100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam - Khắc ghi những chân dung bất tử

Nguyễn Ái Quốc - Người đặt nền móng vĩ đại

Không thể không nhắc đến Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người là nhà báo vĩ đại nhất, người đặt nền móng và trực tiếp lãnh đạo nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ Báo Thanh Niên, Báo Công Nông, Báo Lính Kách Mệnh, đến Báo Việt Nam Độc Lập, Báo Cứu Quốc, Người đã trực tiếp cầm bút, chỉ đạo nội dung, cách thức làm báo, biến báo chí thành vũ khí sắc bén của cách mạng. Với phong cách viết ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ nhớ, Người đã truyền tải những tư tưởng cách mạng sâu sắc đến quần chúng, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh. Mỗi bài viết của Người là một bản hùng ca, một lời hiệu triệu, đã và đang soi sáng con đường phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam.

Trong cuộc đời 79 mùa xuân của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh có thơn 50 năm làm báo, với hơn 170 bút danh và đã viết trên 2.000 bài báo, từ lúc còn là người công nhân nghèo tuổi đôi mươi giữa Paris hoa lệ đến khi trở thành Chủ tịch nước, Người vẫn không ngừng viết báo. Sự nghiệp báo chí của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đồng hành, gắn bó mật thiết với sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người, tất cả đều nhằm mục đích giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người.

Những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng

Trong dòng chảy lịch sử đầy biến động, đã xuất hiện nhiều nhà báo tài năng, kiên cường, biến ngòi bút thành vũ khí sắc bén. Trần Huy Liệu là một trong những nhà báo tiên phong của Đảng, từng là chủ bút nhiều tờ báo cách mạng, như: Báo Lao Khổ, Báo Đấu Tranh. Ông là người có tư duy sắc bén, ngòi bút mạnh mẽ, từng bị địch bắt và tù đày nhiều lần nhưng vẫn kiên cường giữ vững ý chí cách mạng, tiếp tục đóng góp cho nền báo chí nước nhà sau ngày đất nước độc lập.

Huỳnh Thúc Kháng với tinh thần yêu nước nồng nàn, ông đã dùng ngòi bút của mình đấu tranh cho quyền độc lập dân tộc, tự do, dân chủ. Ông từng là chủ nhiệm Báo Tiếng Dân - một tờ báo có ảnh hưởng lớn trong phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX. Việc Chủ tịch Hồ Chí Minh mời ông làm Quyền Chủ tịch Chính phủ trong thời kỳ đầu thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã thể hiện sự trân trọng của Đảng và Nhà nước đối với những đóng góp của ông, trong đó có đóng góp trên lĩnh vực báo chí.

Hà Huy Tập cũng là một nhà báo cách mạng xuất sắc. Là một lãnh tụ thời dựng Đảng, đồng chí Hà Huy Tập không chỉ là một cán bộ lãnh đạo xuất sắc mà còn là một nhà lý luận của Đảng ta, được Đảng giao là Tổng Biên tập Tạp chí Bônsêvích, khi về nước, trên cương vị Tổng Bí thư của Đảng, đồng chí đã thành lập và trực tiếp lãnh đạo nhiều tờ báo, như: L’Avant - Grande, Le Peuple, Kịch bóng… với nhiều bút danh khác nhau.

Thế hệ nhà báo kháng chiến

Trong 2 cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đội ngũ nhà báo cách mạng không quản ngại gian khổ, hiểm nguy, lăn lộn cùng chiến sĩ và Nhân dân trên khắp các chiến trường. Nhà báo Thép Mới (tên thật là Hà Văn Lộc, sinh năm 1925, quê quán Quảng An, quận Tây Hồ, Hà Nội), ông từng tham gia hoạt động Cách mạng trước năm 1945. Ông là một nhà báo, nhà văn lớn của nền báo chí cách mạng. Với những bài bình luận chính luận sâu sắc, sắc sảo, ông đã góp phần định hướng dư luận, cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân và dân ta.

Không thể không nhắc đến những nhà báo - liệt sĩ đã anh dũng hy sinh ở chiến trường, như Trần Kim Xuyến, Tổng Biên tập Báo Cứu Quốc, hy sinh năm 1947 tại Hà Nội. Đây là những biểu tượng sáng ngời của tinh thần xả thân vì Tổ quốc, vì sự nghiệp báo chí cách mạng.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Trong phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam, chúng ta còn có những tấm gương sáng ngời của các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã thể hiện vai trò là những nhà báo, nhà tư tưởng lớn. Điển hình là cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trước khi đảm nhiệm trọng trách cao cả của người đứng đầu Đảng, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có một thời gian dài gắn bó và trưởng thành từ môi trường báo chí. Ông từng công tác tại Tạp chí Cộng sản, giữ nhiều cương vị quan trọng, từ cán bộ nghiên cứu, biên tập viên, rồi Phó Tổng Biên tập, Tổng Biên tập.

Các bài viết, bài phát biểu của Tổng Bí thư, luôn thể hiện sự sâu sắc về lý luận, tính chiến đấu cao và đặc biệt là sự kiên định trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực - những vấn đề cốt lõi được thể hiện nhất quán trong các tác phẩm báo chí, công trình nghiên cứu của ông. Phong cách viết của ông giản dị, chân thành nhưng hàm chứa những triết lý sâu xa, có sức thuyết phục mạnh mẽ. Ông là một nhà lãnh đạo kiệt xuất và là một tấm gương về người làm báo Đảng mẫu mực, luôn giữ vững đạo đức, bản lĩnh và sự trung thành tuyệt đối với lý tưởng cách mạng.

THU THẢO