Chủ tịch Cuba thăm Việt Nam: Động lực mới cho quan hệ đặc biệt hai nước

Nhận lời mời của Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, ông Miguel Mario Diáz Canel Bermúdez, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba và Phu nhân sẽ thăm hữu nghị chính thức Việt Nam từ ngày 08 đến ngày 10-11-2018. Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên kể từ khi nhậm chức của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Miguel Mario Diáz Canel Bermúdez. Chuyến thăm này có ý nghĩa quan trọng trong việc tiếp nối và phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam-Cuba.

Chủ tịch Cuba Miguel Mario Diáz Canel Bermúdez (trái) trở thành người kế nhiệm Chủ tịch Raul Castro (phải) lãnh đạo đất nước Cuba từ tháng 4-2018. (Nguồn: THX/TTXVN)

Quan hệ gắn bó, tin cậy

Quan hệ đoàn kết, anh em giữa Việt Nam và Cuba do Chủ tịch Fidel Castro, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền móng và ngày càng gắn bó khăng khít, phát triển trên nhiều lĩnh vực. Được xây dựng và vun đắp từ tình cảm đoàn kết, hữu nghị và sự ủng hộ lẫn nhau giữa những người anh em, được thử thách qua những thời điểm khó khăn, nhiều thăng trầm của lịch sử, quan hệ Việt Nam-Cuba trở thành tài sản vô giá và nguồn cổ vũ lớn lao cho sự nghiệp cách mạng ở mỗi nước.

Là hai nước có tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống, giữa hai dân tộc Việt Nam-Cuba có nhiều điểm tương đồng về lịch sử. Kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (tháng 12-1960), quan hệ đoàn kết, ủng hộ, hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba không ngừng được củng cố và phát triển. Những năm gần đây, quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba phát triển trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là chính trị, kinh tế - thương mại, an ninh – quốc phòng, nông nghiệp, xây dựng, giáo dục, y tế, công nghệ sinh học, giao thông, thể dục-thể thao...

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thăm trường Tiểu học Võ Thị Thắng tại thủ đô La Habana, trong chuyến thăm Cuba tháng 3-2018.

Hai bên duy trì trao đổi thường xuyên đoàn các cấp thăm lẫn nhau, nổi bật  gần đây có các chuyến thăm Cuba của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (4-2012 và tháng 3-2018), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng (3-2014), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (9-2015), Cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang (11-2016), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tham dự tang lễ Lãnh tụ Fidel Castro (11-2016); và các chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Fidel Castro (2-2003), Chủ tịch Raul Castro (7-2012), Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernande (6-2017)....

Hai bên tăng cường trao đổi đoàn giữa các cơ quan của Đảng, các bộ, ngành, doanh nghiệp... Đây là minh chứng cho quan hệ hợp tác hữu nghị, đoàn kết đặc biệt mà lãnh đạo, nhân dân hai nước dày công vun đắp, đồng thời qua đó góp phần thúc đẩy quan hệ truyền thống tốt đẹp Việt Nam – Cuba. Ngoài ra, hai bên còn tiến hành thường xuyên, hiệu quả các cơ chế hợp tác Ủy ban liên Chính phủ, Hội thảo lý luận giữa hai Đảng, tham khảo chính trị giữa hai Bộ

Ngoại giao, đối thoại về an ninh-quốc phòng

Cuba đặc biệt coi trọng kinh nghiệm đổi mới của Việt Nam, nhất là về xây dựng hệ thống chính trị, quản lý kinh tế vĩ mô, các lĩnh vực tài chính – ngân hàng, quản lý và đổi mới doanh nghiệp Nhà nước... Với chủ trương tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ Cuba trong các lĩnh vực hợp tác, trong đó có hợp tác tài chính, hai Bộ Tài chính hai nước đã thực hiện Biên bản Ghi nhớ về hợp tác giai đoạn 2016-2020, tập trung vào các lĩnh vực như quản lý và cải cách hệ thống thuế, tăng cường đào tạo nguồn nhân lực nghiệp vụ kho bạc, triển khai các nội dung, dự án cụ thể trong khuôn khổ hợp tác Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Cuba. 

