Ra mắt hệ thống xếp hạng đại học do Việt Nam phát triển

GS,TS Nguyễn Hữu Đức, nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN), người trực tiếp phụ trách hệ thống này, cho biết, top 1.000 đại học thế giới chiếm khoảng 3%, UPM quan tâm đến 97% với hơn 28.000 trường đại học còn lại, gồm đông đảo các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) Việt Nam và khu vực, với vai trò và đóng góp lớn, tuy nhiên, chưa được đánh giá đúng mực.

Hệ thống giúp các cơ sở giáo dục đại học xác định, quản trị mục tiêu chiến lược, hướng tới đạt chuẩn top 100 của đại học châu Á. Nhiều tiêu chí gắn với các mốc chuẩn của đại học định hướng nghiên cứu quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP của Việt Nam hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục đại học.

Sinh viên học tập, nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Hà Nội

Hệ thống tiếp cận theo xu hướng đối sánh và gắn sao, theo đó, các trường đại học có thành tích gần nhau được xếp cùng một nhóm và gắn từ 1-5 sao. Trên cơ sở lõi xếp hạng truyền thống, UPM phát triển thêm các tiêu chí đặc trưng của đại học trong kỷ nguyên 4.0.

Cụ thể, UPM gồm 8 nhóm lĩnh vực và 54 tiêu chí. Mỗi lĩnh vực có mốc chuẩn và trọng số riêng với tổng cộng là 1000 điểm. 8 nhóm lĩnh vực lần lượt là: Quản trị chiến lược (5 tiêu chí, trọng số 6%), Đào tạo (15 tiêu chí, trọng số 35%), Nghiên cứu (4 tiêu chí, trọng số 20%), Đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 11%), Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 6%), CNTT và tài nguyên số (10 tiêu chí, trọng số 10%), Mức độ quốc tế hóa (9 tiêu chí, trọng số 6%) và Phục vụ cộng đồng (3 tiêu chí, trọng số 6%).

Các trường đại học (đặc biệt là các đại học định hướng nghiên cứu) đạt chuẩn 5 sao là các trường đã có khả năng tiếp cận nhóm 100 châu Á, có chất lượng hàng đầu quốc gia và bắt đầu có uy tín quốc tế. Các đại học 4 sao là các có uy tín trong nước và khu vực. Các trường đại học 3 sao thực hiện tốt chức năng đào tạo theo phân khúc thị trường và có thể tham gia vào việc trong đổi sinh viên trong khu vực.

Đến nay, đã có gần 40 trường đại học Việt Nam và ASEAN tự nguyện tham gia sử dụng bộ tiêu chí UPM để đối sánh chất lượng. 

Đề cao tầm quan trọng của bộ công cụ quản lý chất lượng đối với quản trị đại học, Bộ trưởng khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam nghiên cứu áp dụng và cũng khuyến nghị các đại học của ASEAN tham khảo áp dụng các bộ chỉ số đánh giá có tính hữu dụng, hiệu quả, để đánh giá/đối sánh chất lượng các cơ sở giáo dục đại học ở các nước trong khu vực.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đánh giá cao hướng tiếp cận và kết quả nghiên cứu của nhóm nghiên cứu ĐHQGHN. Theo Bộ trưởng, việc xây dựng và vận hành hệ thống như bộ chỉ số UPM có nhiều ý nghĩa. Trước hết, là một trung tâm dữ liệu và phân tích, bộ chỉ số có thể hỗ trợ tư vấn cho hệ thống giáo dục đại học quốc gia, cũng như các cơ sở giáo dục đại học trong nước và trong khu vực.

Các cơ sở giáo dục đại học có thể sử dụng các tiêu chí, chỉ số để tự đánh giá kết quả các hoạt động, đồng thời, sử dụng như một công cụ để quản trị chiến lược, phát triển thương hiệu, phát triển đối tác. Người học có được những thông tin chính xác về các trường đại học để có thể lựa chọn trường, lựa chọn lĩnh vực, ngành nghề đào tạo phù hợp với năng lực, sở trường. Người sử dụng lao động có cơ sở để xây dựng chiến lược nhân sự, kế hoạch tuyển dụng và hợp tác chuyển giao tri thức…

Theo HOA LÊ (Báo Nhân Dân)