Cảnh giác với vỏ bọc yêu nước giả tạo - Bài cuối: Giữ vững sự trong sáng của lòng yêu nước

Ngày nay, nhiều người thể hiện lòng yêu nước, yêu quê hương qua việc làm giản dị nhưng có ích cho cộng đồng, xã hội. Trong ảnh: Đội thiện nguyện Phước Lộc ở xã Vĩnh Thuận nhiều năm qua tham gia sửa cầu, đường giao thông miễn phí ở địa phương. Ảnh: TƯỜNG VI

Phân biệt yêu nước chân chính và hành động phá hoại

Lịch sử Việt Nam là bản hùng ca bất tận về lòng yêu nước. Từ những cuộc kháng chiến giành độc lập đến công cuộc dựng xây hòa bình, tinh thần yêu nước luôn là cội nguồn của mọi thắng lợi. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta”. Nhưng Bác cũng nhấn mạnh rằng yêu nước phải gắn với kỷ luật và hành động cụ thể vì lợi ích của Nhân dân, của quốc gia.

Yêu nước chân chính là góp phần đưa đất nước đi lên. Đó là công nhân miệt mài trên ca máy, nông dân gắn bó đồng ruộng, trí thức sáng tạo, doanh nhân giữ chữ tín, thanh niên xung kích, dấn thân vì cộng đồng. Yêu nước hôm nay còn là tuân thủ pháp luật, bảo vệ môi trường, sống có trách nhiệm với xã hội. Đó là những hành động giản dị nhưng bền bỉ, tích lũy thành nội lực quốc gia.

Ngược lại, lợi dụng danh nghĩa “yêu nước” để tụ tập trái phép, kích động, phá hoại tài sản công, tung tin giả trên mạng xã hội… là tiếp tay cho phản quốc. Phản biện xây dựng là góp ý với tinh thần trách nhiệm, dựa trên sự thật và pháp luật. Trong khi đó, xuyên tạc, thổi phồng, gieo rắc hoài nghi là hành vi phá hoại. Một bên là đóng góp, một bên là gây hại - ranh giới ấy cần được nhận diện dứt khoát.

Giải pháp và trách nhiệm

Để lòng yêu nước không bị lợi dụng, cần giải pháp đồng bộ từ Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội đến từng người dân. Trước hết là nâng cao nhận thức. Giáo dục chính trị, pháp luật giúp mỗi công dân hiểu rõ quyền và nghĩa vụ, biết cách nhận diện đúng - sai, thật - giả giữa vô vàn luồng thông tin. Bên cạnh đó, kỹ năng số và năng lực phân tích thông tin cần được đưa vào trường học, cộng đồng như một phần thiết yếu trong năng lực công dân thời đại số. Khi tri thức được củng cố, người dân sẽ không dễ bị dắt mũi bởi những luận điệu khoác áo “chính nghĩa”.

Cùng với đó, các tổ chức chính trị - xã hội cần phát huy vai trò định hướng dư luận. Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị khẳng định: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân”. Đây là cơ sở chính trị để phát huy vai trò của hệ thống chính trị, từ Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên đến các hội, đoàn thể trong định hướng tư tưởng, nhất là trên không gian mạng. Quyết định số 238-QĐ/TW, ngày 30/9/2020 của Ban Bí thư về Quy chế phối hợp giữa Ban Tuyên giáo với cơ quan nhà nước cũng tạo hành lang phối hợp chặt chẽ, giúp định hướng thông tin kịp thời, xử lý vấn đề nóng, tránh để khoảng trống thông tin bị kẻ xấu lợi dụng.

Đặc biệt, truyền thông chính thống phải đóng vai trò là “người dẫn đường”. Khi thông tin chính thống đến sớm, đầy đủ và minh bạch, các luận điệu xuyên tạc sẽ bị vô hiệu hóa. Thực tế cho thấy, mỗi khi cơ quan chức năng chủ động công khai, giải thích rõ ràng thì tin giả nhanh chóng bị đẩy lùi. Chiến lược An toàn, An ninh mạng quốc gia, chủ động ứng phó với các thách thức từ không gian mạng đến năm 2025, tầm nhìn 2030, Quyết định số 964/QĐ-TTg, ngày 10/8/2022 cũng nhấn mạnh: “Chủ động thông tin, truyền thông, nâng cao nhận thức, tạo đồng thuận xã hội” là một trong những giải pháp trọng tâm.

Cuối cùng, chính người dân là tuyến phòng thủ mạnh mẽ nhất trong cuộc chiến bảo vệ sự thật. Trách nhiệm ấy thể hiện từ những điều đơn giản như không chia sẻ tin giả, không bình luận cực đoan, dũng cảm phản bác những quan điểm sai trái. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, chỉ riêng năm 2022, hàng trăm trường hợp tung tin giả đã bị xử phạt với số tiền lên tới hàng tỷ đồng. Điều đó cho thấy, một cú nhấp chuột thiếu suy nghĩ có thể là mồi lửa gây bất ổn, nhưng một hành động tỉnh táo có thể trở thành “lá chắn” bảo vệ sự thật và trật tự xã hội.

Thước đo mới của lòng yêu nước

Yêu nước trong thế kỷ XXI không còn dừng ở cảm xúc bộc phát mà phải trở thành hành động có tri thức và trách nhiệm công dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn căn dặn: “Việc gì có lợi cho dân thì phải hết sức làm. Việc gì có hại đến dân thì phải hết sức tránh”. Đó là kim chỉ nam cho mọi hành động yêu nước chân chính. Những ai lợi dụng chiêu bài “yêu nước” để kích động, chia rẽ, gây rối chính là phản bội lại giá trị thiêng liêng ấy. Bởi yêu nước là bảo vệ sự bình yên cho Nhân dân, không phải gieo rắc bất ổn. Yêu nước là cùng chung sức đưa đất nước đi lên, chứ không phải đẩy dân tộc vào vòng xoáy hỗn loạn.

Trong thời đại số, mỗi công dân hiện diện không chỉ trong đời thực mà còn trên không gian mạng. Một lượt chia sẻ tích cực có thể lan tỏa giá trị, nhưng một dòng trạng thái cực đoan, thiếu suy xét cũng có thể tiếp tay cho cái xấu. Do đó, trí tuệ và bản lĩnh trở thành thước đo mới của lòng yêu nước. Ngày nay, chọn con đường học tập, lao động, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, nghiên cứu khoa học, cống hiến trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội chính là biểu hiện thiết thực nhất của yêu nước. Mỗi công trình, mỗi sản phẩm, mỗi sáng kiến vì lợi ích cộng đồng đều góp thêm một viên gạch dựng xây Tổ quốc.

Tổng Bí thư Tô Lâm từng nhấn mạnh: “Để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn mới, cần xây dựng “công dân số” có tri thức, kỹ năng, bản lĩnh và tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”, thấy đúng thì bảo vệ, thấy sai thì kiên quyết đấu tranh...”. Chỉ khi mỗi người dân giữ được sự trong sáng của tình yêu nước, dân tộc ta mới đủ sức bảo vệ vững chắc độc lập, xã hội mới ổn định và đất nước mới vững vàng bước vào hàng ngũ những quốc gia hùng cường.

VIỆT TÚ