Về ngoại giao đa phương, hai bên duy trì quan hệ hợp tác, ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế, diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên Hợp quốc. Việt Nam nhất quán lập trường ủng hộ Cuba đòi Mỹ dỡ bỏ chính sách bao vây – cấm vận; cam kết ủng hộ Cuba ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2021-2023.

Có thể nói, mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước thời gian qua, được vun đắp từ sự gắn bó, hỗ trợ lẫn nhau giữa hai Đảng, Nhà nước, Chính phủ và người dân hai nước. Đặc biệt, kết thúc chuyến thăm tới Cuba của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hồi tháng 3 năm nay, hai bên khẳng định sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp, quyết tâm đưa quan hệ đặc biệt hai nước sang giai đoạn phát triển mới, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả, trong đó tập trung nâng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư từng bước lên ngang tầm với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước. 
Tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực có thế mạnh

Cùng với quan hệ chính trị tốt đẹp, hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước cũng được quan tâm thúc đẩy thông qua các chương trình, dự án hợp tác và đầu tư. Hiện Việt Nam là một trong 10 nước dẫn đầu và đứng thứ hai ở châu Á về trao đổi thương mại với Cuba.

Tuy nhiên, thương mại Việt Nam-Cuba chủ yếu phụ thuộc vào mặt hàng gạo. Ngoài gạo, Việt Nam xuất khẩu một số mặt hàng khác như than đá, hóa chất, dệt may, máy tính... Cuba xuất khẩu chủ yếu sang Việt Nam mặt hàng dược phẩm. Năm 2016, tổng kim ngạch hai chiều đạt 235 triệu USD, năm 2017 đạt 224,3 triệu USD, với cán cân nghiêng về phía Việt Nam. Hai bên phấn đấu thương mại hai chiều đạt mức 500 triệu USD vào năm 2020. Trong lĩnh vực nông nghiệp, hai bên tiếp tục nghiên cứu và triển khai các dự án nông nghiệp – thủy sản khác trong thời gian tới, trong đó Chính phủ ta mới đây đã phê duyệt Dự án “Hợp tác Việt Nam – Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giai đoạn 2018-2022” .

Những năm gần đây, Cuba chủ trương mở rộng hợp tác với nước ngoài, hàng trăm doanh nghiệp Việt Nam đã sang Cuba tìm cơ hội phát triển kinh doanh. Chính phủ Việt Nam luôn khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên mở rộng hợp tác nhằm đưa quan hệ kinh tế, thương mại phát triển tương xứng với quan hệ chính trị ngoại giao, hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai nước. 

Tiềm năng hợp tác giữa hai bên còn rất lớn. Việt Nam có thế mạnh trong các ngành nông nghiệp, viễn thông, điện tử, tin học, điện gia dụng, hàng tiêu dùng, xây dựng và vật liệu xây dựng. Ngược lại, Cuba có thế mạnh lớn trong giáo dục đào tạo, y tế, công nghệ sinh học, dược phẩm và du lịch. Vì thế, thời gian qua, hai bên luôn quan tâm thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực có thế mạnh nhằm mang lại hiệu quả thiết thực.

Trong khuôn khổ chuyến thăm hữu nghị chính thức tới Việt Nam lần của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba Miguel Mario Diáz Canel Bermúdez , dự kiến, hai bên sẽ ký kết các thỏa thuận cụ thể trong lĩnh vực kinh tế-thương mại, khoa học-công nghệ, y tế và nông nghiệp.

Chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba nằm trong khuôn khổ chuyến thăm châu Á lần đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức. Trong bối cảnh Cuba chuyển giao thế hệ lãnh đạo lịch sử và tiếp tục triển khai sâu rộng quá trình cập nhật hóa mô hình kinh tế, xã hội, chuyến thăm tới Việt Nam lần này có ý nghĩa quan trọng, nhằm củng cố sự tin cậy chính trị, thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư… giữa hai nước có bước phát triển thực chất, hiệu quả, tương xứng hơn với quan hệ chính trị tốt đẹp.

Theo QUỲNH HOA (VOV)