Tìm hiểu về bệnh sốt xuất huyết và cách phòng, chống

Sự nguy hiểm của bệnh SXH: Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vaccine phòng bệnh. Thường gây ra dịch lớn với nhiều người mắc có thể gây tử vong, nhất là với trẻ em, gây thiệt hại lớn về kinh tế - xã hội. Bệnh SXH do virus gây ra với 4 tuýp gây bệnh, 1 người có thể mắc nhiều lần do nhiễm các tuýp virus khác nhau.

Đặc điểm của muỗi truyền bệnh SXH: Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng, thường được gọi là muỗi vằn. Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, đốt mạnh nhất vào sáng sớm và chiều tối. Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc/xó tối trong nhà, trên quần áo, đặc biệt quần áo có mùi mồ hôi, mùng mền, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà, như: Chậu nước, chum, vại, xô, giếng nước, hốc cây, hòn non bộ... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước, như: Lọ hoa, chén nước kê chân tủ đựng thức ăn, vỏ xe, vỏ dừa, vỏ sữa chua, máng thoát nước mưa bị tắc... Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng vượt trên 200C.

Biểu hiện của bệnh SXH: Sốt cao đột ngột 39-400C, kéo dài 2-7 ngày; đau đầu dữ dội ở vùng trán; đau hốc mắt, đau người, các khớp; buồn nôn; phát ban; xuất huyết: Dưới da, chảy máu mũi, ra kinh nguyệt bất thường, xuất huyết tiêu hóa…

Nguyên nhân tử vong: Sốc do thoát dịch ra khỏi lòng mạch máu; xuất huyết nội tạng: Tim, não, thận, xuất huyết tiêu hóa…

Cần làm gì khi nghi ngờ bị SXH: Đi khám tại cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị theo đơn bác sĩ; khám lại theo hẹn; theo dõi và chăm sóc tại cộng đồng: Hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể từ 38,50C trở lên bằng paracetamol, lau người bằng nước ấm khi sốt cao; uống nhiều nước: Dung dịch oresol, nước trái cây… Ăn  thức ăn lỏng, dễ tiêu: Cháo, súp, sữa, thực phẩm giàu vitamin C; nằm mùng cả ngày và đêm, nghỉ ngơi tại giường; theo dõi hàng ngày các triệu chứng cho đến khi hết sốt 2 ngày.

Đến ngay cơ sở y tế khi có các dấu hiệu nguy hiểm sau: Mệt mỏi bất thường, nhiệt độ hạ nhanh dưới 360C; da xanh, lạnh và ẩm; chảy máu mũi hoặc chảy máu lợi, có nhiều nốt xuất huyết trên da; nôn liên tục hoặc nôn ra máu; đi ngoài phân đen; ngủ li bì hoặc quấy khóc (trẻ em); đau bụng; khát nhiều (khô miệng); khó thở.

Cách phòng bệnh SXH: Tốt nhất là diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng, chống muỗi chích.

- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách: Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. Thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn (chậu, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/bọ gậy. Chà rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ (lu, chum, xô chậu…) hàng tuần. Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà, như: Chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá... dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến. Bỏ muối hoặc dầu vào chén nước kê chân tủ đựng thức ăn, thay nước bình hoa/bình bông.

- Phòng, chống muỗi chích: Mặc quần áo dài tay. Ngủ trong mùng kể cả ban ngày. Dùng bình xịt diệt muỗi, nhang muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi... Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi. Cho người bị SXH nằm trong mùng, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác. Tích cực phối hợp chính quyền địa phương và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

LÊ THẠCH LAM (Trung tâm Y tế huyện Tri Tôn)