Tháo gỡ nguồn cát cho cao tốc

06/02/2024 - 08:33

 - Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, đoạn Cần Thơ - Cà Mau khởi công ngày 1/1/2023, cần khoảng 18,46 triệu m3 cát. Tuy nhiên, do thiếu nguồn vật liệu cát đắp nền đường, sản lượng thi công mới đạt 3.816 tỷ đồng (tổng kế hoạch vốn 18.812 tỷ đồng), chậm so tiến độ 6 tháng. Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đang khẩn trương tháo gỡ khó khăn nguồn cát cho cao tốc.

Tiến độ khai thác chậm

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, An Giang được giao chỉ tiêu 7 triệu m3, Đồng Tháp 7 triệu m3, Vĩnh Long 5 triệu m3 để cung cấp cho cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Ban Quản lý dự án (BQLDA) Mỹ Thuận (chủ đầu tư cao tốc) cho biết, đến nay, các địa phương mới xác định được nguồn bố trí cho dự án khoảng 16 triệu m3, từ việc tăng 50% công suất các mỏ đang khai thác hoặc giới thiệu các mỏ mới trong quy hoạch để nhà thầu thực hiện thủ tục mở mỏ khai thác phục vụ thi công. Tuy nhiên, công suất khai thác hàng ngày của các mỏ hiện nay rất hạn chế, không thể đáp ứng yêu cầu tiến độ dự án.

Đối với An Giang, đến nay đã xác định được nguồn cung khoảng 6 triệu m3 từ nguồn tăng công suất các mỏ hiện hữu và triển khai thủ tục cấp mới 5 mỏ cho nhà thầu khai thác. Trong đó, đã hoàn thiện thủ tục để khai thác gần 1,57 triệu m3 từ các mỏ hiện hữu đang khai thác; đang hoàn thiện thủ tục 5 mỏ với trữ lượng khai thác dự kiến 4,4 triệu m3.

Giám đốc BQLDA Mỹ Thuận Trần Văn Thi cho biết, khó khăn hiện nay là An Giang mới chỉ xác định được nguồn cung khoảng 6 triệu m3, còn thiếu 1 triệu m3 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Công suất được phép khai thác của 5 mỏ mới cũng rất hạn chế, bởi theo hồ sơ Sở Tài nguyên và Môi trường trình tỉnh phê duyệt, hầu hết các mỏ phải kéo dài sang năm 2025 mới khai thác hết trữ lượng.

“Nếu chia theo ngày thì bình quân khoảng 2.000m3/mỏ/ngày, tương đương 10.000m3/ngày/5 mỏ. Nếu tính cả khối lượng đang lấy từ dự án chỉnh trị dòng chảy sông Vàm Nao thì được khoảng 14.000m3/ngày. Trường hợp cho phép khai thác tối đa công suất các thiết bị, phương tiện khai thác hiện có của các mỏ, có thể được khoảng 18.000 - 20.000m3/5 mỏ/ngày. Cùng với các mỏ cát ở tỉnh đồng Tháp và Vĩnh Long thì khối lượng tối đa khai thác chỉ đạt 34.000m3/ngày, trong khi nhu cầu của dự án khoảng 55.000 - 60.000m3/ngày” - ông Thi phân tích.

Để đáp ứng mục tiêu cơ bản hoàn thành dự án vào năm 2025, BQLDA Mỹ Thuận đề nghị UBND tỉnh An Giang cấp bản xác nhận đối với 5 mỏ đã trình hồ sơ, làm cơ sở để các nhà thầu thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, phí và tổ chức khai thác từ tháng 2/2024. Đồng thời, sớm bố trí bổ sung phần khối lượng còn thiếu (1 triệu m3), hỗ trợ hoàn thành thủ tục và đưa vào khai thác từ tháng 3/2024.

