Mở đường mới cho hàng Việt vào Mỹ

Tìm đường qua “cửa hẹp” thuế quan

Năm 2025, kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ của Nhà máy thực phẩm đóng hộp KTC (KTCFOOD) thuộc Công ty Cổ phần Thương mại Kiên Giang, khu cảng cá Tắc Cậu, xã Châu Thành phấn đấu đạt khoảng 12 triệu USD. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng doanh thu xuất khẩu của KTCFOOD nhờ vào chất lượng ổn định và giá cạnh tranh. Tuy nhiên, kế hoạch đảo lộn khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 20%.

Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thương mại Kiên Giang kiêm Giám đốc KTCFOOD Nguyễn Duy An chia sẻ: “Chúng tôi “đau đầu” trước bài toán hóc búa này. Khách hàng có thể chuyển nhập khẩu sang nhà cung cấp các nước khác có thuế đối ứng thấp hơn Việt Nam như: Thái Lan, Philippines, Indonesia…”.

Ông Nguyễn Duy An kỳ vọng mức thuế sẽ giảm khi Chính phủ tiếp tục triển khai đàm phán kỹ thuật với Hoa Kỳ để củng cố hiệp định chính thức. KTCFOOD đã tăng cường tìm kiếm cơ hội tại thị trường tiềm năng khác như châu Âu, Canada, Trung Đông, châu Phi...

“Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế rằng doanh số từ Hoa Kỳ vẫn chiếm tỷ trọng lớn và rất khó để bù đắp hoàn toàn bằng các thị trường mới trong ngắn hạn”, ông Nguyễn Duy An chia sẻ.

Công nhân làm việc tại Nhà máy may Vinatex Kiên Giang.

Vấn đề KTCFOOD đối mặt hiện nay không chỉ là áp lực về thuế mà là rủi ro mất thị phần. Trong ngành thực phẩm chế biến, nhất là với sản phẩm như cá hộp, việc đánh mất nhà phân phối lớn đồng nghĩa với mất đi kênh bán hàng ổn định, nếu để đối thủ chiếm lĩnh thì việc lấy lại sẽ khó khăn và tốn kém.

Chuyển mình từ bên trong

Xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm 50% sản lượng, Công ty Cổ phần Thái Bình Kiên Giang (TBS Kiên Giang), khu công nghiệp Thạnh Lộc, xã Thạnh Lộc, bị tác động rất rõ, khiến chi phí đầu ra tăng lên đáng kể, làm giảm biên lợi nhuận. Để ứng phó, công ty đang tiến hành đàm phán với đối tác. Cụ thể, công ty, nhà cung cấp nguyên liệu và khách hàng mỗi bên chịu 1/3 thuế đối ứng.

Tổng Giám đốc TBS Kiên Giang Nguyễn Văn Tuấn cho biết: “Chúng tôi đang thực hiện tái cơ cấu nội bộ, tập trung vào các giải pháp giảm chi phí sản xuất để cân bằng hiệu quả kinh doanh. Công ty sẽ tinh gọn bộ máy quản lý; tăng năng suất lao động, đẩy mạnh quản trị sản xuất; đưa công nghệ tự động vào dây chuyền…

Đáng chú ý, giai đoạn này cũng là thời điểm bắt đầu vào mùa ký hợp đồng mới cho năm 2026. TBS Kiên Giang đang tập trung theo dõi sát phản ứng từ thị trường, đặc biệt là diễn biến đàm phán thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc - vốn là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của doanh nghiệp trong ngành giày da”.

Sản xuất giày da tại Công ty Cổ phần Thái Bình Kiên Giang.

Công ty Hwaseung Rạch Giá, khu công nghiệp Thạnh Lộc, tuy doanh số xuất khẩu sang Hoa Kỳ chỉ chiếm 5%, nhưng thuế đối ứng 20% vẫn khiến doanh nghiệp phải tính toán lại kế hoạch sản xuất.

Đại diện Công ty Hwaseung Rạch Giá Nguyễn Thị Thùy Trang cho biết: “Hiện, công ty vẫn đang chờ quyết định từ phía khách hàng. Tổng công ty có nhiều nhà máy đặt ở nhiều quốc gia. Giải pháp tạm thời là hoán đổi đơn hàng, tức là chuyển các đơn xuất sang Hoa Kỳ cho nhà máy ở nước có thuế thấp hơn, nhận đơn từ thị trường khác về Việt Nam sản xuất giày thể thao. Nghe thì đơn giản, nhưng thực tế, chỉ cần thay đổi loại sản phẩm là phải lắp đặt lại toàn bộ dây chuyền, đào tạo lại nhân công. Đó là chưa kể việc tìm nguồn nguyên liệu phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường mới”.

Nhà máy may Vinatex Kiên Giang, xã Gò Quao đang phân tích, đánh giá các biến động thị trường và chính sách thuế quan để đưa ra giải pháp phù hợp. Thị trường xuất khẩu chính của tổng công ty gồm: Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc và Trung Quốc. Trong đó, Hoa Kỳ là thị trường lớn nhất, chiếm 43,8% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Giám đốc Nhà máy may Vinatex Kiên Giang Nguyễn Văn Sáng cho biết: “Hiện, chúng tôi đang giữ ổn định lực lượng lao động, tập trung nâng cao năng suất và chất lượng để giữ đơn hàng. Đồng thời, làm việc với Tổng công ty để đưa ra phương án chia sẻ thuế. Bên cạnh việc đàm phàn giữa khách hàng và doanh nghiệp cùng đồng hành chia sẻ phần thuế đối ứng, công ty nghiên cứu giải pháp cắt giảm chi phí, đầu tư ứng dụng khoa học, công nghệ để tăng hiệu quả sản xuất”.

Liên kết mở rộng thị trường

Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Chi nhánh đồng bằng sông Cửu Long Võ Thị Thu Hương nhận định: “Doanh nghiệp tỉnh An Giang cũng như đồng bằng sông Cửu Long cần đẩy mạnh liên kết nội ngành và hợp tác với các đối tác kinh doanh để nâng cao minh bạch trong truy xuất nguồn gốc, đa dạng hóa nguyên liệu đầu vào, từ đó phát triển các dòng sản phẩm mới có giá trị gia tăng cao, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường. Doanh nghiệp xuất khẩu An Giang cần chủ động nâng cao nội lực để thích ứng, tồn tại và phát triển bền vững trong bối cảnh mới”.

Công nhân thực hiện công đoạn nạp lon châm sốt cá hộp tại Nhà máy Thực phẩm đóng hộp KTC.

Phó Giám đốc Sở Công thương Nguyễn Thành Huân cho biết: “Các cơ quan chức năng tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, tích cực hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu tăng cường kết nối giao thương, mở rộng thị trường, xúc tiến thương mại. Đồng thời, để vượt qua khó khăn trước rào cản thuế đối ứng từ Hoa Kỳ, doanh nghiệp xuất khẩu cần đa dạng thị trường xuất khẩu để tránh phụ thuộc vào một thị trường; đổi mới công nghệ, nâng chất sản phẩm nhằm cạnh tranh bằng giá trị gia tăng thay vì giá rẻ; tận dụng các FTA như CPTPP, EVFTA để mở rộng thị trường ưu đãi thuế…”.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu liên tục biến động, rào cản thuế quan chỉ là một phần của bài toán hội nhập. Quan trọng hơn, doanh nghiệp xuất khẩu phải tự gia tăng sức đề kháng, nâng nội lực và tìm lối đi mới để không chỉ trụ vững, mà còn tiến lên vững chắc hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Bài và ảnh: KIỀU DIỄM