Cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp

Những năm qua, cùng với tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp đã được các địa phương trên địa bàn tỉnh chú trọng thực hiện, tỷ lệ cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp không ngừng tăng lên. Cụ thể, hiện nay, các khâu trong sản xuất lúa từ chuẩn bị giống, làm đất, gieo sạ, bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), thu hoạch, vận chuyển đã áp dụng máy, thiết bị, sản phẩm công nghệ (Drone bay phun xịt, máy cấy, máy sạ giống...). Nông dân trong tỉnh cũng đã đầu tư máy cuốn rơm các loại, góp phần giảm thiểu môi trường nhờ tận dụng nguồn phụ phẩm rơm rạ phục trồng nấm, rau màu và chăn nuôi.

Trên rau màu, các khâu làm đất được nông dân đầu tư máy cày, máy xới, máy đào, vun luống, máy bơm tưới chủ động. Trên cây ăn trái, nông dân quan tâm và ứng dụng nhiều vào khâu chăm sóc, như: Đầu tư hệ thống tưới, máy bay phun xịt, máy cắt cỏ. Lĩnh vực chăn nuôi, đầu tư chủ yếu máy băm cây làm thức ăn, máy bơm nước rửa chuồng, máy phun khử trùng, hệ thống xử lý biogas, hệ thống thông gió, làm mát, hệ thống ăn uống tự động… Ngoài ra, người chăn nuôi còn sử dụng các chế phẩm sinh học để xử lý nền chuồng, giảm nguy cơ dịch bệnh trên đàn. Đối tượng nuôi chủ lực trên địa bàn tỉnh là cá tra, tập trung ở hình thức nuôi ao là chủ yếu. Hiện nay, các cơ sở nuôi cũng quan tâm và trang bị cơ bản đảm bảo phục vụ trong hoạt động sản xuất theo quy mô nuôi, gồm: Bơm nước, bơm điện, máy cung cấp ô-xy, máy tạo dòng, máy cho ăn tự động, máy và thiết bị quan trắc môi trường để cảnh báo dịch bệnh…

Bên cạnh đó, triển khai Chương trình Chuyển đổi số tỉnh An Giang giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, các giải pháp chuyển đổi số, khoa học - công nghệ trong nông nghiệp đã được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực sản xuất - kinh doanh nông nghiệp. Điển hình như, nông dân dần làm quen, tiếp cận tra cứu thông tin tư vấn về canh tác, giá cả thị trường trên Internet. Các nền tảng, giải pháp hỗ trợ chẩn đoán sâu bệnh trên cây trồng, vật nuôi từng bước được người dân tiếp cận. Mô hình sản xuất lúa không dấu chân (sử dụng máy bay không người lái sạ lúa và phun thuốc BVTV). Điều khiển trang trại gia súc, gia cầm tự động trên điện thoại thông minh. Giám sát, xử lý ao nuôi cá tra bằng cảm biến. Nhà chim yến được quản lý bằng camera, phun sương làm mát điều khiển từ xa. Mô hình trồng nhãn áp dụng khoa học - kỹ thuật tưới tiêu bằng điện thoại thông minh… Qua đó, đã tạo sự chuyển biến rõ nét từ khâu sản xuất, chế biến, phân phối, đến tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Ông Nguyễn Văn Tâm (huyện Phú Tân) chia sẻ: “Bây giờ, nhờ có cơ giới hóa, nên nông dân làm lúa không vất vả như trước. Có máy cấy, máy xịt thuốc, máy gặt đập liên hợp… vào tận ruộng làm thay vừa nhanh, vừa hiệu quả. Không những vậy, chi phí lại giảm nhưng năng suất lúa, lợi nhuận cao hơn”.

Hiện nay, nông dân một số địa phương đã triển khai mô hình phun thuốc BVTV bằng máy bay không người lái giúp giảm thất thoát 30% lượng thuốc trong phun xịt trên lúa, giảm nhân công lao động, giảm giá thành, tiết kiệm nước, hạn chế ô nhiễm môi trường và đặc biệt hơn, nông dân không tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV, hạn chế ảnh hưởng sức khỏe. Bình quân 1ha lúa, nếu nông dân vác bình phun xịt phải mất từ 2 - 3 giờ thì với máy bay không người lái, chỉ mất 8 phút là xong. Công nghệ phun ly tâm làm giọt nước xoáy tròn, giúp cho việc tiếp xúc sâu bệnh mặt dưới lá hiệu quả hơn, khả năng dập dịch nhanh. Máy bay không người lái còn giúp giảm tổn thất sản lượng lúa 150 - 200kg/ha so với phun xịt thuốc thông thường do lúa không bị giẫm đạp. Anh Nguyễn Văn Đặng (huyện Châu Phú) chia sẻ: “Trước đây, phun thuốc BVTV và rải phân thuốc thủ công, ai làm diện tích nhiều cũng ngán ngẩm. Nhưng từ khi có máy bay không người lái, giúp giảm thời gian, chi phí  phun xịt. Phun thuốc bằng drone ít tốn thuốc, nhưng lại phun xịt mạnh đến gốc. Ngoài ra, rải phân rất đều, không làm đổ ngã lúa. Đặc biệt, nông dân không phải lội ruộng như trước đây”.

Hiện nay, nông dân sản xuất rau màu và cây ăn trái bớt vất vả hơn trước nhờ đưa máy móc vào phục vụ làm đất, tưới nước, bón phân, phun thuốc và từng bước tự động hóa khâu tưới nước cho cây trồng bằng việc lắp đặt các hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới phun tự động và tưới thấm. Với diện tích khoảng 12ha sầu riêng, nông dân Võ Văn Em (huyện Chợ Mới) đã mạnh dạn đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt trên toàn bộ diện tích vườn của mình. Theo ông Em, sử dụng công nghệ tưới nhỏ giọt nước và các loại phân bón dạng nước thông qua bồn pha chế gắn tại van điều chỉnh tổng được đưa thẳng vào bộ rễ. Từ đó, phân bón được hòa lẫn vào nước tưới, nên cây hấp thụ tốt, sinh trưởng và phát triển mạnh, năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn so với cách tưới truyền thống. Mặt khác, trồng sầu riêng bằng công nghệ tưới nhỏ giọt vừa nhẹ công chăm sóc, vừa tiết kiệm khoảng 50% chi phí và nhân công lao động.

Thực tế cho thấy, việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất giúp nông dân ngày càng chủ động, sáng tạo, thay đổi tư duy, từng bước tạo sự chuyển biến trong sản xuất, tăng năng suất, sản lượng cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

TRỌNG TÍN