Sớm rà soát để cấp thêm mỏ mới

Làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh An Giang tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về việc cung cấp nguồn vật liệu cát cho dự án cao tốc, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau là dự án có ý nghĩa rất quan trọng trong việc hoàn chỉnh hạ tầng giao thông khu vực ĐBSCL. Hiện nay, do thiếu cát đắp nền nên tiến độ thi công dự án đã chậm 6 tháng so kế hoạch.

Ghi nhận và đánh giá cao sự hỗ trợ tích cực của tỉnh trong phối hợp cung ứng nguồn vật liệu cho dự án thời gian qua, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian thực hiện các thủ tục cấp phép rất quan trọng, Bộ GTVT sẵn sàng hỗ trợ, đề nghị tỉnh sớm hoàn thiện các thủ tục cấp 5 mỏ cát đã được xác định để nhà thầu trực tiếp khai thác.

Đồng thời, đề nghị tỉnh sớm rà soát thêm các mỏ để cấp mới, nâng công suất khai thác mỏ cát từ 30% lên 50% theo Nghị quyết 18/NQ-CP, để có đủ lượng cát cho công trình, nhưng phải đảm bảo đúng quy định và không ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng phát biểu kết luận buổi làm việc

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng gợi ý, An Giang có thể tạo điều kiện cho các nhà thầu mua thương mại ở các mỏ cát trên địa bàn. Đồng thời, chỉ đạo BQLDA Mỹ Thuận, các nhà thầu được giao mỏ cát chủ động phối hợp đánh giá kỹ tác động môi trường, để có hướng đề xuất phù hợp, nâng công suất khai thác, sớm đưa cát về công trường.

Các chủ đầu tư mong muốn tỉnh xem xét, bố trí thêm một số mỏ cát cho dự án, như: Khu vực quy hoạch trên sông Hậu thuộc các phường Mỹ Phước, Mỹ Quý (TP. Long Xuyên) và xã Hòa Bình (huyện Chợ Mới), khoảng 200ha; khu mỏ trên sông Hậu thuộc xã Bình Thủy (huyện Châu Phú) và xã Mỹ Hội Đông (huyện Chợ Mới), với diện tích khu 1 khoảng 84ha và khu 2 khoảng 36ha, hoặc các mỏ cát khác trên địa bàn An Giang. Về mỏ đá và mỏ đất đắp, BQLDA Mỹ Thuận kiến nghị tăng 50% công suất đối với với các mỏ đang khai thác trên địa bàn và toàn bộ phần tăng công suất cung cấp cho dự án.

Sớm hoàn thành thủ tục

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết, đến nay, các mỏ cát được An Giang cấp cho nhà thầu vẫn chưa khai thác được vì vướng thủ tục. Đề nghị tỉnh cần chủ động bàn giao cho các nhà thầu để có nguồn cát, thực hiện đạt tiến độ đề ra.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh An Giang Lê Văn Nưng cho biết, trước đây, An Giang đủ điều kiện để cung cấp nguồn cát cho dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Tuy nhiên, thời gian qua, nguồn cát khan hiếm do lượng phù sa bồi đắp từ thượng nguồn sông Mekong ngày càng ít. Chưa kể tại khu vực đang triển khai đồng loạt nhiều dự án khác. Tỉnh ghi nhận kiến nghị nâng công suất khai thác cát và đá, sẽ chỉ đạo các đơn vị phối hợp chuyên gia đánh giá kỹ tác động môi trường để có hướng giải quyết.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thị Minh Thúy cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo 175/TBVPCP, An Giang được Thủ tướng chỉ đạo cung cấp cát cho cao tốc Cần Thơ - Cà Mau 7 triệu m3; tỉnh đã bố trí 6,7 triệu m3 cát và bùn, còn thiếu khoảng 304.000m3.

Hiện, tỉnh chỉ còn 1 mỏ cát khai thác. Do đó, kiến nghị Bộ GTVT có ý kiến đến Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm hướng dẫn, làm cơ sở cho địa phương thực hiện, bởi 5 mỏ mở mới thuộc khu vực cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông; đồng thời xem xét cho sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp thay thế cho việc sử dụng cát sông.

HẠNH CHÂU