gia nhóm gọi video. Khi đã chiếm quyền điều khiển điện thoại, chúng hướng dẫn nạn nhân thuê trọ tại địa điểm do chúng chỉ định, yêu cầu giữ bí mật, cắt liên lạc với gia đình. Sau đó, chúng thao túng tâm lý nạn nhân, yêu cầu chụp ảnh gửi về cầu cứu gia đình, nếu không gửi tiền chuộc sẽ bị bán sang Campuchia.

Để thu thập thông tin khách hàng, kẻ xấu lợi dụng việc đặt mua hàng công khai trên livestream; từ phần mềm, trang thương mại điện tử... Chọn thời điểm khách hàng không có mặt tại nhà (thường vào giờ hành chính), chúng gọi điện thoại, giả danh là nhân viên giao hàng mà khách đã mua sản phẩm. Nếu khách hàng cho biết không có mặt tại nhà, đối tượng sẽ nói để hàng trong sân nhà, gửi hàng xóm hoặc người quen… rồi yêu cầu khách hàng chuyển tiền thanh toán đơn hàng. Sau khi nhận được tiền, đối tượng sẽ chiếm đoạt, cắt đứt liên lạc với khách hàng.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, các ngành chức năng khuyến cáo người dân tuyệt đối không truy cập vào đường link lạ; không chia sẻ thông tin tài khoản định danh điện tử; không cung cấp bất kỳ nội dung gì liên quan đến thông tin cá nhân hoặc thông tin tài khoản ngân hàng cho người khác; không chuyển bất cứ khoản tiền nào để làm thủ tục vay tiền, chứng minh tài chính, nộp phạt trên mạng xã hội. Thông tin nhờ chuyển tiền, vay tiền, bình chọn... đều cần phải xác minh lại qua số điện thoại hoặc email chính chủ. Khi phát hiện hành vi có dấu hiệu lừa đảo, cần thông báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hướng dẫn, xử lý.

KHÁNH MY