Mâm cúng Thần tài thường không thể thiếu thịt quay. ẢNH: HUYỀN TRANG
Nhiều người vẫn đang loay hoay không biết cúng Thần tài trong ngày mùng 10 tháng Giêng sao cho chuẩn nhất để cả gia đình được sung túc, tài lộc và may mắn cả năm. Để giải đáp những thắc mắc này, Báo Thanh Niên đã có cuộc trao đổi với thạc sĩ Dương Hoàng Lộc, Giảng viên bộ môn Văn hóa dân gian, khoa Văn học và Ngôn ngữ, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM).
Theo ý kiến của thạc sĩ Lộc, theo tín ngưỡng dân gian, những việc quan trọng cần làm để trang hoàng bàn thờ Thần tài - Thổ địa trong ngày vía Thần tài đó là: lau dọn bàn thờ, chuẩn bị đồ cúng và làm lễ cúng.
Cụ thể, về lau dọn bàn thờ thì đa số mọi người đã làm ngay trước khi ăn tết nên chỉ cần lau bụi, sắp xếp lại gọn gàng để mặt trước bàn thờ phải gọn gàng, sạch sẽ, quang đãng trước khi làm lễ cúng.
Với những người cẩn thận hơn, tới trước ngày mùng 10 tháng Giêng họ sẽ tiếp tục lau bàn thờ, lau tượng ông Thần tài và ông Thổ địa bằng nước thơm, nước có ngâm hoa tươi hoặc rượu trắng.
Trên bàn thờ ngày vía Thần tài còn có thêm bài vị Thần tài, vàng bằng giấy, 2 cây đèn nhỏ, 3 chén nước và 2 chén rượu.
Mâm cúng ngày vía Thần tài ngoài thịt quay (do dân gian truyền tai nhau Thần tài thích ăn thịt quay) còn có thêm mâm cỗ “Tam Sên” gồm: 1 miếng thịt heo luộc, trứng luộc và tôm (hoặc cua) luộc. Chữ “Tam Sên” theo một số quan niệm dân gian thì được bắt nguồn từ chữ “Tam Sinh” với 3 biểu tượng: Thai sinh, Noãn sinh và Thấp sinh.
Ở miền Nam, người ta thờ chung ông Thần tài với ông Thổ địa nên còn chuẩn bị thêm cá lóc nướng ở bàn thờ.
Thạc sĩ Lộc giải thích thêm khi chuẩn bị đồ cúng ngày vía Thần tài phải có hoa, trái cây. Trong các loại trái cây, người ta chọn quả có tên, màu may mắn, ví dụ quýt (vì tiếng Hoa đọc là cát trong cát tường như ý), cúng thanh long đỏ, dưa hấu đỏ,… để được may mắn cả năm.
Ở những đô thị, thành phố lớn, người dân còn đi mua vàng đặt lên bàn thờ để lấy lộc, may mắn cả năm. “Có nơi đồ cúng còn có xôi và chè trôi nước để làm ăn, buôn bán trôi chảy. Nguyên tắc là cúng vào giờ tốt, tức là từ 8 - 9 giờ sáng ngày mùng 10 tháng Giêng vì giờ đó là giờ tốt, không cúng 12 giờ trưa vì đây là giờ âm”, thạc sĩ Lộc nói.
Ngoài ra, thạc sĩ Lộc cũng cho biết trên thực tế có văn khấn thần tài nhưng văn khấn không phải ai cũng biết để khấn theo. Tuy nhiên, mục đích, nội dung khấn của mọi người dù theo văn khấn hay không cũng thường chung nội dung là cầu mong tiền tài, công việc làm ăn, kinh doanh sung túc, gia đình thịnh vượng.
Theo VŨ PHƯỢNG (Thanh Niên)