Vị thế của nhà giáo trong đổi mới giáo dục

20/11/2025 - 08:34

Một trong những yếu tố then chốt tạo nên sự thành công cũng như nâng cao chất lượng, đổi mới giáo dục chính là sự đóng góp tích cực của các thế hệ nhà giáo.

Chính sách đặc thù mở đường đột phá cho giáo dục và đào tạo. (Ảnh minh họa: nhandan.vn)

Chính sách đặc thù mở đường đột phá cho giáo dục và đào tạo. (Ảnh minh họa: nhandan.vn)

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, cả nước hiện có gần 1,6 triệu nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, trong đó đội ngũ cán bộ quản lý chiếm hơn 10%. Nhìn chung, đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phát triển cả về số lượng và chất lượng, với cơ cấu ngày càng hợp lý đã góp phần quyết định thành quả của sự nghiệp giáo dục.

Chất lượng giáo dục phổ thông trong những năm gần đây được quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Kết quả các kỳ thi Olympic khu vực, quốc tế của học sinh Việt Nam ở các môn Toán, Vật lý, Hóa học... đạt được thành tích rất đáng tự hào. Nhiều mô hình giáo dục, phương pháp dạy học tích cực được đưa vào ứng dụng trong thực tiễn. Chất lượng giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp được cải thiện rõ rệt; tự chủ đại học được thúc đẩy, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Đội ngũ nhà giáo luôn phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành, tận tâm với nghề, hết lòng vì học sinh thân yêu, có nhiều đổi mới, sáng tạo trong công tác quản lý, giảng dạy và giáo dục; không ngừng rèn đức, luyện tài, nâng cao tay nghề, nâng cao chất lượng dạy học. Không ít thầy, cô giáo mặc dù còn nhiều khó khăn, cuộc sống còn vất vả, nhưng đã vượt lên trên những lo toan của đời thường để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.

Tuy nhiên, cùng với những ưu điểm, hiện đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục vẫn còn không ít hạn chế. Đó là còn sự bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp, phương pháp giảng dạy chậm đổi mới, chưa đáp ứng yêu cầu dạy và học theo định hướng phát triển năng lực. Khả năng sử dụng ngoại ngữ, tin học trong quản lý, dạy và học của một số nhà giáo còn hạn chế. Năng lực quản lý của một bộ phận cán bộ quản lý cơ sở giáo dục còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh đổi mới...

Trong thời gian tới, ngành giáo dục các cấp cần tiếp tục quán triệt các quan điểm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về phát triển giáo dục theo tinh thần Nghị quyết số 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

 

Một trong những yêu cầu của Nghị quyết số 71 là có chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo; nâng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông lên tối thiểu 70% cho giáo viên, 30% cho nhân viên, 100% cho giáo viên ở khu vực đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Xây dựng chính sách phù hợp để huy động được người giỏi ngoài lực lượng nhà giáo tham gia giảng dạy, huấn luyện trong các cơ sở giáo dục. Đồng thời, thực hiện chế độ giảng viên đồng cơ hữu với những người giỏi đang công tác tại các đơn vị sự nghiệp công lập; có cơ chế khuyến khích, huy động người giỏi chủ trì những hoạt động nghiên cứu khoa học tại các cơ sở giáo dục.

Giáo dục và đào tạo là “chìa khóa” cho sự thành công của mỗi quốc gia. Nhà giáo không chỉ là người truyền thụ kiến thức mà cần chủ động học tập phương pháp giảng dạy tiên tiến, hiện đại, giữ vai trò trung tâm trong việc định hướng, truyền cảm hứng để người học có phương pháp học tập hiệu quả.

Yêu cầu đặt ra đối với các nhà giáo hiện nay không chỉ nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới, sáng tạo trong dạy học, mà còn tăng cường kỹ năng số, nhất là kỹ năng sử dụng trí tuệ nhân tạo cho học sinh, sinh viên. Bộ Giáo dục và Đào tạo, các địa phương không chỉ thực hiện tốt chính sách đãi ngộ nhà giáo giỏi mà cần tăng cường hơn nữa việc tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhất là những thầy, cô giáo công tác ở những trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, vất vả nhằm xây dựng nền giáo dục hiện đại, công bằng, hội nhập...

Theo Báo Nhân Dân