Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Văn Giáo Phù Văn Tuấn thông tin: “Trên cơ sở triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TX. Tịnh Biên lần thứ XII (nhiệm kỳ 2020 - 2025), chúng tôi đã chủ động phối hợp ngành chuyên môn triển khai các giải pháp tiếp tục phát triển làng dệt thổ cẩm tại địa phương. Trong đó, tập trung triển khai, cụ thể hóa Kế hoạch 899/KH-UBND của UBND thị xã về phát triển làng nghề, nghề truyền thống trên địa bàn TX. Tịnh Biên giai đoạn 2023 - 2025.
Hiện nay, Làng dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo có 63 thành viên tham gia. Trong đó, UBND tỉnh công nhận 2 người là nghệ nhân, 2 người là thợ giỏi. Đây là “hạt nhân” để chúng tôi duy trì, phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào DTTS Khmer tại địa phương”.
UBND xã Văn Giáo đã thực hiện mô hình hỗ trợ mua nguyên liệu cho 25 hộ nghèo là xã viên Làng dệt thổ cẩm dân tộc Khmer Văn Giáo, bằng hình thức cho vay không tính lãi, với số tiền 125 triệu đồng. Ngoài ra, thực hiện đề án giảm nghèo của UBND TX. Tịnh Biên, phối hợp với Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội TX. Tịnh Biên giải ngân cho 8 hộ có nhu cầu vay vốn mua nguyên liệu, làm mới khung dệt với số tiền 80 triệu đồng, áp dụng mức lãi suất dành cho hộ nghèo, để các hộ này có điều kiện duy trì nghề truyền thống.
Giai đoạn 2020 - 2023, UBND xã Văn Giáo đã mở được 3 lớp đào tạo, truyền nghề dệt thổ cẩm cho 90 phụ nữ là đồng bào DTTS Khmer tại địa phương. Qua đó nhằm bảo tồn, nâng cao tay nghề, cải tiến mẫu mã sản phẩm cho các thợ dệt, từng bước nâng cao thu nhập, ổn định đời sống bà con.
Là nghệ nhân của Làng dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo, bà Neàng Sa Mon là người truyền nghề cho nhiều phụ nữ tại địa phương. “Các sản phẩm dệt thổ cẩm của người Khmer đều hoàn toàn bằng thủ công. Thông thường, thợ giỏi phải mất 5 - 7 ngày mới xong 1 sản phẩm, nên rất cần sự hỗ trợ về vốn, điều kiện sản xuất. Trung bình, mỗi thợ dệt thu được từ 2,5 - 3,5 triệu đồng/tháng, tùy theo trình độ người thợ, sản phẩm hoa văn phức tạp hay giản đơn. Mức thu nhập này cơ bản giúp tăng thêm nguồn thu gia đình” - bà Neàng Sa Mon chia sẻ.
Sản phẩm thổ cẩm Khmer Văn Giáo ngoài tiêu thụ ở các tỉnh Nam Bộ có đồng bào DTTS Khmer sinh sống, còn được xuất khẩu sang các nước Thái Lan, Campuchia, Myanmar... Một số sản phẩm cao cấp phục vụ khách DL trong và ngoài nước như: Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia với thương hiệu "Silk Khmer".
“Bước đầu, địa phương đã kết nối một số tour, tuyến DL trong và ngoài tỉnh đưa khách đến tham quan, mua sắm sản phẩm làng nghề. Hiện nay, làng nghề có 1 sản phẩm là sà rông được công nhận OCOP 3 sao (Chương trình mỗi xã một sản phẩm). Đây là điều kiện thuận lợi để quảng bá bản sắc văn hóa độc đáo của DTTS Khmer vùng Bảy Núi đến du khách gần xa, góp phần bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống của địa phương” - ông Phù Văn Tuấn cho hay.
Tuy nhiên, Làng dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo đang đối mặt với những khó khăn trong mục tiêu bảo tồn, phát triển nghề truyền thống này. Về cơ sở vật chất, làng dệt có 1 nhà trưng bày sản phẩm và 10 khung dệt do UBND TX. Tịnh Biên hỗ trợ từ năm 2014, đến nay đã xuống cấp không còn hoạt động. Bên cạnh, chi phí đầu vào tăng cùng với thời gian tạo ra sản phẩm dài dẫn đến giá thành sản phẩm cao, rất khó bán cho khách DL trong nước. Ngoài ra, người dân trong làng nghề sản xuất theo tính chất hộ gia đình nên hoạt động còn riêng lẻ, chưa chú trọng vào đầu tư, phát triển sản phẩm mới…
Nhằm phát huy giá trị sản phẩm thổ cẩm Khmer truyền thống, Đảng ủy, UBND xã Văn Giáo đã đề ra mục tiêu phát triển làng nghề nhằm tăng thu nhập cho người dân, ổn định đời sống kinh tế, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn, nhất là giữ gìn và phát huy bản sắc truyền thống địa phương, hướng đến mục tiêu giảm nghèo bền vững. Trong đó, sẽ triển khai các giải pháp hỗ trợ vốn, điều kiện sản xuất và kết nối thị trường cho thổ cẩm Khmer Văn Giáo gắn với kết nối các tour, tuyến DL khi có đoàn khách đến địa phương.
“Chúng tôi sẽ đẩy mạnh đào tạo nghề cho phụ nữ DTTS Khmer, nhằm tạo việc làm, để từng bước giúp họ thoát nghèo bền vững. Đồng thời, nâng cao chất lượng sản phẩm làng nghề với nhiều mẫu mã đẹp, hấp dẫn du khách và giá cả hợp lý để kích cầu. Địa phương cũng đề xuất UBND TX. Tịnh Biên cùng ngành chuyên môn hỗ trợ xây dựng trang thông tin điện tử, giới thiệu, bán sản phẩm bằng hình thức trực tuyến, xây dựng thương hiệu nhằm tìm thêm đầu ra cho thổ cẩm Khmer gắn với phát triển DL, tạo động lực để làng nghề phát triển tốt hơn trong thời gian tới” - ông Phù Văn Tuấn xác định.
THANH TIẾN