Phòng ngừa trẻ em vi phạm pháp luật

Thượng tá Nguyễn Thanh Tùng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự (Công an tỉnh An Giang) cho biết, thời gian qua, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi tiếp tục diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng, gây dư luận xấu trong xã hội. Đa số đối tượng vi phạm trình độ học vấn không cao hoặc không biết chữ, không có nghề nghiệp ổn định, lười lao động, ăn chơi đua đòi, một số thuộc trường hợp tái phạm. Hành vi phổ biến là tụ tập thành nhóm, sử dụng hung khí giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng, cá biệt một số vụ án đặc biệt nghiêm trọng (giết người, cướp tài sản). Địa bàn xảy ra ở cả khu vực thành thị lẫn nông thôn, vùng núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Từ ngày 15/12/2022 đến 14/3/2024, toàn tỉnh phát hiện xảy ra 102 vụ tội phạm, vi phạm pháp luật, liên quan đến 252 đối tượng dưới 18 tuổi. So cùng kỳ, tăng 14 vụ, 76 đối tượng. Kết quả, xử lý hình sự 85 vụ, 199 đối tượng; xử lý hành chính 4 vụ, 14 đối tượng; đang điều tra 13 vụ, 39 đối tượng. Tội danh chủ yếu, như: Giết người, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, các hành vi xâm hại tình dục, cướp tài sản, trộm cắp… Độ tuổi vi phạm phần lớn từ 16 - 18 tuổi (224 đối tượng), còn lại từ 14 - 16 tuổi và số ít dưới 14 tuổi.

Phổ biến, giáo dục pháp luật ở lứa tuổi vị thành niên

Điển hình, vụ án “Giết người” xảy ra ngày 17/1/2023 tại tổ 17, khóm Tây Khánh 7, phường Mỹ Hòa, TP. Long Xuyên. Nguyễn Nguyên Thành (sinh năm 2007) chém Võ Quốc Khiêm (sinh năm 2008) tử vong tại chỗ. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã khởi tố, tạm giam Thành và 12 bị can khác về tội “Giết người”, “Gây rối trật tự công cộng”. Trường hợp khác là một học sinh hơn 16 tuổi, xảy ra mâu thuẫn trong quá trình đi học với bạn bè. Em này nhờ anh trai “ra mặt”, trong lúc mâu thuẫn dẫn đến 1 người bị đâm tử vong.

Quá trình theo dõi, điều tra, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan người dưới 18 tuổi, Công an tỉnh nhận thấy công tác tuyên truyền phòng ngừa chưa được các ngành, các cấp quan tâm thực hiện thường xuyên, nhất là ở cấp cơ sở. Nội dung, hình thức tuyên truyền chưa phong phú, đa dạng, chưa sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân, nhất là ở địa bàn phức tạp về an ninh trật tự. Một bộ phận người chưa thành niên không ý thức việc học, thích thể hiện bản thân, lười lao động, đua đòi ăn chơi, bị ảnh hưởng tiêu cực của  Internet, mạng xã hội, game online…

Bên cạnh đó, nhiều gia đình chưa quan tâm giáo dục con em mình, chỉ tập trung làm ăn, cho rằng việc giáo dục các em là của nhà trường, nên không kịp thời nắm bắt việc làm sai trái, hành vi phạm tội của các em. Công tác phối hợp quản lý, giáo dục người chưa thành niên vi phạm pháp luật giữa các cơ quan chức năng, nhà trường và gia đình còn hạn chế. Vẫn có quan niệm cho rằng đây là trách nhiệm của lực lượng công an, ít nhiều ảnh hưởng đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi.

Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Châu Văn Ly thông tin: “Hiện nay, Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh đang giữ 868 đối tượng nghiện, trong đó 26 đối tượng nghiện từ 12 - 17 tuổi. Đây là vấn nạn về trẻ em, cho thấy tác hại của phim ảnh, sử dụng mạng xã hội tiếp cận thông tin độc hại, nhiều vấn đề khách quan sau đại dịch COVID-19. Dự báo sắp tới cơ sở cai nghiện còn phải tiếp tục nhận thêm một số trẻ. Rất mong các ngành, các cấp, chính quyền địa phương quan tâm cùng với ngành lao động - thương binh và xã hội có những giải pháp kiên quyết hơn, hiệu quả hơn”.

Thời gian tới, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp các ngành tăng cường giám sát, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống bảo vệ trẻ em ở huyện, thị xã, thành phố; hoạt động can thiệp, hỗ trợ trẻ em cần sự giúp đỡ đặc biệt. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật, chuẩn mực đạo đức lối sống đến mọi tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, thông tin phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, tình hình người chưa thành niên vi phạm pháp luật… nhất là ở địa bàn dân cư, trường học có nhiều thanh, thiếu niên có khả năng, điều kiện vi phạm pháp luật. Giải pháp thiết thực nữa là thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, giáo dục, hỗ trợ, bảo vệ, chăm sóc trẻ em theo chức năng, góp phần phòng ngừa tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi.

Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục làm tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo và kiến nghị khởi tố về tội phạm xâm hại trẻ em, người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân cùng cấp nhanh chóng điều tra, truy tố, xét xử nghiêm theo pháp luật các vụ án xâm hại trẻ em, vụ án do người dưới 18 tuổi gây ra để răn đe, phòng ngừa chung.

MỸ HẠNH