Những bộ phim về Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10: Khúc tráng ca hòa bình

Phim “Em bé Hà Nội” - biểu tượng của Thủ đô bất khuất, kiên cường. (Ảnh trong phim)

Thông điệp hòa bình - “sợi chỉ đỏ” của các bộ phim

“Em bé Hà Nội” (đạo diễn Hải Ninh, 1974) là dấu son rực rỡ của điện ảnh Việt Nam. “Em bé Hà Nội” được đánh giá là bộ phim tái hiện thành công nhất, xúc động nhất hình ảnh Thủ đô Hà Nội sau cuộc chiến 12 ngày đêm lịch sử. Phim xoay quanh câu chuyện của em bé Ngọc Hà, sau một trận ném bom ác liệt mùa đông năm 1972, Ngọc Hà thất lạc gia đình, cô bé đi tìm bố mẹ, em gái giữa khung cảnh đổ nát, hoang tàn của Hà Nội. Đôi mắt trong veo của cô bé trở thành biểu tượng của niềm tin vào sự sống và ngày mai hòa bình. Bộ phim đã đạt Giải thưởng Liên hoan phim Việt Nam năm 1975, Giải đặc biệt của Ban Giám khảo Liên hoan phim Quốc tế Moscow 1975... Bộ phim được trình chiếu ở nhiều quốc gia, trở thành kiệt tác điện ảnh Việt.

Khi khói bom tan, Hà Nội bước vào thời kỳ hồi sinh và điện ảnh tiếp tục ghi lại hành trình ấy bằng những thước phim xúc động. “Hà Nội mùa chim làm tổ” (năm 1978, đạo diễn Đức Hoàn) kể về những người trẻ sau chiến tranh trở về dựng xây Thủ đô, tìm lại tình yêu và niềm tin. Bộ phim không tô vẽ hay lý tưởng hóa bất cứ một giá trị nào mà phản ánh hiện thực như nhịp đập của cuộc sống thời bình trước sự đổi thay. Hà Nội trong phim không chỉ là bối cảnh mà là một nhân vật sống động, vừa mang thương tích chiến tranh, vừa tỏa sáng niềm tin vào tương lai.

“Đêm hội Long Trì” của đạo diễn Hải Ninh (năm 1989) là một thành công của điện ảnh Việt Nam thời kỳ đổi mới với thể loại dã sử - cổ trang. “Đêm hội Long Trì” với bối cảnh công phu trên nền câu chuyện vốn đã được nhà văn Nguyễn Huy Tưởng mô tả đầy lôi cuốn về những mưu mô chốn cung đình. Dù lấy bối cảnh lịch sử xưa, vẫn gửi gắm thông điệp về lòng yêu nước, khát vọng công lý, về tinh thần quật cường trước cái ác và cái sai. Qua đó, khán giả thấy rõ: Hà Nội - kinh đô ngàn năm không chỉ có lịch sử, mà còn có linh hồn.

Mới đây nhất, bộ phim “Đào, phở và piano” là một bộ phim điện ảnh chiến tranh tuyên truyền Việt Nam năm 2023, thuộc thể loại sử thi lãng mạn do Phi Tiến Sơn viết kịch bản kiêm đạo diễn. Lấy bối cảnh là trận Hà Nội diễn ra cuối năm 1946, ông nhấn mạnh vào ý tưởng bộ phim dựa trên tính đặc biệt của trận chiến, khi người dân với các vũ khí thô sơ đã đối đầu với quân Pháp trong 60 ngày để bảo vệ Thủ đô khỏi sự xâm chiếm trở lại của Pháp.

Biến ký ức thành trải nghiệm sống động

Không chỉ ở phim truyện, phim tài liệu về Hà Nội cũng mang giá trị lịch sử và nhân văn sâu sắc. Trải dài từ những năm 1980 tới nay, các bộ phim tài liệu có sự phong phú về mặt nội dung. Có thể kể tới những phim như: “Hà Nội trong mắt ai”, “Khi sương tan”, “Đêm Hà Nội”, “Phố cổ Hà Nội”, “Linh hồn Hà Nội”, “Bác sĩ Trần Duy Hưng - một phẩm cách Hà Nội”… Những bộ phim tài liệu giúp người xem không chỉ “thấy” lịch sử, mà còn “hiểu” lịch sử - hiểu vì sao cha ông đã chiến đấu và hy sinh để bảo vệ từng tấc đất, từng mái nhà, từng nơi linh thiêng giữa lòng Hà Nội.

Nhân dịp Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10, nhiều rạp chiếu phim, trường học, đoàn thể đã tổ chức chiếu phim miễn phí với các bộ phim: “Em bé Hà Nội”, “Hà Nội mùa đông năm 46”, “Ký ức tháng Mười”… cho học sinh, sinh viên. Trên không gian mạng, hàng trăm phim ngắn, clip 3D, hoạt hình về Ngày Giải phóng Thủ đô do chính giới trẻ sáng tạo đã thu hút hàng triệu lượt xem.

Bên cạnh đó, mỗi bộ phim về giải phóng Thủ đô là một mảnh ghép ký ức về thành phố của lòng dũng cảm và văn hiến. Những tác phẩm này trở thành nguồn tài sản văn hóa sống, kết nối người dân, du khách với lịch sử trong các tour du lịch “Theo dấu phim Hà Nội” đưa du khách đến Nhà hát Lớn, cầu Long Biên, Hồ Gươm…, những địa điểm in dấu trong phim để biến ký ức thành trải nghiệm sống động…

Tất cả những điều này đang chứng minh một điều rằng, lịch sử không hề xa cách, chỉ cần được kể lại bằng ngôn ngữ phù hợp, ngọn lửa yêu nước vẫn cháy trong lòng thế hệ hôm nay.

Theo Pháp Luật Việt Nam